Sr emme AF nn | |

— * Ps — — u am —

| |

| ES KO all EEN NE | Ba i f ï , Pe d / * ⸗ —— *

£

en Mien Og ef Arde Njet Grndnk Eek SA le Je /

Br 5 En

/ , p — en Cri — 2 „rik Ja! : ) k r | | | 3 N \ TA 1 —1

« p IN ris

ej

Ne

——

F 2

Ee,

—* — am r :

LE UL — — — —7 GE NN GEN Se OEP Bet

IN en laet ditboec vã veler wet wt uwe DNS Ns

—

* SI *

* vd

8 & rr 5

Ed LT .

ius

N Ne

5

iN ï fen ende

en of , me ⸗ * * 8 - ze

—* 9 om MEID 0D MRE LE / iN Sacpenocnacge gote. MIAT den Nin rn J | a [ ij | — IN De Hf LEDE | Ei | mmm 7 rn LE, ZN / B

Ee

W en Le

paelhiſto

zinci ſch

der machtiger heyden

446 BA Zn A Vm

sf * KEE, ” Tl 5 Ir

— boo:

Crloninc:

F —8

⸗

en ouderdomder

ſchiedeni

—

AR NS —

icin /

Pr JN

2 «

d, 2 —* 3 98

vj " SAN 3 pꝛi bifio: ER

a}

ie

,

rtot een

gheſetd claerder

ant der

*

verſtan BGibelſcher

44

nikon: /0 ſt

belenn eſckint zijn

* anaf dee jspr —*

sig —

A Hua —

9

* hal 4 *

— h

boelange die ghe Jd Ens ® En Henrie an

5

ale zate Oan

*

—5 &,

€ d € 4

f

ee,

, & * ⸗ J

cop die canten

Weteltsende

* 13 hoer 2 8*

NEL ATS

.

G> AS „er

3

N v ' 4

- ij Td ,

hiſtorien der gbebeoae

| 6 ’ *

*

Il D

— EN nT EDE Eer \ \ Afmverpemandt rot y cömt ef \ IN

ES — —*

ae

7 RESET: IAC || EERS : \ —8

—— t ẽ mt inuwen huyſenie aoar. capij/vi. diẽ cu ine ep Lif Baetinalledtewereldt „ende predict |_ HAN NL: engroethéoocniet, 4. Sokdet dat Buangeltumalien crestueren |

—ñN⸗*

ij d ' be — — TTE Af UIEE Diraf lien DD B Hed 3e is NE Ae FC '

IN 4 OMD

IN Ef Í ——

—

— bn Ke Mente Ki Kl / 2 Nt, 7 A

I uit

i * 5 ij À + M 3 … hein ei : e ei — * 8 H . E . . k — 3 a SK 1 33 “8 zi ; U en he Ee ⸗ — A ei — mp.

= Ja pad aad — — 1e

\ prleyn achten / eu Den Joden gheßhtinn EE W Ghae/ ende Dat het onde Teſtament heel Wk eñ be nieute fy eñ dattet. | berei Hechte geſchiedeniſſen ende hiſtorien te berſtaen eu is / Peet teouenſta⸗

huo ghehcelicu Daer dooz beweſen eñ belooft wort / Ende dat oude Teſtament iud a

doecũen daer Chriſtus in gebonden leyt / eñ daer Wi hem oack in vindẽ ſullen / affo ons Chriſtus ooe

ſelue betuycht / Ioanms int.vb.ſeggende / Onderfoect die ſcriftuere Want die (clue geeft ghetuygeniſſe

ban mi / eñ Pauius gebiet Thimotheum / dat hi net en ſoude latẽ / maer dagelics Dre ſchziftuere onder |

ſoecken eit leſen / Ooc totten Gomepntinteerfte/ Dat euãgeliuun is vã Sodtinder ſcriftuerẽ belooft

Ende in die eerſte tatten Choruthetẽ int. rv. ſeyt Paulus / dat Chriſtus nac inhout der ſcriftueren is boan Dauids bloede ghecomen / gheſtozuen / ende op gereſen bander doot/Belgelócsfo wijſet ons ooc Pettuso in fine epiſtolen totter ſchriftueren UAaer door ſi ons alle wiſen eude leeren / dat Die (criftuere des ouden Teſtaments niet te verachten enis Vaer dat Voi die met alder neerſticheyt aen nemẽ ſullẽ enge fen Dattet dat meuwo teſtament (o trachtelijc beueſticht / eñ die %pottelen bebben bacr pzediea te daer mede moetenbeſchermẽ / als ooch Ante Steuen die eerſte martelaer des nieuwen Leltaments - CThꝛiſtum bewees / door Dat oude Teſtament / ghelict blijct int werck der Apoſtelen / int, bij. capittel/ ende tnt. vvij. des ſeluen ſchrüft die Euangeliſt Lutas/ dat die van Theſſalonica daghelits ondetſochtẽ Die ſchriktuere / oft & alio inhielt als Paulus pꝛedicte / eñ dat is henlijck / eñ ſelxer dat bet die ſchriftuere deg ouden Teſtaments Was bant Dat nieuwe noch niet beſchreuẽ cn was / eñ dat nieuwe matte ooch dooꝛ daf onde beueſtiget wozden / daer om ſullen alle chriſten menſchen dat oude Teſtament ban geẽ Der minder weerden houden/ dan dat nieuwe / Eñ dat nieuwe Teſtamẽt en is anders met daneen Vee uullinge des ouden Teſtaments / ende eẽ clare verrondinge / ende pꝛedicatie/hoe dat die hage beloftẽ

dee alderhoochſten / onſer falichmahingbenons nughegheuen zijn / ende dat door Chꝛiſtum / die welcke ong bandet ghenaden/ende goedertierenheyt des vaders in memgetleyſprokendes Ouder Teſtaments belooft was / Baerom talmen dte heylighe ſchriftuere / bepde des Oubenende des nieuwen Zelfamêts/ houden ende hebben / boor dat alderhooch ſte heylichdom ende aldertoſtelicſte Fontepne ende meeften tijcdom / die nim mermeer Wot geput en mach wordẽ / op datghi die Godlijcke wijſhz binden moget / die welcke God ons inder ſchriftuerẽ cot beel plactfen (o ſlechtelijck boog lept / Ende weet ſekerlich ende vaſt / dat dit boecdes oude Teſtaments /eë

e= LAS

— —

— — — 9

batt Wwetboec is / dat welche leert Watme doen/enlatë (al, Ende dat nieuwe Teſtament / eẽ Euangelium | me — is ende ons leert eñ ⸗ . wüſt / hoe Wi | Die Wet/ ende die geboden | Gods onderhou | den ende veruuilen Kellen Ende dik is ooch Die pꝛincipael

⸗ * ende nootlijche ſane / waer om dit boet

—— ,

te leſen / ende met ootmoedigtger beten te onderſoecken is / op dat Wi God tees ten breeſen / lief bebben/ende betrouwen / Bat welcke ons gonne / die bader die Sone / die heili ghe Sheeſt Amen.

¶ Dat iegiſter om dít boeck te vergaderen i SCD hr ebk Kd ee ' _ SCHFOSDUIJ BULIODR MAGECCBDEENF SE UG EIK RS MR AROOPPLALOARSS TER DBitzinaleguaternen/(onder GAS dat iseen quinterne GE eñis eenſextetne. eit Dew. eñ AF eenériterne. * 7-9

—

>

Bat eerie boeck. ] et AG er yi EN | 8 E É s X AN ff f Ss 4 17— * SN —J— * SE | NS 5 pu — £ — XJ — — En NE 'G, =| m — — — er 1 — ————— — — * — J — Se 8 — ——— opt Ie 3 5 Jed | Genelis Caph B iet 9 Pii wt auont ende morghen den tweedendach. | Jam … Ende Godfprack / Die Waterendpe endet ben * boeck derſcheppinghen hemelzijn / moeten bergadert oorden / op eẽ biſon⸗ datmen int Latin Gencůs noemt / ende derde kede / datmen het drooge fever het geſchie de af opt Webzeeutch Beefith alfod /ende God noemde het drooghe / aerde/ ende : Die bergaderiughen des Waters noemde hy dye zee r DE Eñ God lach dattet gact was/eñ God fprach/ Die ¶ Hoe die weerelt ghefehapen wort / ende alle nie creatue⸗ aerde brẽge voort groyẽde ctuyt / dz boortbgenget

1 ⁊ , N . EE 4 LEEN $ gf e 4 > + er ser Ù A * De KE:

ken/enpeaoc Dye wercken vee Les daghen / welche Oov op

‚ii Et Capittei PA el mn oen begbinnt B Hf Chiep God bemelende act We de / eñ díe aetde Was woelt WReñleech / eñ het was dõcker

ervijia —8 optẽ atgront.Ende Gode geb rt a A REN UPS ORI Glect Dreef op Den Watere sie. lb A: NN — Ende Godt ſpracr / Het

|

t hd:

———WwWwodꝛe licht/ ende Get wert urcht / ende Sod ſach bat licht Loot goedt aert/ en de ſcheyde tlicht banden duyſterheden / ende noem· De lieht den Bach / eñ dye duyſterheden den nacht, Eñ het is ghewoꝛden bt den auont ende morgbeit den eerſten dach. — Ende God ſprack. Het worde een firmament tulſchen dye Wateren / en ſcheyde die wateren ban ‘Ben wateren / eñ God maecte Dat firmament / ende hpſchiet die wateren die ouder dat fiermantent wa⸗ ten / vanden wateten bie bouen dat firmament oa ren / ende het gheſchiede alſoo / ende God noemde dat firmament den hemel / ende het is ghewozden

ʒijn zaet / eñ bꝛuchtbare boomẽ / dat een yegelije nae zijnder aert bꝛuchte draghe / ende hebbe zinerghen zact bi hẽ ſelft opter aerdẽ / eñ tgeſthiede aſſoo/ Cit — dye aerde brocht voort groeyende ctuyt/ dat zacrt droech een veghelijckna zijnder aert/en boomedpe — brucht droegẽ/eñ haer eygen zaet bi hem ſelfs had — * den een yeghelüt na zijnder aert / Eñ God (ach Dak: tet goet was / Ende het is gewozden Wot avant ct thorgbendechderdendach B wei Eñ God ſpꝛat / Bef wordẽ lichten indëfiermas mentẽ des hemels / eñ ſcheyden dach eñ nacht / eã te

ke

zón ín teekenẽ / tüdẽ / dagen / eñ iarẽ / eñ te zijn lithten pfaun. 8

aerdẽ / eñ bek gefciede albe / En God maertetwee

groote lichten / dat meeſte lichtrdattet DE dach boor

zijn ſoude / eñ tminſte licht dattet de.nacht Gor Ou

fe zijn / daer toe ooc die ſterrẽ / eñ God ſetteſe inden

firmamente des hemels/ dat ſi ſchijnẽ ſouden opter aerdẽ/eñ dat ADE dage eit den nachte boor zijn tous

deren ſouden tlicht eñ Die duyſterniſſe ſteyden / Eñ

inden kirmamentẽ des hemels/ dat ſiſchijnen opter vxrv

Ns

ee

Led . Le bk Ll

ghenwert den vierdendach — Ende TD pact AE $

God lach dattet goet was / ende Btanontefmog

8

KO

é

miet — —— — — — Get boec Geneſis etupende / cit leuende dieren / eñ oac geuogelte dat optet aerden onder dat firmamente des hemels viliege Eñ Godtſchiep grote waluiſſchen / cñ al⸗ derlep gedierte datter leeft( eñ berm beruert / die Die wateren hadden boortgebrocht / een yegelic na zijn der aett / eñ vogelen ban alderleipluymen cen yege lücknaeſijnder aert Ende God ſach dattet goet was / eñ ghebenedidele / eñ (prac/Siit bzuchtbaer üd ende vermeerdert b/en beruult dat water Der zee / Sap 7 3 ende dat gheuogelte beemeerdere ben opter aerdẽ Dap hal bet wert wt auont ende morghen den gytlten ach, B Eñ God ſpꝛac / Die aerde beege boorkleuende zielen / een pegelie na zijnder aert / vre / gewormte cit wat leuẽ hcreft opter aerdẽ / eẽ yegelie na zjder aert / eñũ tgeſchiede allo / Eñ Sod maecte Die dierẽ opter aerdê/een vegelie na zijnder aert / eñ dat bee naſinderaert / eñ alderhãde gewoxꝛmte opter aer DE na zijnder aert / Eũñ God ſaeh dattet goet was. ettlrlü Eft God ſprac Laet onaden menſce maliẽ eẽ UEA heelt dat ons gelijck B/die beer chappie bebe ouct dẽ biſſche inder zee eit ouer die bogele deshemels eñ ouer alle gewormte datopter aerdẽ cruipt / Eñũ mn ar xa SOÛ ſeiep den mẽſcehẽ tot cenẽ beelde’ tot eenen FA peelde Gods ſchiep hihẽ / Eñ hiſchiepſe een man neken ende cen brouken EñGod gebenedidele / eñ (prac tot hẽ / zijt beuchh vbacr / eñũ vermeert b/c veruult die aerde / eñũbrẽgt fe onder b/ende bebt heerſchappie ouer DE bitch in der zee / ende ouer die bogelen onder den hemel / eñ eel xxx. ouet alle gedierte Dat hem opter aerden ruert ERK En God ſprac / Siet / ie bels b gegeuen alderley cr uyt / dat zaet brengt op al aertrije / ende alderley vꝛuchtbaer booms /eñbomẽ Die zaet boortbꝛẽgen tot uwer ſpijſe / Eñ allẽ dierẽ opter aerden / eñ allé bogelẽ onder den hemel / eñ allẽ gewormten datle uẽ heekt/dat falderlep geoene cruyt eten / Eñ het mat bü. ge ſchiede allo „En God aẽſaeht wat hi gemaect had / eñ ſiet / het Was alle ſeer goet / Eñ het werdt

Wi auont nede morgen den ſeſten dach

C Hter wast verhaelt deerſte capittel / ende Die vier rinie

ren deg paradils / hoe Eua gheſchapen ende den houveli ken tact van GSode nigeſct wordet Wat tj. Capittel

Too Weet volmaect hemel eñ aerde /

a hemel orb EAN met alle haer vecieringe /eñ alfoo bel Veiat maecte God ten ſeuenlten dage zijn

De KUN A Swerrdat bi gemaect hadde, Ei hicu

sE: sÀ Cad Fe ten bij- dage vã alle ſijn werchen ‚ Die Hi gemaert hadde / Ci ghebenedide dE ſeuendẽ dach / eñ heilichdẽ / want biten ſeuẽſten dage ruſte

bvã alle Cjn wercken / die God ſchiep ende maectẽ

Dit zijn die geboorten des hemels eñ der gd als dte geſrapẽ aren /ter tút/alg God hemel en

aerde maeete/eer dz yewers cë (pzupte opter aer·

DE was / oft yewers cenichcruyt optẽ belde wieſch

Wãt Bodde GERE en had noch niet laten tege |! nẽ opter aerdẽ / och daer en Was geen mile die |

£

J

radiſe ghe dꝛcuen worden

in/ die hi geinaect hadde, J

En Bodde ht ERE liet op wa boomẽ luſtich fe aëfiCrefi goct teetêldn. des leuẽs middẽ indẽ Luſthot /eñ oe boom des ij: « niſſen des goets eñ des quaets. Ende daer ghint vã Eden een riuiere wtom te beruerſchen DE rut J bof/ende Wert aldaer gedeylt in vier hooftwaterẽ Dat eerlle biet Piſon / ende loopt al om tlandt ban Heuila/eñ aldaer bintmẽ gout / ende dat gout des lãts ie coſtelije eñ daer bintmẽ Geveld / ende dẽ edelẽ (teen Schohã / Dat ander water beet Gihõ/ Dat bliet alom dat gantfe Moꝛenlandt / Dat detde Water heet Hydecliel / dat bliet oottbaett na Mps rien Dat vierde water Euphrates

Ende Goh die HEEnam HE menſce / eñ let tede hẽ indẽ Luſthof Eden / dat hi dat tuelen eñbe warẽ ſoude Ende od de ERE geboot dẽ me fche/eude leyde / bã alle boomë des Tut hofs ſuldi eten / Maer band? boom der kenniſſendes goets ende des quaets en ſuldi niet eten / Wãt ín wat da ge ghidaer af etenlult / ſuldi den doot ſteruen

En God die ſENE ſpꝛae / Tẽ is niet goet/D3 die mẽſce alleẽ ſ / Ic wil hẽ eẽ hulpe malẽ die hem biftac, ls God die GERE gemaect hadde ban: det act dé aldeele{ dierẽ opte belde / eñ alderlep bo⸗ gel onder DE hemel / bꝛacht bite tof dẽ mẽſche / dak hi ſage/ hoe hiſe noemẽ ſoude / Mãt ſo die menſte aloͤley leuẽde Gelé neemen ſoude / ſo ſaudẽ i heeten Eñ die mẽſce gaf eenen yegelilẽ ver / eñ bogel on der DE hemel cit Die dierẽ opte belde ſinẽ naẽ Met Men bant den mẽſche geen bulpe die hẽ biſtonde.

_ Boelief Bod de HERE eené Halte Bacp ballẽ A

op den menſcche / ende hi ontlliep / Eñ hi nam een bã né ribben / ende Goot die ſtede toe met vlceſch ende God die IEAE maccte een wijt ba die rib⸗ be /Die bi banden menſche nam/ende brachtetetaf hẽ / Doen ſpzae die menſche / Dat Was een been vã minen beenẽ / ende bleeſch ban minen bleeſche Mẽ ſalle Maninne heeten / daer om / dat fi banden mã gecomen is / Zaer om (al eenman ſnẽ vader ende. moeder laten / ende aen Eren wiue bangenendek twee lullen (Gn een vleeſch Ende fi waren bepde naeet / die menſcheende ſijn wijt / eñ Ken (chacmdE

hen niet ¶ Hoe Dat die lange Dern menſche bedꝛooch /ende verme ledit wust /hoe Adam ende Eua taebot bꝛakẽ/endeo daer omme haer cruis ban Gone onttinghen ende wt den Pa⸗ Dat. iij. Capittel

EE en en ek —— DEN eed

sa

—

* * u "0

lut

—

hd : zi

a F — * — 5 —*

NEEN,

ml De Die lange was liſtiger batt alfe ——dietẽ op acetrijche die God die E- eN RE gemaecthady eñ (ptactott wy Herle UO/ Ja oude Bod gefrit hebbẽ/hi zlûpia: 2E en fulf niet et ban alderlep boom {nde Tufthoue “Doefprac dat bijftotterAangben NAi ete vaden vꝛuchtẽ der boomt dee Luſthoofs Mer vauden beuchte des booins die midden indẽ

Juſtuof is / herft Bod geſeit En eetet daer nict af

en rueres oor niet aen/ op Dat ghiniet enſterft Eñ die ſlangeſprae tottẽ wůue / Ghi en ſult dte doot geenſins ſteruen/wãt God weet dat ín wele B ẽ dage / dʒ ghi dacr afete (ulé/ Co ſullẽ v ogen geo pẽt wordẽ /eñ Mlt jn alg Eod/eñ wetẽ wat goet eñ quaet is/Eñ twijt aẽſach dz diẽ boõ goet eñ he ſtich was/ õ dait at te etẽ/ eñ lieflic te aẽſiẽ/dz enen luſtigẽ bod as / wãt hiſe verclotte/ eñ ſi bꝛac dye brucht af/eñ adtfe / eñ ſi gafharẽ man voc daer af eit hiadt / Bee werdẽ haer beyder ooghen geopẽt eit bekende Dat ſi naect watẽ / eñ blochtẽ vjchbla

deren / ende maecten ben eenen voorſchoot

wãdelẽ indẽ Luſthok/doẽ dẽ dachkoel woidẽ was ent Adã borch hẽ mzſinẽ Wine vãdẽ aẽfiehte Gods

tottẽ wiue / Waerom hebdidz gedaẽ: Dat wijf ãt wooꝛde/ die Aange-bedtoochmiendeichadt

Eñ Bod Bie WERL fjprae totter Aang Nat, gi dit gedaẽ hebt / ſuldi ſijn Guloect boor alle Beel

eñ alle dierẽ optẽ velde /ghiſult op uwẽ bupe gaen) eñ aerde etẽ al b leuẽ lãt / En ieſal vxãtſcap ſetten kuſſcen v eñ den Wine „cit tuſſcẽ uwẽ ſade eñ harẽ

lade / Dit ſelute (alb dat hooft vertreden / ende ghy ſult hem in die verſrnen bjten | Ende tottẽ Wine (prac bir Ick fal v vele catiuie bedentoefepnden, ala ghigtoot Mutt gaë, ghi ſult vblinderen in pine baren / Ende ghiſult belen on Der des mãs macht / ende bifal v heee zijn Eñ tot Adãſeide hi/ dm Hat ghi verhoort hebt wo Wijfg ſtẽme/eñ bebt getẽ bãdẽ boom/daer ick bafgeboot / eñ ſeide/ Ghien lt dâer niet afeten veruloect ſa die aerde om dinẽ wil / mz arbeit Mudi b daer afgenerst/al v leuẽ lanck / doornẽ eñ diſte⸗ tẽ ſal ſi v dꝛagẽ/eñ ghiſult dat ceupe des velts eten

—

En ſweete wo aenfichts ſuldi v broot eten / tot dat

ghi weð aerde wozt / daer ghi af geromẽ zijt / want ghiũt ſtof/eñſult weder tof ſtoſ werden. | Eñ dam hief sij Wijf heua/daerom dateen moeder ie alð leuẽder meuſcen / eñ God dpe HE⸗ AEmaecte Adã en ſinen wiue / rockẽ ba vellẽ /eñ trocſe hẽ aẽ En Sod die BERNE prac/ Diet UIA is geworde als Oer eẽ / eñ Weet wz goet oft quaet is / Mernb dat bintet wt en Hette zij hant „cit oat behe baden boû des leuẽs/eñ ete / rũleue eewelit

God die HERE liet hẽ doen tot dẽ Luſthoue Eden / dz hidat aertrijctgude bouwẽ daer hi af ze

Et A hooꝛden dieſſẽme Gods des BEREN

et liij Capittel | comen was/eñ Dreef Wham wt / Eñ ſteldẽ boot hè. Juſthoue Eden den Cherubm / eñ eẽ blinckende vierich ſwaert / om te bewaren den wech totten boom des leuens ſ t ihe gt nenichferldicht w pane Cue tar car Ef Abelende hoed Ree.

ende Cain vluchtede J | Dat tij Captttel *

Nde Adã bellieg zin wijf heua / ent Kontkint/ eñũ baerde Naim/ eñ leyde⸗ Icheb vercregen den man des GE VSP Eos WES ER noch baerde ſi habelfinẽ bioeder/ eit habel Weet een ſchacp hetdet / ende Hain een ackerman | Eñ het gebuerde na zõmige dage /Ds Vain DE WERE offer bꝛachte vãdẽ vzuchtẽdes belts/eñf Babel bracht oor bãden eerſtẽ geborenen vð ſtapgẽ eu bã harẽ vettẽ / Eñ del ERE aẽſach tot Wabel eñtot ſinẽ oſter / Mer bof Uain eñ tot ſinẽ offer on. hieit hi hẽ n3/ Dol Wert Tat zeer graven zij gelaet bãderde he, Doë (prac de HERE tot Wain Dat om ùffoordt ghib / eñ waerõ banderthEGgelate? (Enz alſo wairdi goet / ſo waerteẽ oſfer/ en Gôt ns goet / ſo ſal die zode liggẽ totter opẽbaringentoe Mer laet hair bewegighe ond vzh/ eñzt ghihaet heer / Doe ſpzac Kam met ſinen broeder Babel,

— F F —

Ei

e ait pd:

er, 28

heb xi.a

Ee 5 = r — > * ar le en — — TA t F4 an an

à

Bes. de

— Eñtg

Eñ die HERE ſeyde tat Rain Maer is v bzdes habel: Eñ hi antwooꝛbe/ Icen weets niet/ſalichk múus broeders beriwaerdersijn Merde ERE ſpꝛac / Wat hebdigedaẽ: Die ſtẽme vã wo droeöss bloet roept tot mi band aerdẽ / Nb daerõ ſudi bee maledijt zjn opter aerdẽ/die opgoedaẽ heeft haren muyl/ eñ ð broeders bloet bã u wen handẽ ontfan gen / Als ghi den achet bouwẽ ſult / (oo én ſal hi d zijn bermogen niet voort brenghen/ Ontſtadich ende vluchtich ſuldi zün opter aetden Kain ſeide tot den EERE/Mijn miſdaet is meerder / dã dz ſi mi bergeuen worzdẽ mach „Siet ghi dꝛüft mi bede wt dẽ lãde rñ ic ſal mi vooruwe aẽſichte berge / eñ moet õſtadich eñ bluchtich 35 opter aerdẽ / So (alt mi bergaẽ / dz ſor wie mi vint fal mi dootlaẽ / Mer die VERE prat tot be Ief fal alfa zijn/ dat (a Wie Uain dootſlaet / dat ál ſeuẽ fout gewꝛzokẽ werden / Eñ die HERE (rite een teekẽ af Rain/dat niemãt hẽ en berſtoege/wie dz hẽ vode/ Sogit Nata vãdẽ aẽſichte des ERER eit woõde int lãt Nod aẽ de Ade Edẽ tegẽ dẽ ooſſe Eñ Hain belliep zón Wijte f ontfinck eñ baer de Hanoch / Eñ hiſtichte eẽ mett hynd 2e B

ON EN

hektt boet Geneſis | ne ſoons nac Lzandoch / Hanoch Wan Itad/ js

2 En wan Aabutacl” Mahuiaelwan Methuſael⸗

Jabal oacthutacl wan Temes À

Vat Dak“ gemee nä twee wire / die ven biet Bda/bädet fnaten: rg Eñ oa wan Labal / vã hẽ quamẽ dre inten pelcñũ 45 woondẽ / eñ bee haddẽ / Eñ ſijn broeder hiet Ju mulile haĩ/ vã hẽ quamẽ die met hatpẽ ctt pipe omgmgê Subal: mere Zilla wã aoc(te wetẽ) Tuballain / Ope Wert

deerlte EE käftenaer in alle meefterlike ſtuckẽ bã metael

demettẽ hamere ſmedehi

bant de mí tof eender wondẽ / eñ eẽ iongelmck tot münder maniet plagen / Rain Cal ſeuenwerf ghewrouen orden? õ iſet eñ er demech ſruenentſtuentich weruen

metael ca Adã beñieo noch zñ wijf/ eñ Abactde eenẽ meten fone/oië hiet Scthwat Bod beeft micſac fl) gtaetuet oz ander zaet gelet boor Habel / dẽ genen die Rain fe wert · gedoot heeft Ende Seth an oot eenen Lone / eñ nnn hiet hem Enos/ Ter Leluer tijt bego nſtmẽ denna F af me des HEaAE aente toepen.

Hier wort Adams ghellachte verhaelt / cude DAE ouder dxraperie pom ver mannen van Creu geftacijte tot Noe toe

EA Temcchſprac tot An Wine Ada eñ illa, Voort inn femme demechs wiuẽ/ Laet my redẽ

ã Mat.b Capitte. * bn nr Si ktie dat boet bã des menſcẽ geboot | INteter tijt doe God de menthe fchiep

eñ maette hẽ na die gelikenie Sods

U: ma hen — viſcchiepſe een manũuckẽ eñ cen vrou mêmsda Ee A Keren gebenedidete, eñ hict hate na:

c menfebe ter tt doen gefcapenvocrden En WA was.C./eñ.vxx.iaet out/cit wã cene

perele POne/Die hẽ heel gelijc was / eũ biet he Sctb/ert Ice hab Ghe Be daer na acht hondert iaer / eñ wan ſouẽ cit doch:

aë ri teren Alfa bat u geheel ouderdom wert neghen der cũ hondert eñ dertich iaren / ende hiſtert xrende Sech was. Tei vijk iaer ont/cfi Wan Enos/

| eñ leefde daer na achthondeetende ſrueniaet / en woot Wanlonenen dochter? /Dat alle zün dagen waren qa Wedenbondeet ende twaletiaet eñ ſtert Chie Enos was. ve. iaet out / cã wã Uenã/ cũleckde geboot: dacr na acht.c.eñ.vv.iaet / eũ wã ſonẽ eñ dochterẽ te ist? Bat al (ijn dage berde „Ir, C.eñũ Vijf iaer/eñ fterf cc. ENDE _- Bend was.lxx. iaer outsen wan Mahalalerl rie ace ciileefde dace na achtlhanderé/cit, el „vaer en Wan

ende Die

bondert er thien iaet / ende ſterf Mahalaicel was.lxb.iaer out/cit Dan Fared/ eñ leekde daer na achthondert cude dertich iaer / cũ © wan ſonen ende dochterẽ / dat alle zůjn ouderdom Ere rlig wert achondert eñ. xcb. iaet / ende Actf BHeb ria Jared Was, C.eñ.lrij. iaer out / eñ wã enoch De We ei leefde daer na achthondert iaren / eñ wau ſonen reit had en dochteren / dat alzún ouderdom Wert negẽhon geſtaen dert.lrij. iaren / ende fterf EC. Vcnoch was.ixv iaer out / eñã oa Mathuſalah erij iaer ei leyde eẽ godlic leuẽ dꝛie. C. iart dacrna/ eñ WA er Was ſonẽ eñ dochterẽ / dz al zn ouderdõ wert Drie. Le boot _ eñ.ixv.iaer/eñ want hi goddelicleefde nam hem Shui? God wech / eñ hi en Wertniefmeergefien. geboor Methulſalab was.C.eñ.lrxxbij.iaer oudt / ende te B UE wã Lamech/eñleefde daer naſeuẽ / C/ ende. lxxxij· eñir xvij iaer / eñ wan ſonẽ eñ dochterẽ / dat al fijn ouderdõ fasen wett negenhondett iaet ende,lrieendekerk —

d

Werc eñ vã pler Eñ Tubalkats Cutter biet Pacma

tot uwẽ oeren comen/Ic heb een man Verlagen

ſonẽ ent dochterẽ/ dat al fyn ouderdom wert negen

Dat.vi. Capittel

Jamech bas C.eñ.lxxxij.iaer out /eñ wã enẽ zeg ſone / eñ biet hẽ Poah / eñ ſpꝛac Die along trooſten mn lt in onſen wertkẽ / eñ inder berommeringheinonſer ivij. ia handẽ opter arrdẽ / die de GERE vᷣmaledijt had / goor Baer na leefde hi / cect / ñ / rev / iaet „crt wãſoonen mjg eñ dochteten / dat al zijn ouderdom Wert ſcuẽhon⸗ dert / eñĩ ſeucnentſcuentichiaet / ende hiſtetl atedeskt

Noah Was vükhondert taer out / ende wã Sem eere gilt Ham / ende Japhet

AHoedat Bed om Der menſchen ſonden wille Die gele Gie te werelt tiet verghaen merten watere / wtgenomen £.0C Me telf met hem achte/cudc van allen Drever een pact / ende hoe xiij iaen hi Die arche maken ſoude

mTat.bs, Capíttel. ;

5 | ry Xe hî die menten begontté te oͤmect pfal rl E cre opter aerdẽ eñ haddẽ opgeuoet ec.xbiij dochterẽ / Eñ ſnẽde dic hinder Gods Ina dẽ dochterẽ det mẽſcẽ / hoe ſchoon Iʒ Ai watẽ/namẽ ſte wiue/ die welie he ĩ wudẽ/ Doẽ ſpꝛacde HERE, Pinen gecſt eu Cal nict altijt rechtet zijn onder ben menſtẽ / want li vlrecch zijn / Ick til hem reſpijt gheuen /t / eñ / xx⸗ iaer Bet warẽ ooe in diẽ tijdẽ tyrannẽ optet aetden Mãt na diẽ dz die hindert Sade die dochterẽ Det menſcen beſliepẽ / eñ kinderẽ wonnẽ / werden dact bt geweldige inder werelt / eñ Germactdemanne LJ Mer dae die HE ERE lach / dat der menſchen ec xliiij. quacthz groot Was opter actden / eñ alle opſet / cñ gedachtẽ haerd hertẽ alice totten quade Wart altijt fo betoudet hẽ dat hi dẽ mẽſcegcmacct had vpter aerdẽ / eñ tbecömerde bem ín zĩ hert / cũ ſprac Felt Wil Die mẽ ſcẽ die ir geſcapẽ heb/teniete doẽ banð aerdẽ / Bandẽ menſcẽ acn tot den berſtẽ toe / cnde tot dẽ gewormte/ ende tot den begelen onder dert hemel / Want mt berout / dat fehte ghemaect heb / fer Noah bant genade voor den GEGE Bit is Poabs gheboorzte/Noah was een vecht broom man / eñ ſonder verandetinge / eñ lcyde car godlicleuen tſinẽ tijdẽ / eñ wã drie ſonen / Sẽ / Ham Japhet/ Ver die actde Was beſmet boor be dogẽ Gods / eñ bolguactheden/Boen ach God optet ng aerden eit Get Sy Was Berdoruë/iwadt alle vlceſch had ſinen wech bedopuen opter aetden _ Boe fprac God tot Paab/Bat eynde Lan allë 5 vleeſch ie gecomt boor mi / wãt de acrde is bel ber haer det quarthedẽ / eñ ſiet / i wille berderuen met der aerdẽ / Maect been arcae ban Benni haut eñ maectt cameren daer inne / ende bepectſe met pcelt ban binnen / ende ban buyten / eñ maectſe aldus Bucbondert ellen (al die lencte zijn. T. cllen die wüde / eñ. err, ellen die hooehte / Een venſter ſuldy maliẽ bouẽ int opperſte / ren clie groet zijnde / Bie duere ſuldiſcttẽẽ mdden in hact ſide / Dat ondetſte deel ſulditwee bicẽ ende drie bíeensnaken: Wãt ic ſal eẽ diluuie Hâ Kater latẽ comẽ opter aerdẽ / om te verderuen alle vlecſce / daer ernltucn, de adẽ mie onder den hemel al watter oxter aerdẽ is (al bergaẽ/ mer m3 b Witiceen derbõt ſtellen / Cp - ghi ſult wmöcr arckẽ gaẽ/met uwẽ ſouẽ / met uwen wiue / eñ met uwer ſonẽ wi uen / Eñ ghyſult inder arckẽ doen alderley dier ban allẽ bicelche ecn pact mãnekẽ eit wijlk€/d3 6 leuẽde bliuẽ moge Lit Pa den vogtlẽ na haerder aett / bandẽ breſten na zin Der aert / eñ bã alderleygewozmte opter aerdẽ nae

Bebe Datboeckdenelis. Dat.biij. Capittel.

elt had ; t. Pane tvingaen / Miet Sem / am / eñ Japhet / inẽ ſonẽ /eñ met tinie — (Gnder gert. Van elcken (aleen pact tof v ingaen dln —— n - En begeſtae nat fi leuende biiuen Er abiGultalderleptpijn · Wiue / eñ mz zijnd ſouẽ drie wiuẽ⸗ bvk de | geilt o£C. co menten diem? eeht/efi gntulkte bib bergaderen Ha zynre aert / alderley beelte nae haet aard. 4 (EERS A, pat beft hen weten totohten/ende Noah dedet Betlep gewoimte dat opter aetdErtupptraesijnd — — \ — — oppe ran arcke ghinc/enre hoe Wod bliegen ronde / eñ al Wat voeten hadde / Dat ghinck

| t wate alie dat aertrijc liet COMEN tot Maatinde 5 bfvaré va allé Dleetetie/dace le halt? dat water OEE ae bij Capittel Xe Maat inder arckẽ bi parẽ vã allé vleeſche/dae

if RU Ee 7eñ wunens/vã alderley Dleefche „et qMQE vbrij.c. eñ ORE KIN fbactin, alfo Godt hen gheboden hadde) ⸗ kroiacte I7 OE NEE AK ir TEE Et De GERE beflootte daer in vã buiten

Ik —— J F EN * ig KG LE KD) en 5 4 9 F se US Ag si |

09

—— —9 zu ft le EEH

DEN DBoeguâdte diluuie „et, dage tanc dpter

\ JN

Dj BITE

{ X J di !

* J

Ni bietet fo ſeer opter aerden / dat alle hooohe

vBithiẽ ellẽ hooch gine dat water ouer dye —

\N ber gtren bie bedect werden

*

* — EEN en,

* —— —— Lof ELL deld uitde 1 —— sr se — bel wers T es, SAE NER ee ar;

S à D gpeg vand — Doe ghinck alle vleeſch onder dat opfer hd samm *

hog nend — et mar — —

adem hadde Optdrooghe/dattterf. lo verginct al wat opter aerdẽ was /

Eee en 2

ves —— ús DG | | HNE aerdẽ erurpe/ ban voghelen / vanuee nen p

DD * Jahn ZE EN EEE NEN 5 NLA — Sp:

A55

By 7 AN UU —XRCV erat: All 1 mda mit OrELID tld nit Bis —X et — an

NS ZAT

sue

14e ma

E10 Jt

ak

—

——

bed

de Dee Je —* * Er Cî ef —

NAE

is )

b)

—

Ë AN * GAL Vr 5 —*

de

ee

a

INS Ank zin — EE re —

se 4

5

en

es =

ac N

—

ey

—

——

En

2

—

8

5D

5

8

md

— 8 2

Pb hd ea rk N AD EN 5 terffonto ter J— Ider arctzen was/ ende dat water ſtont opter

— 8

A/S

N —— Eej

} oa

—— *

A

Rd Ki WENN

Mer —

aerden hondert ende vüttichdachen DEN OO Va a — —— li — ¶ Hoe dat water ophteit/erde spoe wi die Arche.

As —* pe Nr Fn

—8 —— dS EE

TTA r jé * —2

£

e *

Zeef » —— 5 IAN |P 4 ASKED sl LN, | ——— — fan mat F 4 pa * za - —— id J nn

ek nief VAR strevende Bone offerde ende Gon beloofpe hief _

NER meer Die werelt metten. watPre te bepertien/ende.

EES Dat bew zaettijt /oott/cOuDe/ ded A |

nacht / ende bäch / nyet vuften en ſullen tot DES werelt ynde et

epnd oi Wer Sat. vin Capittei

* ' Kd hj % . L

EN Bi gehachtekoalyenbe ate bier ch EB * Omar | B WM artebeeften/diemetbEinderacchen WA manne e eñ zijn wüluen / eñ baden onſuyuerẽ bee 14 — ———— reid eneen paer af manneke Ee ereumrap Dieeteren bieië/ ende Die fonteinen Des afde 8 nú nekẽ ——— battetzaetleuenbichtvig Berden aire be nele doei Getioig rende dak”

F ã | 4e MBätnoch ná.bij dagt Al eñ Gie tegen des Hemels were ver benee de atth ueop dat heele aertrijc / Ba —28 water Gerliep bandèr aerdẽ / ef minderde nae · T.

ne de ar ane

— he maẽts quã de arcke nederop tgebetchte Ararat/ rr dedet aldat hẽ dye HERE geboet Water mítderde, Hoort aen / eñ minderde tot on

aal was tes. C. iaer aut „da dwater $ diluuien die. rmaẽt⸗ — red —— Brad pter acrf qua „Erbiginein daeche mssifnfoo ap gie hendterder arch op/behigemactthab hé/am ve baterd ber iluuieABADEGmer beelen ek Tone; zieng ane AE ge pd wk quã niet weder / alſo — alde et ee | — —— rob DieGERE gebode bad de opteraerde, Bernat 5 hes — eene eoewart/ qua bibater. biegenop bâti sifte oft bak oa eed ber bft uië opter aerdẽ / In deſen ſeſhonderſtẽ iae re opter aerdẽe/cudeo on EA Webretotbenide | ge beg ouderdis Noah/ dẽ xvij. dage deg tweede pe boet op geruftẽ al, ohapt heel aertrie/doë — _ maents/dafsbê baron bral gp alle biefontel oe mtrefing® we totbe ind archieine né pes grootẽ akorots / eñ het dedẽ haet op dyeve TA : ber enë dagen ghebert /

J : 5 hot u“ obs reeaë outer act Pii doeheeft bi noch ander (ene da | een eeetiegnadten … …, ertnteenochrenardee due en ag ; bl SO EL | d 5 | at kk

Eeninde (lut dage ghine oat inder arckẽ die quatot hete VPE or

DK 4d 7 B :

se

eed ! Js te '

J Nt es

man

Betboeceneis Rafgebtohenvert droecht ín bare bech, Doen bet: Fon: Qoah Dat dwatet gevalle was opter aerden! act bibepde noch ſeuẽ dagẽ /eñ het den duue w

Q bliegen / die en quam uiet weder tot hem

Audêbi, Geert eenẽ iaere des ouderdomse oat

ten eerſten daghe dee eerſter maent / verdroochde

Bat water opter aerden. Boen dede Poah datdae

bander acchensendelach dat alte die aerde dzooch

was / Alſoo Wert die aerde gebeel dꝛooghe Den ſe⸗ uenentwintichen dage der tweeder maent.

Woe ſpꝛac God tot Qoah /eñ ſeide ghaet wtder

arcken ghi eñ v wijk / v lonẽ / eñã uwer fonen wiuen met b, Alderley dier dz bp bis ban alderley vieeſch van vogelẽ / vã beeſtẽ / eñ alderlep gewormte/d3 op fer aerdẽ cruypt / dat gae met b wi / eñ walt opter aerde/eñ zijt buchtbaer / eũñ vermeett v opter ger⸗ den. MiG ghine Noah WE met ſinen ſonẽ / met ſinẽ wurue eit lünder Conen wiuen / ooc alderley dier ende ghewormtẽe / alderley bogel / eñ al wat opter aerdẽ

V cruppt / dat gincu wiee acchenseen pegels tot ſiuẽ

ghelijchen Cit Moab maerte dẽ Eſ E een outaer / ende

Het:x.Coapittel dat ie ghemaectheb Eu ſſcen mi eñ v/ eñ Alle leuẽde dierẽ ins b / boort mee rc Aievoche. Minẽ boge hel fc gefet indẽ wolckẽ / die al dz teekẽ zin mijne ber bonts tuſſten mi ende der aerden / Eñals ic de be mel ſal hebbẽ ouertogẽ met wolckẽ /(0 falmemé nẽ boge ſienindẽ wolckêreit dan Cal fc ghedachtich Welfen mijns verbonts/ tuſſcen mi eñ v / eñ alle le⸗ uende dierẽ / in alderley / bleeſch daf nz meer voozt aen eenige Diluute come / die alle bleeſeh verdetue Baerom (al minẽ bo ge ín die wolcke zijn dat ichë aenfie / eñ gedẽcke aen Dat eewige berbont tuſſcen God eñ alle leuẽden dieren / in allen vleeſche / dak opter aerdẽ is / Dit ſclue ſeyde God ooc tot Roah Dit ſal jn Dat teeken des berbonts datie ghedaen heb tuſſchen mu eñ alte vleeſche opter aerden

Dre (on Moak die beer arcen ghinghen zón deſe / Sem / Ham / Japhet / Mer Wam ie die bader Canaan dit ſijn Ope drie Coonen Noah / ban / deſen wert alle lant beſeten.

Ende Noah begonlte ende Wert een ackerman ende plantede beu wjngaert / ende doe biden wijn dranek / wert hi droncken / ende tach inder tenten

ontdect/Mle nb Bam Tanaãs vader Hjne vaders Pela. man icheidt (ach / ſeyde hüt bepde nen bzocderen Matt daer buyten Dae namen Semende Japhet haet xxijc.

nam van alderley vee / eñ vã alderley reyne gheuo: gelte/ eñ oſterde brantoffer op den outacr / en dye BEGE coach hen lielliken rueck / ende ſpracum

fn berte, Peen wil daerde niet meer boortaen ber -

, maledien om der menſchen wille / wãt des menſcẽ

doplſcet des hertẽ is quaet bã zinder ioncheit aẽ / EN

_ dc wil voortaen niet meet flaẽ aile dattet leekt / ghe

Ie ie gedaen heb / Alſo lange als dic aerde ſtaet/ en

Cal niet ophouden / zayen / ende dert oogſt / croude / eñ hitte / ſomer ende wintet / dach ende nãcht

¶Moe dat Gob Moe ſeghende ende ſine ſonen / ende met bem een verbont maecte/ ende beneſtichde dem houwelths gaet / Trechte DES wereltiiken ſwaetts / eũ ven reghenbo ge tot een terken Bes berbont Ee Wat.rr.Capittel

Pr): Nde God gebenedtde Noah / eñ zijn onẽ/eñ fprac/3ht vꝛuchtbaet /eñ ber pa Wrjk meerdert brei beruult de actde, ER US: AN: v vꝛceſe eñ anxt É op alle dierẽ ð act. „Wmm DE op alle vogelẽ onder DE hemels eñ op al datter oper aerden ceuppt / eñ alle viſſckẽ der zee ziju in Dijn hantgeleuert. l wat hẽ ruect ende datter leeft/D3 & vſpüle ghelije geoene cruyt beb iet 9 al gegenẽ. Dat wtghenomen / eneedt dat vleeſch met dE bloede niet / daer die Gel in ig, wãt itk Wil vᷣ bloctdace & ſiele ín is / bã allen Dieren handẽ eyſſcẽ eñ wil deg menſcen ſiele vereyſſcẽ van des menſcẽ Banden eens pegelies Kele ban des anders banden _ 50 Wiedes menfchen bloet ſtoort / diens bloet Cal ooc Door menſchen geftort worden wat God beeft dẽ mẽſch na zijn beelt gemaect / weeſt vrucht

Math. baersert vermeerdert / ende gencert v optet aerdẽ

xxvi.e. dat uwer dele daerop Worden

dz· weer Koch Cptac od tot Moabsen tot ſijn ſonẽ mz B iẽ⸗Siet/it fette mijn betbont met v lieden eñ met lie ſwer uwen zade / eñ met b / eñ metalle leuẽde dietẽ bivb EtGod vã vogelẽ / tot bee sert tot alle dierẽ der aerdẽ / byv bier in. eñ aldz wter arche gegaẽ is / ioo wat Dier dat ũ op ter aerdẽ/Eñ ſtelle mi oͤbont met 9/93 vaart aen miet meet alle vleeſche beedoruê en ſal wordẽ met cen water der diluuien / eñ en ſal boort aen gheen

dilunie meer comen / die daerde verderue Eñ God ſpꝛac / dat is Dat teekẽ mijno berbõts

be Jer

cleederen / ende leydenſe op haerder bepdee chou deren ende ſi gingen eerlelintx daer tor / eñ decten haers baders manlicheit toe / ende fi keerden haer

aeuſichte / op dat hacts Daders manlicheydt nyet

en ſagen

ll

vri

e Berner

— IRL — * nn er ed hj ' p

WE, line

—V

std

alte

KN — az ú ke mien Pres ’: 4 : 7 Rr …À e —W dy JK

sle Noeh ontwaecte ban ſinẽ wine/ende bees nam Wat hem üne ioncſte (one ghedaen badde foe OD pc | Vermaledüt A Canaanseit een knechtalder -

krechten/ijndce bꝛocderẽ / ende noch ſleydehi/ge⸗ looft ú God die GERE Sems / cit Canaan 63 knecht, God bzeyde Japhet wi / ende laet hẽ woo ne in Dems wooningen cit Canaan Azu knecht

Noah leefde na der diluuien dreie bondert ende bitch taer / dat aite ſün gebeel ouderdom Wert ne genhondert ende vijftich iaer / ende breef,

¶ Dauden gheflechten Die vanden kinderen C Ë oe quamen ende Wat art dat een ctetke mm ham ente Mee EN

ren ter. Capittei | der ng btisdegeboerte der hindert Boal Pte 4D CM/ Beam Japhet/eñ GWwoune ki

Eed, jecten na tet duuuien / Bie hinderen AN Ei 24} Hanbet fijn deſe Bomer /sagog/ Baie Madai/Jauan/Tubal/ Meſech/ ñ Tirao. Mer Die kindere van Gemertijn def Aſcemas / Amhat / ende Thogarma, Dye kinderen

A

het boec Geneſis

ban Jauan zijn deſe / Eliſa / Tharũs / Kithin / ende Dodanim / ban Belen zijn wtgebzept die eylanden der zeydenen / mharen lantſchappẽ / elek nae haer

det (prakensgellachten ende lieden _ Biekinder bã am zij deſe Thus / Mizraim Phut /eñ Canaã/Mer Thue kinderẽ zj deſe / Se ba / euila/Sabtha/ſteyma eñ Sabthecha / Mer die kindere bãſeymaz̃ deſe / Scheba eñ Bedam Met/Chus wã Nimrod / Bie begonſte een ge weldich here te zijn opter aetdẽ / eũ Was cf gewel G aich iager boor de hE/ Daer wt roemt dat ge meyn ſeggẽ / dz ie eẽ geweldich iager boor de Ut RE gelijcſimrod. Tbegin zijns rijcs was Babel Erech / dAcud / eñ Calne inf lant Sinear / Vã diẽ la De is dair na comẽ diſſur/eñ Giehte PRiniue/eñ det ſtadt ſtratẽ / eũ Calah / dair toe Bellem tuiſcẽ Pint pa.i.a ue eñ Calah/ Dits eẽ grote Hat / Mizraim wã Tu: dinm / Enamim / Leabim/ Naphtutim / DPathruſim eñ Kaũuuhim / Vã die sij comẽ die Philiſteẽ en Cap thorim. Ef Canaãũ wan / Zidõ fint eerſtẽ ſone/ eñ Weth, Jebuũ / Emori/ Girgoſ/Hiui/2l tchi/ Sint Aruadi / Zemari / eũ hamathi / daer wt zĩ geſpꝛo tẽ de gedacht ð Cananitẽ/eñ bare palẽ warẽ ba Zidõ aen / door Gerat / tot Gaza toe/ tot datmen coemt te Sodoma / Gomorra / Adama/Zebonn eñ fot Vaja, Dit zijn die kinderẽ ham in harẽ ghe⸗ lachtẽ/ſpralẽ / landen / eñ lieden, Sem Hie bꝛoeder O Japheth die grootſte/wanooc kinderen / die cẽ ba det is alder kinder bã Eber/eñ ditzin ne hinde té Eiã/Aſſur / Arphachſad / Lud / eñ Ara Die kin⸗

derẽ Arã lijn deſe / Oz / Hul / Gether / eit Mas.Ar

>_phachtad WaSalah/ Salah / wã Eber / Eber wã. ij ĩonẽ / Deẽ hief Beleg Haers dz zin tüt Die werelt gedeilt wert / zh broed biet Paketa / Eñ Jaketam wã Ammodas / Saleph / Hazatmaueth/ Farah, Vodorã / lal / Biuela / Obal / Abimael / Seba / O⸗ phir/ Hernla / eũ Jobab / dat ſijn alte kinder vã Fa ketam/Ei haer woninge Was ban Meſa aen tot datmẽ coẽt te Sephara / aen den berch tegët ooſtẽ dz lün bie kinderẽ va Hem in harẽ geſtachtẽ / pxa⸗ uäsẽ / landẽ eñ liedẽ Bat fin nb die geachte Ber kin derẽ Noach in harẽ geacht eñ liedẽ/Van diẽ ſijn geſproten dre lieden opter aerden nader Diluwien … «iwarden thoorn batt Babrlonien / zujn timmeragie / ende dectructte Mat xi Capittel DEU BR Mer alte die wereit had eẽderley tale BR WA — onde (pralie/ Boenfi id repſdenten OPENGAAN sp Ae 5 Jlant Sinear/eñ woonde aldaer / ende — Iprahẽ met malcanderẽ /MWel on laet ane naree mauẽ eñ backẽ Cit namen lareelẽ tot ſteenẽ / eñ lijm tot mooꝛtele / eñ ſeidẽ / Laet ens

— — J

ritus

hemel reyckẽ/dat wi ons eenẽ naem maken/ wãt D wilullẽ nuſſchien verdreuẽ Harde in allen lander,

ghe Doe quam de GEGE neder dat tzi ſage die Re be E de / eñ thoren / die der menſchen kinderen Gichten/ uptent Eñ die HEEſpꝛae/ Siet/het is eenderley bole/

CC) eũ oft prate onder henallen / eñ hebbẽ dat besõſt te

Ge F Boen/G én wilen niet aflatẽ ban afie dat ũ boot ge ertvende haer ſpraue aldaet verwerrẽ / dat Nie een

des anderen ſpraue niet en verſtae Ailo verſtroeydele die UERV han daer in ats

zoften waert / vondẽ ſ eer pleyn int

eeuſtadt eñ thodren makten/\piës opperſte aendẽ

nomen hebbente doẽ / Wel op, Laet ons neder DA

—

Ce NA

— — ek e= — — — > ar

len landen / dat & opbietoen die (fast te timmeren, dacr af heet baren naem Gabel / om Hat die HE⸗ AWE aldaer verwerret heeft alder landen brake, d ende heeftſe ban Daer ín allen landen verſtroept. — Ditlijn Sem ghellachten / Sem was hondert iaer dudt/ cnde Van Arphachſad/twee iaer nadet diluuien / ende leefde daze na vijfhondert iaer / onz de wanſonen ende dochteren

eArphachlad was.xxxv.iaer dut /eñ wã Salah en leefde daer na,cecc eit Die iaet / ende wan ſonẽ ende dochteren

Salab was dertich laerout / eñ wan Eber / eñ

leefde Baer nesceer eñ drie factsende wã ſonen en Als Ue

de dochteren | DP. bꝛãwert Eier was vierendertich iaer out rei wan Pe geboorte leg / eũ leekde Baer nae.ecc.eñ dertich iaer „eit wan Dat CER fanenende dochceren ſllus ghe Peleg as dertich iaer out / ende wan Negu / boorte ij endeleefde Daer na twerhondert eñ negen iaer eñ MAFFE wanſonenende dochteren | als Dré Gegu was tweendertich tact oudt / ende Wan werelt Serugo /eñ leefde daer na tweehondert ende ſeuẽ geſtaen iaer/ eñ Wan (nen ende dochteren hadri. m Seruh was dertich facr dut / eñ wan Nahoꝛ eñ t · cũ ach leefde daet na. te. iaer / eñ wan ſonen eñ dochteren tentach Nahoꝛr Was negẽeutwintich tact out / eñũ wã Tha tentich rah/eñleeſde daer na hondert ende negenthren ia LECH terende ban ſonenende dochteren _ Samus Tharah wastfenentich iaer out / erde Wan dcerlte bꝛam / Nahot eñ aran eontncit Dit fn die geboorten Tharah / Ebarebwan )¶ Mbrabam/pabat ende Baran, / Maer etan ba vã AMP Lot / Haranſterk boár Ane vader ãharah / in zins LIE was vaders lant te Br in Caldeẽ / Ende Abram oft Na dye ect⸗

Gor namen wiuen / Wrams wijthiet Sarai ende e die

Nahoro wut Multca arans dochtere / welcke Vja vuten £ ram Die vader was van Mucaende Jiſta / Maer HE dãdẽ Sarai was onutuchthaer/ eff en haude geen Kris tooch eñ

Boen nam Ehatat ſinen foon Abram eñ tot Sdec na sins ſoons Harans ſone / éne Sarai zijns ſoons tiẽ be {bras wal ende bi vuerdefe ba Be Abt Caldeẽ ſereet / hi Dat ú ín Dat lant Canaan ſoudẽ gaen / ende Aqua bracht

ren te Haran/eñ fi woonden aldaet „Ende Tha ghehbeel

tab werðttwee hondertende bijt iaeroudt / ende AAE on eef in haran bee hem

¶ Hoe daãt Bon Abrehame bevat wt sijn. lant te reyſen ende hem een belofte gaf /ende als Abragam ett Egipten qttam/wert hem zijt bupioouwe gheno nien / ende WEDCE omme ghegheuen / door dors beucele Wat xij Caprttel. Wbuü

*

————

Dat.riij. Capittel bho trock bram opwaert wt Egip xäten/ met Ane wiue / ende met alte daf

EEA rbi haäddesende Tot oock met hem / ten |

Het boec Geneſis — — nde Die ERE (prach fot Abram | Gee GShaet bt wo baders lant / eñ ban v S maechſcappẽ / eñ wtwo vader huys/ AREN e N65 Sanur eenlant dat ic v thoonen fal/ett ick Xzupden waert / Maer Abram Was ſqalv tot enẽ grotẽ volcle malien Cit LE bel gheladen met vee/ſiluer /eñ gout ic ſal v gebenediẽ / ende ieſal uwen naem grootmma ende troek voort aen / van tzuydẽ tot GethæWl / aen

unien / Eñ ghilult eẽ gebenedidinge zijn / Aclaltege: die ſtede daer eerſtwerf zijn wooninghe was/tuſ⸗

benediendie v gebenediensende veruldecken dieb ſchen GethEl / ende dAi/ in die ſelue plactfe/daer bi

Beruloeekê/ende iu v ſullengebenedijt wordẽ alte te voren den outaer ghemaect had / Ende hi aẽtien geſlachten der zerden aldaer Ben naern Des BEREN

Boe gine Abram wi / alloot he die GERE be Tot die met Abram trock / die had oock ſchapẽ

uolé badde/ende Lot tooch met hem / Abram was enderunderen/eude tentẽ / Eñ Dat lanten mochts

acai. lxxv. iaer audt/Doe ht wt Haran tooch.diſſoo nant niet verdꝛaghen / dat beyde bp malcanderẽ woor

“le Je Abꝛam zijn bijt Zarai / eñ Tot zijns bꝛdeders ſoon den / want haer haue was ſo bele/datte met malcã He.xi.g met alte haerder banen Die ſi gewonuen haddẽ / eñũ Beren niet cir conſten woonẽ / ende dactom waſſer

fielẽ Die A geuoct hadden / in hatan / eñ reyſden wt altooos twiſt tuſſehen der harderen des Gees bars na dat lant Canaan / Ende als ſi m dat ſelue lãt e⸗ Abꝛam zende tuſſehen den harderen ban Yote bee men waren / doorleet hi dao ⁊ dat landt totter ſtadt ende tot Dien tijden woonden int landt oock Tana

Soraſ. van Sichim / ende totten dale Moze / Want tedien mitenende Phereßten Je.xlbi tes tijt woondendaer Cananiten int lant Doen ſeyde Abram tot Lot / Enlaet gheenen was ĩde BoetopenbaerdedichhEERE Abzam / ende twiſtwelſentuſſchen miende b / endetuſſthenmi⸗ fen tine ſprae / uwen zade ſal ic dit lant geuen / Eñ hiſtiehte nen endeuwe herderen/ wãt Wi ſijn gebroeders? bp loech aldaer den BERG eenẽ outaer/ die hẽ openbaer enſtaet b niet alle tlant opẽ: Scheyt b bami Wil ſo haeſt de / Daer naginchi van daer aen eend beegberdie diterſlincker / ſoo wil ick ber vechter / oft wildi ter als hiter lach tegen den ooſten der ſtadt Beth El eñſlſoeeh rechter/ ſoo il ie ter ſlintlier / Boe bief Lot zijn oa Werelt aldaer zin tenten op / dat bißeth Eiten weſten eñ ghenop / ende omfacty alte Die paten bander Joda quam hi %iten ooſtenhadde/eñ maecte dEBEREaldaer nen / Mandteer dat Bod Sodoma ende Gomoꝛ⸗ wãt hial eenen vutaer/ende aenriep denname des EE. ta verdetk / waten rick van batce/ tot datinen Der eet AEN / Baer nae troe dAbꝛam vooꝛdere / eãtooch te Zoar coent / ghelijtk Gods paradijs / ende ghe ffe dieeõ zuytwaert / Eñ in dat lant quam eenendieren tijt/ lijck als Egipten ſant | ſtevãi Boettoch Bbram afin Egiptẽ / dat hi hẽ daer ont Miao coos Tot aldie palen acndie Joꝛdane /eñ gramâ: houden mochte als cen vꝛeermt man/ want dẽ dierẽ toochtegben dat ooſten / Alſoo ſcheyde hem die een A tien. tijt was zeer machtich indẽ lande / Eñ doe hinaby broeder vanden / anderen / dat AAbram Woonde int

Egiptenquã/ſeyde br tot finen wiue Sarai / Siet landt Canaan ende lot inden ſteden vanden ſeluẽ ich weet / dat ghi een ſchoon bf van aenfichte zijt deelen / ende ſtelde ziin woninge te Sodoma / Mer als vnv dre ban Egiptẽ ſullen fien / ſo ſullen ſiſeg die lieden van Sodomawaren erch / ende ſondich gen Get/dat ie zin wijt / eñ ſullen midaodẽ eñ dbe Denzeer teghen den BERG houden / Daerom bidde ic v / ſegt dorh datghi miin Als hem nb Jot van Abram gheſchebden had / ſuſter züdt / om Dat my dies Ec badtſy / om uwen ſpraek die BEEGE tot Abzam / Hekft boogenop wille / ende mijn ziele leuendich blijve om uwen eude Bet vandelee ſtedẽ aen daer ghi woont noort O Wille | waert zuytwaert / dooſt waett / eñã weſtwaert ant

Als hinb ín Egipten quam / ſlaghen die Fgip⸗ al dat lant / dat ghi ſiet/ lal ick b geuen / eñã uwen za

| tenaren dat wüf / dat ñ zeer ſchoon was / ende Pha de eewelic/ eñ ſaluwe fact maken ghelije den kof á gin? tĩ· taos opverfte ſaghenſe / ende prüſdenſe voor hem aerden / Caneen menlte ſtok der aerden gheteltens meet die Doe wert ſi ín Pharaos huys gebracht: Ende het die ſal vzaet doe tellẽ/daerõ ſtaet op / eñ trect dooe groote ghinek Abram wel om harẽ wille / Ende hi had ſea dat lant/ in die lengde en brepde / wandt ich wilt ð Mat ban pen / tunderen / ezelen / hnechten / maechden / ezeliun gheuen 4 Niniuẽ nen / ende hemelen Bus bicf dAbꝛamſijntentẽ op/ende quam wo haer be-⸗ Maer die GERE plaechde Pharas met gro⸗· uenint dalMamte / dat te Hebron is / ende timmer — Ee ——

as.xi. wille / Doe riep Pharao Abꝛain tot hem / eũ ſede TPP et akte a ait eñ Waer om hebdi mi dat gedaen Swaeromme en fet meere fegehe ben teert al — —

Badde „ di mi niet dattet bwijf was:waer om ſeidi dan dat Dina TN N dien tijde geſchiede / dat die coníne ende tet v ſuſter was:daer om dat ieſe mi tot eenẽ wite vinraphei ban Sinear /Atiochdye ercer. to liam / Ende no ſiet / daer ís v wijk / neemt v wüt / nE econine dan Cllazar/Wardarlaomog rens. degaet wech / Ende Pharao geboot zijnder macht 38. —

Ph ban Elan/ende Ebideal co-

dan Abram, dat Abemlepdentouden/bemertijng Tete nine det Bepdenen/Dat fi fEecdë met

tiende alledat bibadde Geraden coninc vã Sodomatende met Birfa DE DE gl ke <Somozra/ende met Síneabdencos

CT Woe Abraham dat Lanpt deelde smet anen broedce ninc HA Adama / eũ met Senebie BE coninc ba Zee t / ende hoc ht Dee bet ũ im / eñ ẽ ã

zij —

mchept/ | " ingen al — dat brecde dal / daer ny dye

| dute zer is / wãt ſi warẽ. xij.iaer onder den conine

Dat,ritj.Capittel Kedozlaomoz geweelt / eñ inden, rij. iget Varen &

hem af gheuallei k u

_ Dactom quã liedoꝛlaomoꝛ/eũ die contugê die

met hem waren / inden. riij.iare/ eñ ſioeghen dye

Auelente? tarot: / Harnaim ef Suãn tehaim / eñ

Die Emin inden beiden Liriathaim / eñdie horitẽ

Ge? hatengheberchte Scir/tot acu Dat baeet beldf

Pharã /weie aẽ Die Woeftme ſtõt / Daer naheerde

ñ wederõ / eñ quamẽ af des gerechta fonteiu / dz te

Vades / eñ lo egẽ dat heele lãt dee Amalelutẽ / ooc

Die Amoꝛiten/ diete hazczon Thamar woonden.

Doe trockẽ wt de toningẽ vã Sodoma cia

moꝛra/vã didama vã Sebsim en die coninc bãGe

lasdie Zoar hiet / eñ ſi ſteldẽ henten ſtride / int brce

de daltegẽ Redorlaomoꝛ / dẽ coninc Di Elã eñ te

gE Thidecaldẽ coníne Der teydenẽ/eñ ? mraphel

dẽ ronic vã Sinear / eñ Arioth dẽ coutc vãEllaʒar

(ig, coninge tegen.v.eñ datbꝛeede Dal had beel lijm

gracüten f

ree Die couit A Sodoma eit vãGomdꝛta ber

dẽ daer gellagẽ mt bluchtẽ eñ neder geleyt / eñ wat

ger ouer bleek/ dat vloot op Dat gheberchte / Zoen

namê Galle die haue te Bodomaeñ te Borota

O cf aldat der ſpiſen toebehoort / eñ trockẽ Van daer

en finamen ooe met be Tat Abrahams broeders

feneven sijn goet wãt htwoõdete Sodoma sch ſ troclien ban Daet 8

Doenquam daer een die ontloopen was/en fef

Def Abrã denbuten mâne „Dic Daer Woonde in dz

dal Mare / der Amoritẽ / die welck cent broeder Eſ

col cit {net was / deſe warẽ metdAbꝛã in eẽ verbõt

_Miornv Abꝛãhooꝛde dat zijn bꝛgedet geuangen

was / wapende hi zijn eygẽ knechtẽ dry hondert eñ

X⁊

bin ſinen huiſe geboren / eñ iaechde haer natot Dan /eñ deylde hê/eit biel nachts OP ben met ſinẽ mechtensentoeche eñ iaechdeſe tot Hoba / die tet lincker fiden der fadt Damaſcos leyt / eñ bracht al Die haue weder/ daer toe oat Zat ſinẽ bꝛoeder met zijnder hauen / d oc die wiurnende dat bolc.

tg hi weder quã vãdẽ ſlage Des KUerdorlaomo⸗ eñ det coningt die met hem warẽ / ginc hẽ tegẽ die conica Sodoma /in dat velt dat Tſconiner dalhie te. Mer Meichizedech Die coninc vã Salẽ / bracht broofcit twin voort / Eñ hi was eẽ prieſter Gods ges alderhoochteEngebencdfde heeft ſprac bꝛã ʒijt ghebenedüt dẽ abhoochſtẽ God / die bemmel cit acrde besdt / rñ gelooft A God die a!d erhoochſte / Die 9 viandẽ in v bant beflatert beeft/ Ein dien gaf Abꝛram de thiende danal den buete.

Doen fpracdie coninc vã Sodomatot Abꝛam/ geekt mi die ſelen / de haue behout di/ Maer Abꝛã ſpiaetotdẽ coninc vã Sodoma /Icheſte op m̃ hã Hentotde ERE de alderhoo chſten God / die he gelet aerde beũt dzic vialle dat bie us cené draet noch eené ſchoẽriẽ meme en ſal / dat gbi nz enſegt / ghihebt dcbꝛãrüc gemaett / wtgenomẽ / dz die LON gers dteerthebbẽ / eñ die mãnẽ Aner / Eſcoleñ Mã terdie met mi getogẽ zijn / laet gie haer deel neme ¶ Moe Dat Abraham tet der den sale Dré belofte ontfittc

‚ Dat hem Hon vat lant ghaf / ende he nt Hoorterde Dat zijn Caet mm een vaeemt lant Dienen Caude/ende wederomme DEE 10E warden at xv Capittel an. nn € deſe Dinge BUG geledẽ waren / ghe

Ivuerdet dattot bz am gedaen Weet

dwooꝛt des EREN ineen bifiaen HAS reggede.Vrecelt nict Bbrarie benuwẽ

Nerd

a ril cfiutveseer groote loan „Mast

Ld (amd

etude Heneſis

7 hetxbicapittel

Abrã ſpꝛac BEREBERE Wat wildi mi geuẽ⸗

Ie gae ſonð kinder / Eñmq̃ — 52— *

one / deſe Eleazar ban Damattor En Abꝛãſpꝛae

noch/mi enhebdi geene ſaet gegeuẽ „ef Get die ſo⸗

ne müns ge ins (al mijn erfgename zíjn Be (ka — Eñ fet dat wodit Des E En prach met hẽ ne

Wien ſal niet uwe etkgeuaẽ zijn / mer die ba uwen Br pe

tichaë eornê (al, díe al b erfgenaf 16/ ER Di biet bE ap geene

⸗

wigaẽ / eũ ſeyde Siet dẽ hemel / eñ telf die Aerrẽ CO eee du

— (eve tot el alfa ſal fact werde grägeloofde EBER Ereridat Weet he 4 rechticheit gerekẽt / En hi ſpraetot —— (ent, iret die ERE die b ban Bt vot Caldeageleit bele, ende lbi datie b dit lãtte befitt€ gewe, MbralpracsBiERE ee BEL AE waer af ſalict weten / dat ict befittẽ fal de Ë Eide EERE antwoorde hem/NKeemt eẽ Drie Otus iarige koe/ eñ eẽ drie iarige gepte / eñ eenẽ drele iari geloof genramsefteen tortelduue / eñneen onge duue EL die wee Gr nam alte deſe eñ deyldeſe ouermits / eñ leyde dz — eendeeltegen dert anderẽ ouer / Mer dre bogelen kelk gh en deyldehiniet / En bat geuogelte biel op dat aes ftae bee Mer ram iaechdeſe daeraf/als de (onne ondet b chden ghegaen was / biel bram in eenenſwaren lape/ É rñ et aurt ende groote duyfternis oueruiel hem / RE Boen (prac bi tot hem Bat (uldi weten datb LL fact fat vremt zijn in een lãt Dat zün niet en is / eñ al File naer (almen gaet knechten af maken eñ quatijc ha Eren, teren. crec. iaer lauck maer it (alrechtet sijn ouer bitLvas hat volck / wiens knechten É worden ſullen / Daer xitz/ hon naſullen ft trerlien / met beel goets / eñ ghiſult gaten totuwen vaderen met breder cit in goeden Beef tact oudere begrauen orde /Sij ſullen na vier maus tijden weder hier comen / oant dye mildaet det g Amoꝛitẽ is noch niet al boldaen. ꝛils nv deſon llicht ne onder gheghaen was / eñ duyſter gheworden was /liet doen rooete eenen ouen/ endeeenen bieri gen beant boer tuſſchen die ſtutken wech / In DIE dage maecte die BERE een verbont met eAbꝛã⸗ cude ſprac/Bwen fade ſalick dit lant gheuen / van Dat water van Egipten aen /tet den daf groote. Water Euphꝛates / de Keuiten / dte Kiniliten Dye DD Vidmomitẽ / die Hetbhiten / die Pheriñten/de ſtue⸗ ſen die Amoriten / de Cananiten / De Gergeſiten⸗

die Jelniten a Ac ¶ Voe dat Agar beutucht wordt ban Abꝛaham end red (mael/ ende hoe Agar blicde batt eta —A—— me/ende Dic Ee haet — — at 1wi Capittel

TE —* Abꝛams wüfken hab hem geen (CS AP kunderen ghewonnẽ / mer f badeen SN ioncwüff wi Egiptẽ Dic biet Hagat /

hid Ee ETS hd —8 h 8 *

9 9— —

—— —*

ave

woont hadde R; Ende bi ghine in tot Hagar / ende ũ ontlinck / ende ais Alach dat ſi ontfangẽ had / achte ſi te min op haet vꝛouwe/ Been ſeyde Saraitot beams. Jel moet onrechte lüden ont uwen wille / It bela món ionckwijf bj v gheleydt / Maer no 6 ſiet/

Het boec Geneſis dat ſũ onttangẽ heekt / moet ick veracht wordẽ ban haer dich EERE ſi eenrechter tuſſchen mi eit v / Abꝛam ſpzacu tot Zarai / Siet uwe maecht is ond v gewelt / doet inct haer alſootv gelieft

Doẽſe nv Sarai woude baotmoedigen/ bloot

41 ſi van haer / Mer dre engel des HEREN / bantte

Ou eender Waterfontepnen/(nder woeſtinẽ / te wett

bider fontepuê aendẽ wege tot Sur/cñ dye ſprack

tof haer/ Hagar Sarai ioncwijf dã waer coẽdieñ

vaer wildihenẽ! Si ſprac / It ben ban mijnð bron

wẽ Sarar geulodẽ / En die Engel des HEſr EnN

pptꝛae tot haer / Keert wederom tot uwer bꝛouwe en verootmoedicht b onder haer haudẽ.

Sietie ſaluwe ſaet vermeerderẽ / dattet ban groo· ter menichtẽ met getelt enn ſal mogẽ Yoordé Noch eyde Die Engel des WEG Cf? tot haer / Siet ghy bebt ontfangẽ / eñ ghiſult eenẽ oon barẽ / ſinẽ nat ſaudi Iſmacqo heeten / om dat die HERE uwe mil⸗ macctheit verhoort heekt / Hi ſaleẽ wilt mẽſche zj Sijn hãt tegẽ enẽ yegelüuen / eñ eẽ yegelücx bat tc genhem/ eñ (al tegen alie zijn broederes Woonen 3 Eñ ſ hief Den naë des HEREN Bie met haet (prac/ Shi God die mi ſiet / Wãt ſi ſeyde / warach tich bier hele ic den rugge geſien ban diẽ die mi ſach

Baer om hiet ſi Die fonteyne / Een fonteyn des leuẽ

dẽ Die miſaeh / die daer is tuſſchẽ Rades en Gared En agar baerde Abram eenen ſone / eñ Abram hiet dẽ one die hẽ Hagar baerde Iſmael / cñ Abꝛã

was .irxrvi. iaer dut / doe be Hagar Iſmacl baerde

¶ Hoe dat Abram Die beſnide niſſe ontfangt / eñ Iſaac hẽ

belonet wert daeromme dat Sata tachte / ende der Sodo miten verderneniſſe wort vovrſeyt Dat.xvij. Capitel

rn vent AXbrã.xcir. iaer out was / open A apk baerde he de GERE cñſpꝛac tot hẽ NIc bẽ die almachtige God / wãdelet KL —8 baor mi/ eñ weeſtſonder veranderu Ae /eñ ieſal tuſſten mieñ B mijn ver bontſetten eñ ic ſalb vtermaten zeer bermeerde⸗ ten / Zoen bie! Wagram op zijn genſichte Eñ God ſpꝛac breeder metberen ſeyde / Siet ic bẽt / eñã hebbe m̃ berbout met brei ght fuit eẽ bad han beel volcx wordẽ / daer om en ſuldi niet meet Abꝛam heeten / mer Abraham (al uwen naem zin bant icheb v gemaect ban beel volcxeen vader / eñ Cal b vtermatenzeer bruchtbaer maken / ende wil bolcken ban b makenven daer ſullen ooe coningẽ gan veomen

Eñ ic ſal mijn berbõt tuſſcẽ mi cn G ſettẽ /eñu

be Cade na b / eñ Garen nacomelingẽ Dat eẽ eewich ovͤbont ũñ / Alſo dz ic d Bod ſi / eñ wo ſaets na Lit wil b / eñ uwẽ fade na v / geuẽ dat lãt/ daer ghi eer breëdelinc in zijt/ te wetene dat geheele lat Canaã ger eewiger beũttingen / eñ ic ſal haer God zijn Noch ſeyde God tot Abꝛahã /So houdt da Mi bervbont/ ghi eñ uwe laet na b / Dat is mijn belofte die ghi boude (ult tuſſcẽ mi ent v / eñã uwẽ (ade na v eñ bare nacomelingẽ / Mile bat mãlie s onder v / ſal beſneden werdẽ / eñ ghi ſult datlofkẽ bã uwen vleeſce ſnidẽ / Eñ Dat ſaleen teekẽ zij Deo verbõts tuſſcen mi eñ b / Eñ cen yeghelic knectken Wan: rieert acht daghen out is/ ſuldijt beſnüdẽ / eñ uwẽ toecomelingẽ Bes ſelfs geling ooch alle oat uwe gefin is te buys gheboren / oft ghecocht oftanders

|

breemt eit niek uwe (acten is / Alſoo (al mijn bet.

Eñ die engbel des BEREN (prach tot haet! /

Dat xbiij. Capittel

bont in uwen vleeſche zijn ten eewigen berbonde /

En waer deen knechtken nier befnede en wert aẽdt ſlofaẽ zijns vleeſchs/diẽs ſiel ſal vᷣtgeroeyt woꝛdẽ wi finen volcke / dacromme dj hi mijne berbondé —8 uiet gehoudẽ en heckt

Eñ God ſpꝛac noch tot Abꝛahã/hi enſult s Wijf Sarai met meer Sararheeten/ maer Dara al harẽ naë zijn / wãt ic Wille ghebenediẽ / eñ ban haer wil it v eenẽ foo geuẽ / diẽ wilic gebenedien eñ beel voles Cat vã be comẽ/eñ coningẽ ouer beel volcs/ Boe viel Abꝛahã op zijn aẽſichte eñ loech / eñ ſeide in z̃ herte / Soude my die hondert iaer out ben eẽ kint geborẽ wordẽ / eñ Sara tnegẽtich iaet out ba rẽ· Eñ Abrahãſpꝛac tot God/Och dz Iſmaelle uẽ (oude boor v / Doe ſeyde God Ja/Sara b Wijk ſal v een? (one bare dre ſuldi Iſaac heetẽ / wãt met befaticmijn eerbith verbont oprechte, en met fz nẽ ſade na ber Baer toe ba Iſmael heb ie v ooc bee hoort / ñet ie heb hẽ gebenedijt eñ wilhem brucht baer makẽ / eñ vermeerderen zeer / twalef vorſten ſal hi booꝛtbꝛẽgen /eñ ſal hẽ tot eenẽ grotẽ bolche malkẽ / Mer mó verbont ſal ic oprechtẽ met Plaac diet Sara baren ſal te deſer tijtten naeſten iaere.

En hielt op met hẽ te ſpreken / eñ God voerop DD

bã cbꝛahã / Doẽ nã dAbxꝛahã ſinẽ fonc Iſmael /eñ alle die knechten die daer tẽ huyſe gebore warẽ / eñ

alte die hi gee ocht had / eñ al wat vã mãs naẽ was

in finẽ huſe / eñ beſnedẽt tſlokkẽ vã harẽ vleeſche / indẽ ſeluẽ dage ſo hẽ God beuolẽ had/Eñ dibꝛa⸗

hãwas. xcix iaer out / als hi dat ſofnẽ zijns bleeſcs

beſneet Iſmael was.vſij. iaer oudt/doentſſofſen zijns vlerſchs beſnedẽ wert / Effen op ernen dach werdenũ alle beſneden/ Abzahã / zijnſone Iſmael ende Wat ban mans naem in zijn huys was / daer te huys geboren eñ gerocht oft anders brꝛẽt. Het

8 ij D We MN Se … …à

tt

ty bijen h | NS

me Nd — 1, ms El Tat. NS. —

—— an 2

—J g — Gan, ar WS —— Kd KEN | E E * m A 2 er —

Dat. xwirj. Capitte! pIE Die VERE openbaerde hem in Db Ca sl dat dal Mamte / als hy ſadt aen dye —Nduere ʒijnder woningt /als den dach DRAM ten aïdetbeetften twas zer als hyzn eerd Oogben op hiet/eñ lach / doen ſiondẽ due mannẽ tegẽ hẽ/Eñ doẽ bijte ſach/liep bp bent te gemoete vander duerẽ zujnder woonighen ende buychde hẽ boor ben neder / opter gerden / eñ ſeyde BERE hel tc genade geuondẽ — age /ſo

en ghaet niet boorbi uwen knetht / en (al Deen

luttel waters bꝛengen / eñ uwe boeten waſſcẽ / eñ

vult v onder dẽ boõ. Cit fc ſal v een beetkẽ bꝛoots

_ Datkoeck Geneſis

| matt pij Brengen Dat ghiliedẽ D heete laeft / dã ſuldi boorf

gaen / wãt Daer om adi tof uwe knechtecomê,Sí- b

ſprauen / Doet alto a!s gn ons gefepe bebt Abꝛahã baelte be tot Saraindet woomngẽ eft ſeide / Haeſt D eñ menget drie maten bloemẽ vãdẽ mele / knedet eñ bact hoecht Vibeptottẽ runderẽ eit haelde cen teer goet calt / eñ gaft HE knape dye haeſte beeft bereidet / Eñ In droech op boter ende melt / eñ bande lialue dat hi bereit hadde / cit ſettet hẽ boor/eit ghinc boor be ſtaẽ/onder DE voom /eñ Gaten ¶ Doðẽ ſpꝛaliẽ ſi tot hẽ / Maer is b wijf Saca: Wil antwooðe/dair binne inder wooniugẽ Doẽ ſeide hi / Ouer eẽ iaer / nad tijt dat die brucht geleen câ / ſal ie wedertot b comẽ / oeh! Sara v wüfenen one hebbẽ / Dat hoorde Sara / Want ſy ſtont achter Die duere der wooningẽ / eñ ſi waren

beide Abrzaham eñ Sara out eñ Wel bedaecht / ſe

dattet Dara niet meer en ghinc nad vrouwẽ aert / „daerom loechlſe bihaer ſeluẽ / eñ ſeide/ Pu ich out bpetija pen, Caune te noch met wellufte omgaen/ eñ mir here is doraut {DCE (pzacdie VERE tat Mbra

hã/ Maeromme latht Sara, eñ ſeyt Meyndi dat Wwoaer is/ dat it noch barẽ ſal/eñ it toch out bẽ ſaut

Daden WEKE dat teſwaet zijn? tzünder tüdt (al feeder tof v comẽ / nader tůt dat die brucht ghe Bal EC [end ran / ſo Cal Sata ernẽ ſone hebbẽ / Doẽ loochẽ JAN GELE de Sara ende ſeyde Ach ens hebbe niet ghelathen, € begĩt ant f vzceſde / Marr bi ſeyde. Een is ſo nfet ghy n. viů C gebr gelachen. ¶ Doẽ oude die mannẽ op ban ndelbi dacreñ cerdenben tegen Sodomaren brabant: t, boot ghint met hen op dat bite gheleyde / Doẽ feyde dye Luit BERENMboecan cbrabämeùLorge, Dat ie doẽ eboor· ai’ Vengefë bi (neen groot machtieg vole toerde alsdie ſal/eñ alle bate der aerdẽ ſullẽ m hem ghebencdijt ereldt wordẽ / wãt ie wete /hi ſaibeuelẽ finen kinderẽ et eltaen nẽ hune na hẽ dat des BEREN wege houde pe eñ doẽ wat reeht eit redelit is Op dz Die VERE if taec looftbeeft ¶ Eñ die HERE lpraec/ Daer ie ce geroep te Sodoma eñ Gomoꝛa /eit dat isgroot eit die (onde Bie bru (eer ſwaer / daerõ wil ic af ba teen ſiẽ oftsijt liedẽ alle gedaẽ hebbẽ nacdEtoep die boat migetamenis/oft dat alſoe niet enis/op Dat ict wetẽ mach „En Bic mannẽ keerde haer aẽ ficht eñ ginge te Dodoma Mer %braba bleef ſtaẽ de boot den BERGE ent ghinck tot hem eñſepde. Wildi dã dẽ rechtueerdigẽ met dE ongodluẽ fe niente doë: het mochtẽ miſciẽ bijfcich rechtueer dige inder ſtat zj /ſoudi die goe te niete doẽ/cñ diẽ hoee niet vergeuẽ am der . l. geeechtigẽ willẽ / dye daet in warẽ: Dat fi verre Gan brdat gi dat doen ſout / eñ dode HE gerechtẽ met DE godloſen dat die gerechte ſi gelijc als Die gadloſe / Dat A Verre ban v / ghi die alð Werelt techter zijt / ghi en (le alſule· lien recht niet doẽ / Die BERL (pra Binde ic. J. V derechtige te Sodoma inder ſt at/ſo (al ie em bate

… Der Wille al den hoecken of plaetſen bergeuen ‚__Mbtagamanttboorde eri ſeyde / Oth Get (chefs mionderwomente Cpyclten net den De eren/boe weclieſtokeñ aftcen bin / Vet mochte miſſcien vúE min Dane L. gerechtige daer in zh ‘(oudrdan aldpe

ſtat berderuẽ om der vijf voile hv ſprat / binde iclt

Her in.viv. ſoe en ſal icſe niet berderuen. Eñ hi voer boert met be te (ptekhe /egdbende

Men mochter miſſchien rl Aacr in binden Mee

op bzʒahã laet comẽ/alle vat ghene wat bibebe

MDat.rix. Capittel. bilepbe, Pe en al hẽ niet doẽ / om derxi. wille af; bꝛabã ſpꝛac/En teelt niet gea món VERE va⸗ troch nieer (preke, Mẽ mochter mellebienseers Daer in bindẽ / EA bianttboorder binde icher.rrr, daer ingen ſaliehem niet doë „Ei bilepde Och : ict,ichebbe mionderwonnẽ te ſpreuẽ met mijn Eren / Men mochter miſſchien.xr. daer (n bin den / Hi antwoorde / Ich en faite miek berdetuen / em der. dr. wille / Ende hiſprack / Och en weeſt nʒ gram mn h Ect E dat íe noch eens ſprele/ Men mochter miſſchien.x. daer in binden, / Maer hyſey

| je Ick en ſalſe nyet verderuen om det Ehienen voil

Eñ die VERE ghinck wech / doen himet 4 braham wegheſeit had / Eñ Abraham keerde we koer tfinent waert *1 NL ¶ Hoe Dat Bad üraffet Sonema ende —— am he Det ennocmelrjeker osartpepts wullc/ cnde Lot wert 09 waertchoat ende tehouden met sijn twee DOchteren/ es

Uit brplbronme im cen Contteen verwandelt /hoe Jot inn +Onchen{chappe bt Gnen Dichteren Qrcp Acude miet Kinde.

Mace p Dat.xix. Capittel

—Jretwee engelẽ quamẽ te Sodoma AV des auonts/ Maer Kot latte Sodo⸗

9 ej. Ma boor die duere / eñ doe bijte ſach / At ſtent biop ende highmck bentegen — iendenexchde zijn aenchte ter acrdẽ ende (epe, Siet / mijn UFeren gaet inten huyſe We knecuts/eñ blüfter ouer nacht / laet uwe voe⸗

fen waſſchentoe ſtadimozgen vroech op/eñteyſſt

uwer wegen / Mer ſiſeydẽ /Neen / mer toi willen ouer nacht opter ſtraten bliuen Boen dwane biz ſe ſeet / eũ keerdẽ tot hẽ/ in / ende & quamen ín zijn huis / eñ hi bereyde ben een maeltijt / ende biec ort ghehrcefde koeckhen eñ ſi aten

Mer cer ſ gingẽ te ruſtẽ / quamẽ die mãnẽ oa 72

der ſtadt/ Sodoma/eñ omtepden dat huis ionc eñ out / alle dat bole wt alle eyndẽ / eñ eyſcheden dot / eñ ſeydẽ tat hẽ / waer zijn die mãnẽ ‚Die fot b comẽ zün deſen nacht! lartſe wt comẽ tot ons/dat wijſe bekennẽ. tot gine tot hẽ boor die doze cit floot die duere arhtet hẽ toe eñ ſeyde/ Oct lieue broeders doet nief alſulckẽ quaet / Siet itk hebbe toce doch teren / eñ en hebbẽ noch geenẽ mä bekẽt / die Cal ie Gier buiten bꝛengen onder 5 liedẽ / eñ doct met bert wat bvbelieſt / alleẽ deſe / mãnẽ Sodoen doet niet want ſ zijn ingegaen onder Die ſraeye mijns daecs Maer ũ ſeyden / Coemt bier, Boen ſprakẽ ſi / En ſfidi uiet hier incomẽ als een Dréemdeline ? eñ wil⸗ hb rechter zijn Quwel / Wi willen v inter quarts doen / dan haet lieder Ende drongen hatt op den mã dot / ende als ſi toeliepen cit wilden Die duere opbreken „Die mã nen ſtaken haer handt buyten / eñ trectten Zot tol ben int huys / eñ oten die duere tac / ende Die mã nen die boor die duere banden huyſe waren / wer den met blintheden geſlagen beide grodt / eũ ders

dat fidie duere niet en conſten vindẽ

Ende de mannen ſpꝛalentot tof / Hebdi hiee in noch yewers eener betiouden ſone / eñſonẽ ende dochteren / ende wie b aengaet in deler ſtade/ dien leydt Wot der ſtadt / wandt Wp ſullen deſe ſtadt bere deruen / om dat haet ghetocp groot is vocz den.

ei Ll „ 1

net boec Geneſis

Q BERE die ons gefondenteeft haer te bederven’

Doen’ ginc Yot wi / eñſprac met ſinen behoudẽ ſonen / die in dochteren neinen ſouden ende leyde Staet op eñ gaet wt deſer plaetſẽ wãt de HERE

we

f

ie ELLA U ke

fj

hu

mr nn he

afs nb dE dageraeto

p ginc bieten dte enghelen a tot haefte eñ (prak Sact hen? neẽt v wüt / eñ b twee dochterẽ dre ghi hebt / dz ghi ooe nz en oͤgaet ín ð mildaet deſer ſtat / Als bind lane merde / gre⸗ pẽ bedie mãnẽ /eñ zj Witsen zijn twee dochteren

metter hãt om dat die HERE haer ſparẽ wilde.

eit leydẽ hẽ buptẽ/eñ lietẽ hẽ buyten Goor die ſtadt

Eñ als hé hadden buytẽ gebꝛocht /ſeidẽ ſi bes bout 9 ſiele / eñ en ſiet niet achter v / ooc en ſtaet nz bier in allẽ deſen palẽ / optẽ berghe behout v / opdz Sghi nieten vergaet/ Ver Lot practot bentieden?

Sap ra Ochneë mij beren ſiet/nv v bneeht genade vonde

heeft boot uwẽ ogẽ/ſo maket Boch v barmhertie. heit groot/ die ghi mi gedaẽ hebt / dat ghi m ſiele bide leuë behieldes / it en eã mi niet opten berge be boude, et mocht mi aẽcomẽ eẽ ongeual eñ dat ic ſtazue/Siet / Daer is een ſtadt by / daer ick in vlien mach / eñ ís cleyn aldaer ſal ic mibehoudẽ moghen &{s doch clein dat mijn Gele leuendich Lliue Doẽ ſpꝛat hi tot hẽ fiet ic heb v ooc in deſẽ luc ke aẽgeſiẽ/dat ic dte ſtadt niet am en (al keerẽ daer ghi akgheſpꝛokẽ hebbet / Haeſt b behout v aldaer / wãt ic en cans niet gedoẽ / vooꝛ ghien zijt eerſt dait in / Daer af ís die ſtat genoẽt Zoar / Eñ die zonne ‘bas opgegaẽ opter aerdẽ ala Totte Zoar binnen quam. ¶Doõẽ liet die HERE (Colfer eñ viet re⸗ gene bande hHE E/ vandẽ hemel af op Sodoma eñ Gomoꝛra/eñ heerde dieſtedẽ om / eñ al dat lãt ſeap / eñ alle dre inwoõders Der ſtedẽ / eñ al wat op dẽ lande ghewaſſcẽ was / Eñ zón wijf ach om / en de Weet ver andert in eens fouttteens ghelikenis. Mer 2Abꝛahã ſtont vꝛoech op des moꝛgẽs aen Die ũde daer hiſtont voor den BEREsett heerde zijn aenfichttege Sodomaer Gomoꝛra /eitaldat omtiggêde Tant/ctt aenlacht / eñ ſiet / daer ghinc ee⸗

Het:xx.Copittel relt wijſe / So coẽt dã / laet ons onſen badet Wij te Drie kẽ geuẽ eñ met GE dꝛonekẽ wodẽ / dat wi laet va onſen vaö beboude/ Wo gauẽ ſi harẽ bad Wijn

get 5 e ginck in / te drinckẽ ind ſeluer nacht / ende Die eerſte gi Sars

eñ lepde haet bi hueren vader / eñ hi en werts niet ghewaer / doen ſy haer lepde/noch dot op ſtont.

Des morgês ſpack die dutſte totter ioncſtet⸗ ſiet· Ic heb gitteré br ininẽ vader gelegẽ / laet ons bë Befen nacht ooe wijn te drinckẽ geuẽ / dat ghi bi hẽ ingaet eit legget b bi hẽ / dat wiſadẽ bau onſen ba: 5 der mogẽ behoudẽ / Aiſo gaut hare vað ooc diẽ nacht wů te drinckẽ / Eñ Die ioncſte ſtelde haet ooe op/eñ leide haer bi hẽ / eñ hi en Werts niet get“ et doë ſi haer leyde / noch doen ſ opſtont / Alſoo wer DE Totsdochterẽ bepde met kinde vã harẽ vader Eñ die outſte baerde eenẽ ſone / diehiet ſi Moab / bandië quamen die Moabitẽ tot op deſen daghe Eñ die ioncſte baerde ooc eenẽ ſone / doẽ hiet Adak kint Ammõ / Ban dien quamen dye kinderen Am⸗ men/totop den dach Hau beden toe

e¶ Hoe Dat Abraham buyten den tande reyſde / ende Abi melech coninck ban Geear Abꝛahams hiyſvpzouwe nan ende hem dod dact om floech.

Dat · xx. Capittel

zj Staba tooch ban daet in dat zuyden EL

LOA Went;läteit woonde tuſſten Cades eñ Sut

EM Ellef Wert een vꝛeẽdeliuck te Gerat / eñ fn: F Cepde ban finen wiue Sara. Get ís mij

lſulter/ doẽ ſant nae haet Abimelech / Die coniuc was te Gerar / ende lietſe halẽ.

Mer Sodt qua tot Abimelech des nachte in⸗ DE dzoõ eñ (practot hẽ /ſiet Ghi zijt der doot ſchul dicht om dee wijfs wille / die ghi ghenomen hebt ⸗ wãt ſi is eens mãs getrout wijk / Mer Abimelech en haddeſe noch niet aenghetalt / ende ſeide GEE RE wildi dan vor eẽ gerechtich vole doodẽ / Heelt hi niet tat mi geleyt/ſ is mijn ſulter / eñ & beeft oot geleit hi is mijn bideder / Ic hebbe doch dat gedaẽ

met ſimpeldet hertẽ / eñ outſculdigẽ handen Eñ B

&od fpractot hẽ inde dꝛoome. Ick Weet ooch dat ghüt met Gmpelder bert gedaẽ bebt /Daeromme heb it booekk bewaert dat gli niet gheſondicht ern bebt tegen mtserticen bebe b ntet toegbelaten dat ghile aengetalt hadt So geeft nb dẽ mans jn Wijf Wedert wãt blie een propheet / eñ laet hẽ boze b bid den / alſo ſuldi leuẽdich bliuen Mer waer ghiſe hem niet weder engrekt / ſoo weetdat ghi dye doot ſult moeten ſteruen ende alle dat uwe is.

_ Boen (font Kbimelech vroech op des moꝛgẽo enrieg alle 30 knechtẽ / eñſeyde hẽ allẽ Dit boos ha⸗

rẽ oorẽ / eñ die lieden breeſden zeer / eñ Abimelech

riep dAbꝛahã ooc eit ſeyde hẽ / Maer om hebdi ons dat gedaẽ:eñ wat hebie v miſdaẽ:dat ghi alſulckẽ grotẽ ſondẽ Witdet bꝛengẽ op mi eñ minen ttiche? ghi hebt met ons gheteeftnict allomen ſoude / Eũ

_ W nẽ domp vanden lande / gelije eenẽ domp ba eenen

Eze xvi duen / wãt als God die ſteden in DIE palëderdorf/

f gedacht bi Abxꝛaham /eñ leyde Lof tot Dien ſteden fe vic die hiomueerde Daer Lot in woonde

amosiij Eñ lot trock wt Zoar /eñ bleef op den berabe

luxvij g met beyde zíjn dochterẽ / Want hi vreeſde te Zoar

te bliuë eñ bleefalſo in eẽ ſpeluneke met beide sijn

dochteren. ¶ Doẽ ſprack die outſte totter ione·

ſter / onſe bader is out / eñ Daer en ís gheẽ mã meer

opter aerdẽ die ons bellapE mochte na alder Wee:

voort noch ſeyde Abimelech tot Abraham / Waf ſaechde ghi aen / dat ghi dit gedaen bebt? ef _ brada antwooꝛde / Ic dachte / miſſcien indefe plaetſe en is geẽ bꝛeeſe Gods / eñ ſullẽ miõ mijns

wüůks wule doodẽ / Ooeis ſi watachtich mijnſuſ. ter / wãt fis ms vaðs dochter mer niet mijnder moeder dochter / eũ het is mj wjfgewoꝛdẽ / Doẽ

mi God wtmijus Lads huys hiet wãdelẽ / ſeyde it

tof haer / die batmhertichcit doet aẽ iny / dat waer

wicomẽ / luldi bã mi ſeggen dat ick v broeder ben /

Het boec Benelis

Buena dAbimelechſcanẽ / rũderẽ / knethtẽ er maechdẽ/eñ gafte Mbraba, eñ ghak be weder sitt wf ſSara eñ ſeyde / Siet / m̃ lat ſtaet b opẽ / woõ ter waert v belieft/ert ſeyde tot Sata / Syet daer / íe beb uwen broeder duiſent Aluerë penningẽ ghe geuẽ / Siet die al v eẽd ecſel det oogẽ zijn boor al⸗ te die bp v zün / eñ ouer al / eñ een verant woorꝛder. Mer Abrahã badt tot God / doẽ genas Godt Auimelech en zün wijk/eñ zin maechdẽ / dat ſi kin

derẽ baerdẽ / Mãt die GERE haddete borẽ vaf: te gelloten / alle die moeders des huis dAbimelech em Dara Abrahamse wijfs wille

0

Coe Farc nae dee belotts Bons gheboren worde / ende hoc Agar verworpen worde miet dert kendeken Ilmael / ende DAT Dat beebont Abꝛahams met Abiuclech Dat tri Capsttel: ke ze EE Je ERE befocht Sarã/ alſo bige 65 Vl looft Gad eñ dede met haer alto hi ge lo EA el. (cit hadde „Ef Sara ontfinc eit baet Ne Arde xbrahã eenẽ Cone in ziin oude da⸗

Fm

ende beende, | Die lemmedee hintg / eñ die erghel Bode) F) riep van den hemel tof Yagat/cu prach toll & haer / wat is v Wagatten Hreeft v niet/Want sp oa beeft verhoort dieſtemme des kints/ daert leydt/ ſtaet op cũ u dat kint eñ bou

det met uwen handen /

eit fat tegen duer / eñ hiefhaer ſtemme op J A ¶ Maer Godt bethoorde SS

NT — —— / „ IN gantic (al betoteel //S8 | groot Hole maken; Ende God dede haet If mn ts gen op/dat eene Water fontepne lach Doeẽe ——

hHetxxij Capittel ghinc ſ benen eñ vulde die fleſſe met water en gaf DE kinde te dzincken / eñ Godt was met dE hinde, ef bies eñ woonde iuder Wwoeeftiinë zeit Wetdt cen meeſter vãſcietẽ / eñã woonde inder woeſtinẽ Ga rain / eũ 30 moeder nâ hẽ cer wijf ot Egipten lant Terſeluer tit ſpꝛac Abimakech eit Phichol zj velthooftmã met Abrahã eñ ſeide / God is mecv ín alle wat ghi doet daerõ ſweert mili God dat ghimi / noch mine lunderẽ / noch minen neuẽ niet lettẽ en ſult / mer die bermhertichz dieie b bewezen heb / aen mi doe bewit / eñ aen dẽ lãde daer ghi eẽ D bꝛreẽ deline mzüt / Doe ſeide Ubrabaictat (beeren En Xbꝛahãſtrafte Mbimalech om dee fontein waterẽ wille diẽ / Mimalechs knechtẽ met gebelt genome haddẽ / Doẽ ãtwoorde Abemalech/ Ic ers hebs nief gewetẽ wie Dat gedaẽ eeft / oocen bels düt mi niet geleit / daer tae en heb irt niet ghehoort dabede, ¶ Doẽ nã ꝛAbꝛahãſcapẽ erũrunderen / en gafſe MAuimalech eñ maectẽ beide eẽ bont met

malcandetẽ eñ Wbrala ſtelde daet.vij.lãameren bi

ſondert / Doẽ ſeyde Abimalech Cot Abꝛahã / Mat ſullẽdeſe.vij.lãmerẽ Die ghi Daer biſondett geſtelt

hebt! n antwoorde, vij. ãameren ſuldi bã mjnder

bant nemẽ / dat ſi m tot een getuychnis 5 dat fc De fen put gegrauẽ bel / Daer af hiet die ſtede Gerſa ba/aat ſi met malcander dair geſwoorẽ hebbe crt alſo maectẽ ʒijt berbonttot Berlaba, ¶ Doẽ ſtõt Abim alech op eñ Phichol zijn belthooftinan / eñ trockẽ wed inder Philiſtinẽ lãt dee & brzahã plan te die boomẽte Gerſaba / eñ aẽ ricp aldaer de naë des BEEREN Des eewichs Gode, cit was een vreemdeline inder Philiſtinen lant /een lange tijt. ¶ Hoe dat Abꝛaham BSode ghehoorꝛfaem was / Ilaac ſi⸗

torie te offeron / ende dacro mie wever Dre Letofte One nic

LN t — rf . vn Eg te —— PIN PEEN zl IE EN $

2

IN

<i oi

… “gethoetBeneie

TA IRA procfoe God Abiraham eñ ſproc tot Judith. YEo IO Stor luc UbrabakEnbt andtwoorde / hier Dice (DEES ben it / eñ God ſpꝛacu Qeemt Pſaac ebꝛeo ·NRNuwen eenigen (one, diẽ ghi uekhebt / xi.d. eñgaet henen indat landt Moꝛia eñ oſtert hem al

dact to vzãtoffer op eené berge dienie Vlegge ſal Boenttont dA bꝛaham des morgens vroech oppe en beeepde finen ezel / eñã nam met bern twee ind: pen/ eñ ſinen ſoue Pſaar/eñclooflout tet brãtof· ker / hiſtont op eñ ghinck benen ter plaetſen daet hem God af ghetept hadde

Een derden dage/bief tbraham zijn oogen op.

en fact die ſtede bã verde / eñ ſprꝛae tot ſinen linape

blúft biet met denezel / Fick ende díe knecht Writer.

Yu, bije Laet benen ghaen/ eude wanneer wiacughebeden iet ‚9 hebben / ſo ſullen voi wedertot v comen / En ALLA

ſnen ſoone Iſaat / mer hi nam dat viet eñ het mes inzijn bant /ende Dic twee ghinghen te ſamen. Doenſpzack Iſaac tot ſinen vadere Abraham mijn bader / Abraham antwoorde / Hier bẽit mij Cone/ende bi ſprack / Siet / hier ig bier eñ hout / mer Wwact is datſchaep totten bꝛantoffer: brꝛahã ant ‘boorde Mijn ſone / Gad (al thonen / dat ſcaep tot ten brãtoffer / eñ die twee gingen met maltanderẽ Eriñ als ſi quamen aen Die plaetle die hé Godt gefept hadde ſtelde braam aldaet cenen outaer eñhi leyde houtdaer op / eñ bant finẽ ſoone Plaac eñ leyde hem op Der outaet bouẽ op dat houdt /eñ recte zijn bant wt / eñ vaette Bat mes om finẽ ſone fe lacus B dn Doen riep hem die engel desh ER Er? bande hemel cit Cpde MWrahã MbLrabam/Wí antboorde O Bier ben it / Bie engel ſeyde en legt b hant niet aen mat. ij.e den knecht / eñ on doet hem niet / wantno Weet ie dat ghi God vreeſt / eñ en bebt niet geſpaert uwen eenigen ſoue boot mi/ Boen hief Wbrabam zij oo⸗ gei op / eñ (ach eenen cam achter hem verwert ín der hagen / met zijn haornen / eñ ghme benen ende nam den cam / eñ offerden tot eeuen brandtoffer / in zijns ſoons ſtede / Eñ Abꝛaham hiedt dye ſtede / Die EAE ſal thoonen/ daert afſeytmẽ noch he⸗ Den op deſen dach, Op den berge daer dpe GEE UE tboouenfal R ID Ende dieEngel des BEREN eiep &brabam 4 olde e troch eens Vanden hemele/ eñ (ptac, Sch heb br mp B leluengheſworen fpteect die GERE / Pb ghidat 33 gedaẽ hebt/ eñenhebt uwen eyghen (one niet ghe ſpaert / dat ir uwe ſaet ghebenedien / eñ vermeerde ren ſal als die ſterren Des heimels / eñ als dat zandt aenden ocuer der zees / eñuwe ſaet (al befitten Die Wiee nooꝛten zijnder vianden / En door uwen (ade fal wordt alle volck der aerden ghebenedůt worden / om dat Criſtus ghi miinder ſtemmen gehoorſaem gheweeſt hebt. belooft, Alſo krerde Abꝛaham weder totten knapen / eñ ſtont oppe/eñ togente ſamen te Getſaba /cud woonde aldaer Nadeſen ghebuerdet dat Xbꝛaham gheboot⸗. ſchapt wert / Siet / Milca beeft oor kindeeë ghe⸗ A baertuweẽbeoeder Nahoz / Te weten Bz / dencer⸗ gal.iij.a gen gheborenſone / eñ Bus ſinen broeder cht Ke⸗ muel / van Welcht die van Syrie ghecomen zijn/ eñ Ceſed / eñ Haſo / eñ Pildao/eñ Jedlaph eñ Bethu

Dat .xriij Capittel

dien dat deſe duigen geſciet waren

bam nam dat hout/tottẽ bꝛantoſffer / eñ leydet op.

el maer Gethuel wan liebeca / Zees acht ghebaer De Milca srabor Abrahams broeder: Ei zijn con tubíijn genaẽt Rehuma / wan oock te beten The⸗ bath / Gaham / Thahas / ende Maacha

¶ Hoe Sata ſterf / ende Abraham eenen acher cochte bars

den kinderen Poeth/tot eender begrzaumge zijne gellachts Dat. xxiij. Capittel. ta bert hondert eñ ſeuen eñ twin⸗ Euch iaer out, oo langhe leefde Beit tis Kerfsimder hooktſtat Die beet Vebron VELE) FN indenlande Canaan / Doen quã U= bꝛahain Dat hile beelagen eñ bewee·

—

enſoude aerna ſtont hiop ban ſinen lijcke/cũ

fprac met den hinderen Hetheñ ſeyde / It ben een vreemdeline eñ cen inwoondet met b/geeft mice etkbegraueniſſe bi v hedervdat ic mijnen dooden begraue die voor mi lept

Boen antwoorden Betbhe ſonẽ Abzahãme / eñ

ſpꝛaken tot BE Voogt lyeue here / ghi zijt cen vorſt Gods midden onder ons/Begraeft uwẽ dooden monſe coſtelijke grauẽ geen meuſche van one ers falt v verbiedẽ Dat abt in finen graue uwen doode begraeft. Doẽ lont dibrahã op eñ neech boat der bolcke des lants(te weten) boog DE kindere eth

Eñ hi ſpꝛat methen eñ ſeyde Gelienet v dat ic minen doodẽ boor mi begraue/ſoo bootet mi / cũ

biddet boor mi/aen Ephron denſone Zohar / dat

br migeue boot b lieden 35 dubb el ſpelunckedye brheeft in ſinen acket boog eenen redelikẽ penninc boot myom te fine tot eeneerfbegraueniſſe / wat Ephꝛon woonde onder die kinderen Wetb, | Doẽ andtboorde Epbgoudie Vethitere Abꝛa hã / dattet Die hinderen ban Wet hoorden / booz ailẽ de gent Die tzijndet ſtadt poorten Wet eñ in gingen eñ leyde / Nen mün here / mer boort mi / Icgheue v dE acker / eũ die ſpeluncke daer in doe/eñ ic geuen b voor de oogẽ Dee kinderẽ mijne volcr / te begra⸗ uenuwẽ doodẽ / Doẽ buychde be Abꝛahã vod dz bole des lãts/eñ ſpꝛae met Epbrondattoe hoox⸗ de Dat Hole Bee lants / eñ ſeyde/ Wildi mi berhoorë fo nett vã my des acuero gelt / dat iet 6 gheue / ſoo lal it mine Dooden daer ín begranen.

Ephꝛon anttboorde dAbzahã eñ ſprac tot hem Meere hoogt mi / dat beldt is. ceer „Flsel Gluers waert / mer Wat ie Dat tuſſchen veñ mi Gegraeft llechts uwẽ dodẽ/dc brzahã berhoo ꝛde Ephron eñ woech be daer tgelt dz bi geſeit bad dattet die hin: deren Heths boord te wetẽ vierhondert Ghelabe unerts ſiluers / eñã gãcebaerdet munten: Aiſo Wert

Ephꝛons acker Daer die dubbele ſpeluncke (nis, /

tegen Mambee ouer / Abrahe bot eygenen goede beucfticht/metter ſpelunckiẽ daer inne / eñ met ale lẽ den boomẽ optẽ acuer rontom / dat het die hín-

deren HUeth aenſaghen / eñ alle dye tot zijnder ſtadt pootten Wot ende in ghinghen / Daer nae begtoef Abꝛaham zijn wüf Sara/ in dye fpeluneke deo ac⸗ kers / dye dubbele is teghen Mamte ouet dat is Hebꝛon int landt Canaan/Alſoo werdt briuſticut dye acher metter ſpeluncken die daet into Abza⸗ bam ter erkgraueniſſen vanden kinderen Bett

¶ Hoc Abraham Curen knecht Cent baor Genen forte Iſaac * re Als te je — — Wort zijn hayſ⸗ ume /ende Iſaac Creechfe, fo tief/Dat hi Die Dio t van zijus moeders noot ver minderde 9 ate. 4 WAE xxinj Capitte «:

Dat boeck Genes

. le RI —— ij: Oe . « : je

KTR Wen ie HERE bat hẽ ghebenedijt mn al Ed ER REAIE/ eft(prack tot ſinen outitẽ knecht KS BUR Vlos huys / die ouer al jn goẽt was / Icegget bhantop mijn doye / datic B tate ſweren krden HERE den Sod des hemels eit der aerden / dat ghi mijnen (oane gheen wijfen neemt banden dochteren det Cananitẽ / onder DE Welcken ick woone / mer dat ghitrert in mijns ba ders lant / eñ tat minẽ maechſchap / eñ neemt mijz nen ſone Aſaac een Wijf

Die inecht ſeyde /Woetertott dat Wwijriinpel .

volgẽ en Wide indit lantr ſoude 1e dan uwẽ ſoone Wed brengẽ ín gene lantòaer ghi wt ghetrocken zijt Abrahã ſeyde tot her Macht v daer dore / dak

… gbi minẽ ſone niet wek en beëget(n datlaͤnt Dye

VEREdie God des hemels die mi ba mijns La ders huyſe genomen beeft eñ vãden tande mind maechſcap / die mi gefeit heekt / eñ doe geſworẽ eit geſprokẽ ait lant ſalie uwen ſade geuẽ / dye (al ſi⸗ nẽ engel boat b henẽ ſeyndẽ / dat ghi aldaet minen ſoone een wükneemt / ee iſt dat vdat wijkniet

gr bolgeu en bille foe idy deg ecdts quijt oft los/al⸗ leene dat ghi minen ſoue niet weder derwaerten lepdet / Doẽ leyde die knecht zůn bant op die dgye zijns Beeren Abrahãs/ endeſwoerre hem datke Eñ aldus nä die knecht thien hemelẽ vanden

kemelë zijns heerẽ / eñ tooch henẽ / eñ dgoech mek

be vã alderley goedẽ zijne heerẽ „ct maecte he opd eñ tooch te Meſopotaniã totter ſtat Nahoꝛ: Doẽ dede hi die hemelẽ nederligghen buyten baar dye ſtadt / bi eenẽ waterputte / bes auout tot diet tůt / als die wiuen plegen Wéte gaen zeit water teſcep pencrdefprach — —“ ERE ght Sod ms herẽ Abꝛahã/comt mt

bede te gemoet / eñdoet barmhertichz aenmjnen

beté AWꝛahã/Siet / it ſtae hier bider fonteynẽ des aters eã der lieden dochterẽ deſer ſtadt ſullẽ ot omẽ om water te ſceppẽ / wãneer nb een deerne coẽt daer ie toeſpreke / neyghet v cruycue / eñ laet mi drinckẽ / eñ ſi ſal ſeggen / Drnct / ie wil vkeme _ ten ooc te drinckẽ geuẽ/ dat ſi die ghene is dye ghy uwẽ dienaer Iſaar bereit hebt/eñ dat ic aẽ de ſelue bekẽne/ dz ghi barmhertichz ae mijne here gedae hebt ¶ Eñeer hiwt gheſprokẽ hadde / Siet / doe quãmer wi ebeca/ Gethuels dochtet / die een ſo ne ban Milca was /die welcke Rahoꝛs Abꝛahãs bꝛoeðs wijf was/eñ dreoech eẽ cruic op haer ſchou derẽ / eñ was cen (eer ſchoon deerne bã aenſicht / noeh maecht / eñ ghenen mâ en hadde ſi bekẽt / die gine neder (otter fonteynẽ eñ Guide dye cruye „crt dam op/Doen liep haer díe knecht te gemoet / eñ ſeyde / Laet mieen luttel waters wtuwer cruyc⸗ kẽ drincken / Eñ 6 ſprat / Duinet mijn here / eñ hae ſtelie liet ſi dye cruye neder neuen haer handen/eñ gaf be te drinckẽ /Eñ doe ſi hẽ te deinckẽ gegeuẽ hadde, ſeide / Fe oil v kemelẽ oc water ſceppẽ tot dat ſi al gedrinct zijn / Ende ſi haeſte haer / ende goot die erpel We inde back / eñ liep totter fontey verrotte ſcheppen / eñ gakt allen finen kemelen Maer die mä verwonderde haers / eñ ſweech ſtil/ tot dat hi bekẽde oft die HERE ʒij reyſe had wel latẽ rakẽ oft niet / Als nb die kemelẽ al ghe⸗ dzonckẽ haddẽ / nã hi een guldẽ voorhoofts ſpãſel

— — —

5 Gꝛahã was out eñ wel bedaecht / eũ

Dat · rriiü. Capittel. geno haluẽ fiel (daer / eñ bee arniringẽ aẽ halt handẽ. x. liel gouts ſwaer / eñ fepde fj dochter Wien gadt aen / ſegghet mp doch Hebben Wi oactt plaetſe in wo baders huys te herbergẽ:Siſpꝛach

tot hẽ / fc ben Gethuels dochter/des foens Mil⸗

ca/ dien ũ Nahoz baerde / Eũ noch ſeyde ſ tothẽ/ Het is oac bele ſtroos eñ boedermghe bp ons / eñ plaetſen genoech te herbergen. Daoẽ booch hẽ die mâ ned er hadt de HERE aen/eit ſpꝛac/gelooft ũ die ERE die God mjs bert Ubraba,die ſine barmhertichz en Ane waer⸗ heit niet ontogẽ en beeft acn minen here / wůt dye WBERE heeft mite bege geleyt tot mijns heeren bꝛoeders huys / eñ die deerne hep crt bootſchaptet alínbaets moeders huys/dat ſi ghehoozt bad „ett Gebeca baddecenen broederdiebietBäban. D En labã liep dair buite bide ma acnder fontei nẽ / eñ als hiſach dat booꝛhooft ſpãſel eit armrin; ge aen zijns ſuſters hãden / vit boorde die woorden Mebeca zijnd ſuſter „Dat Élepde/alCoa beeft nb dye mâ gefeié;{o qua hr tot den man /eñ Get/biltont by dẽ kemelẽ aen die konteyn eñſeide / Coẽt bier bin nen ghi ghebenedide des HIEEN / waerõ ſtady daer buytẽ: cheb b dat huis gheruynit/ eñ boots de kemelẽ piaetſe gemaect / lo bracht hi den mã in huis / cñ ontoomde Die khemelc eit gafhem Brou en boedsert Water te Walle Ane boetẽ / eñ den mã nẽ die met hẽ waren / endetetten hem eten Gore, Mer Die knecht ſpracu Ic en wille nieteten / tot bat it eerſt m̃ ſaken oðrwozuenlebbe / Si antwoot dẽ / ſegt wech / Hiſeyde / Ick be Abꝛaham knecht/ einde BERGE beeft mine heere rijckelije gebene⸗ dijt / eñ is groot geworden / eñ beeft hẽ ſcapen eit of ſen/ſluer en gout / echtẽ eit maechdẽ / kemelen ent ezelẽ ghegeuen / daer toe heeft ooc Sara müns bere wifgenölone gebaert minen bete In zijn ou⸗

dedaghen / dien heekt highegeuen al wat bibeefts 8 —

Eñ mün here beeft eenen eedt vã mi genome leggende / ghi enſult minẽ ſone gheen witnemen vãden dochteren der CTananiten / ín welcke landé daet ick woone / mer trect benen tot in mins va⸗ ders hups / ende minen ghellachte/ aldaer neemt minẽ ſone een WE’ Maer ie ſeyde tot minenhee re/ Hoe!:oft midat wifntet volgen cn Wiltes Doen ſprat hitot mi, Bie HERE daer ir vodꝛ wandele (al finen enghele met v ſeindẽ / eñ uwẽ weth boog ſpoedich makert/ dat ghi mine ſone een wijt neẽt ban minen maeſchappen / eñ van mijns vaders huyſe / dã ſuldi müns eedts ontſlegenzin / als ghy tot minen maechſchappe coemt / gheuen ſi vnypet

3 EN

foo fidi mijns eedts ontſſegen — Ailoo quam ick heden ter fontephenendetep de/ UEERE Godt mijns beeren Abrahams⸗ hebdiminen wech boorſpoedich gemaect daer (ck lancx getepft ben / Siet (a ſtae ít bier bidet water konteiren / wanneer nb éen maecht wt coemt ont ater te ſcheppene / ende ick tot haet ſegge She: uet mp een luttel waters te deincherte Gé uwer cruyclien / eñ Die mi ſeggen (al/Beintt ghy telt fata uwen keinelen ooeſcheppen / dat f dat wijf A dye Die VEERE mijns beeren ſoon bereptheefs — Eer ick allulcke woorden gheeyndt haBte in münð hertẽ/ſet doẽ qua Nebeca/dait wt metten Dee cruicuẽ opp haerder ſchouderẽ / eñ ghint neder

… ‘get boet Geneſis

eotter kouteynen / eñſchiep Water / Eñ ic fepde tot haer Gheekft mite drincken „er i na haeſtelikẽ die ctruycke ban harẽ ſcouderen / eñ (prac/ Viintt ende uwe Bemelen Wille icoocte Drincht geu€, Alto dzãe ic eñ A drenctedie kemelẽ ooe / eñ te vꝛaechde haer eñ (prac Miens dochter Ad! Si antwoorde Fe ben Sethuels dochter / des ſoons Pahoꝛ / die be Nils

VeF ca gebaert beeft

Doẽ leyde ic een voorſpanſel aen haer aenâcht eñarmringen aen haer handẽ/ eñ buichde mi / ende aenbadt dẽ EA / eñ loofde den Sod mijns be ren Abrahã / die mi ten rechtẽ Wege gheuoert heeft Dat ie mijns heeten broeders dochter nemẽ ſoude tot eenẽ wiue boor mijns heeren ſoue

Wier om oft glt beemberticheit oft waerheidt doet met minen here / ſo ſegget mi / eñ oft banders gendecht / ſo ſegghet mi oock op/dat ich Lende ter rechter oféter ſlincker ſiden

Doẽ antwootdẽ Labanein Gethuel / eũ ſpꝛakẽ vandẽ BEKE fo dat wt ghegaẽ / daeromen con⸗ nen biniet tegẽ v gheſeggẽ noch quaet noch goet Siet daer is Gebeca Hoor b /neẽtle rect henẽ / dat f ws heere Coons ijf ſi allo Die HC AE gheſpꝛo hé heekt / Als Mbrabästineebt dele Woorden boot Denepehde hihẽ totten GEGE totter aerden / eñ biachtbeort ſilueren eñ guldẽ cleynooden / eñ clee derẽ / eñ gaf ſiebeca / Mer hatẽ bꝛoederen eñ der

mocdee gaf bictuyt / Doen adt eñ Deane bi metten

mãnen die methẽ warẽ / eñ bleuẽ Daer ouet nacht ‚ fentot minenbeere / Maer haet broederende haer moeder (prakë/ Tact Die deerne eenẽ dach oft thie⸗ ne br one bluuẽ / daer na ſuldireyſen / Doẽ ãtwooz⸗ De hihen. En wilt miniet houdẽ / wãt die ERE

heeft mi ten rechten wege gebrocht/ laet midatic

tof minen heere reyſe / Doẽ ſprakẽ ſi / laet ons Ope deerne roepen / eñ vᷣꝛagẽ wat ſi daer toe ſeydt / Eñ ſ riepen ſiebeca/eñ ſpꝛakẽ tot haer / Bildt met de Cen man reyſenSy antwoorde ia ic il met herte

Hoo lieten: {p Aebeca haere ſuſter cepfen mel haerder voeſterẽ / met Mhrabis knechten ſinẽ ge⸗ lelcchappe / Ef ſi gebenedidẽ ſiebeca/eñ ſprakẽ tot haer / Shit onſe Cutter/ghi moet Wallen in bele duyſent duyſendẽ / eñ wide faet befitte die poorten Cjnder vianden / Aldus berepde haer Gebeca met harẽ deernẽ / eñ gine GELE op Die hemeleser ſi boch de die mãnẽ / En die knecht vam Rebeka waer eñ reyſde henen.

ser Aſaac quã vander fonteinendes leuẽden eñ fiendẽ / wãt hiwoonde inf zuydẽ landt / eñ was wigegaẽ om te bedẽckene indẽ velde aẽ den auont eñ biefzíjn oogen ap eñ acts datter lemelẽ quamë GG er Gebecabief baer oogen open tach Aſaac/ Boẽ biel A vandẽ kemele / eñ ſprꝛat tot DE knecht / bie is Die man die ons tegẽ comt op DE Gelde:Bie knecht (prac. Dat is min here / Doenamp Ade ſluyer eñ verhulde haer / Eñ die knecht oͤtelde Blaac alle Ca: hendiebighedaen hadde / Boer brachtte Iſaac in Die Wooningezine moeders Sara / eñ hi nam · Be

beea tot eenen wiue / eñ bicreechte lief) loo wert

Icac ghetrooſt ouer ʒijn moeder

¶ Poe dat Abraham nae det doot Sare Kethuram tof een huyſvrauwe Hans / ende aen haer kinderen Wan van Alpecig gheciachte / Kebeca baert Elan erhe Jaeob/L (au

4

Bes moꝛgens ſtont hi op „eit (prac/Tact mi rei

Het:xxv /Capittel vercoopt Ane eerite ghebooꝛte Dat /xxv/Capittel —ade Abzahã nãcen ander Wijf” die > EEA biete Kethura / die baer de hem Sim SF ram eñ fak@n/ Medan eñ Midian UR: MNJecbau eñ Suau / mee Jaliſan wan mem Sela eit Dedan / Mer die hinderen ban Bedau Waren Aſſurim / Iatuſim / eñ Leumin Die kinderen ban Midian waren Epha Epher / Hanoch / Abida/eñ Eſdaa / Dit z̃ alle die hinderers

vban Ketura / Mer Abraham gaf alte zijn goet Lſa

ac/mer den kinderen Die hi ban nen biſlſaperſſen hadde /gaf bi gikten / eñ liette ban ſinen Coone Iſa⸗

artreclien / al Die wile dat hi noch leekde / tegen den

oꝝgance mdat Ooſten

Eñ dit isꝛibꝛahams ouderdom · die bi gheleekt beeft/hondert eñ. irrv. iaer / eñ wert cranceniterf G ineenen ruſtigen ouderdom doẽ hi out eñ leuens

moede was / eñ wert vergaöt tot ſinẽ volcke / En

ſijn ſonẽ Iſaac eñ Iſmael begroeuẽ hẽ inder dub⸗ beldee ſpelunckẽ / op dẽ acket / Ephron des ſoons Zoar des Hethiten / die daer leyt tegẽ. Mamre u dE belde date Abꝛahã banden kinder heth gecocht had / Daer fs Abzahã met Sata z̃ viif begrauês Eñ vader doot d Sbxahã ghebenedijde Bod Iſaac linen ſone / Eñ bi woonde bider fonteynẽ des leuẽ denende fienden.

Dit is dat geſlachte Phmaelbrabas ſone / die

hẽ Hhager baerde Saraioncbif vã Egt ende

dat zijn die namẽ der kinderen Iſmael / daet afhaer gheulachten genaemt zijn / Die eerſte gebore ſone / Iſmnaels Was Nebaioth/ Reder/ Adbeel Mibſan Miſpa / Duma „fatar Hadat Thema / Jethur / Naphis / ende Uedma / Dit zjn Iſmaels kinderen met baren namẽ / in hatẽ houẽ en ſtedẽ· xij / lants vorſten / Eñ dat iſt oauderdõ Pfmaels Ceñ vrrvij iaer/ende Wert cranc eñ ſterk / eñ wert bergaderé tot ſinẽ volcke/ Eñ hy woonde bã euila aentoẽ Sur tegen Egipten allmen te Aſſirien ghaet / Eñ bi oueruiel alle ziju bꝛoeders

Dit is Iſaacs gellachter vbꝛahãs ſone Abꝛahã ban Iſaat / Iſaat was.xl.iarẽ out dot bi nam tẽ wiue Kebera / die dochter Gethuels / wt Striẽ vã Mefopotanien Labans des Siriens ſuſter a

Eñ Iſaat badt DEWERE boor zin wijf wãt f Was onuruchtbaer/en dte BERGE liet berm Gee

bidden / eñ Gebeca zijn Wyt ontfint / Eñ díe kinde.

ren ſtietẽ malcanderẽ ín hart lichaem / Zoen fprac Á doêt mialſo ſoude gaen / waer om heb ic ontkan gen / Eũ ginc henẽ om den GEGE te bꝛagen / eñ die GERE (pzactot haer / Tweederhãde bolc zj in uwen lichaẽ / eñtweederhande liedẽ ſullẽ hẽ ſrey Den ot uwẽ lichaẽ / eñ deë bolcfaldanderte bouẽ gaen / eñ die grotſte ſalden minſten dienen.

Mile nb die tijt quã / dat ſi baren ſoude / ſiet doẽ

warẽ tweelingẽ ín bare lichaẽ / Dye eerſte die daer

bt quã was rootachtich / heel rou gelijc eẽ Gebeft ſi noẽden hem Eſau/Ter font Baer na quammet voort zijn bꝛoeder Die hielt met sind hant die Ger fenen Eſau / eñ biete bem Facob, ffaac die Has. lt {aet ouf doe É geboren Worden; Eh als Die knecht . Keng groot werden / wert Eau een fager/ eñ cen acker man / mer Jacob eentaelweedich man „cit Woonde inde huiſen / Eñ Iſaat had Eſau lief/ om

dat boesSenelis Dat vebij. Capite dat hi vã Anen wiltuane adt / maer Kebeca hadde Doen ttock Iſaae ban daer/eñ ſioech ſijn tente Jacob hef, | id in Dat Dal Gerar, ende woonde aldaer „Ende afs dii a. Én Jacob ſtoocte eengerecht / Doẽ quã Eau bint gheſeten was / liet hi die Fonteyn Water gea vãdẽ velde eñ was moede/eũ ſpractot Jacob caet uen die ſiten tüdẽ zijn baders ¶bꝛahatns ghegra J mipꝛoeuẽ hãden rooden gerechte/wãt ie bẽ moe uen haddẽ / die welcke die Philiſtinẽ verſtopt bat de / Daer af heet hi Sdom / Mer Jacob ſprack ver dẽ na dAbꝛahams doot / ende noemdeſe mettẽ ſeluẽ eoopt mib eerſte gebaorte. Blau ãtwoorde.Siet name / daerſe ſün bader mede ghenoemt hadde. lc moet doeh ſteruẽ / wat ſoude mi dã helpẽ dieeer Ooegroeuẽ Iſaaes anechtẽ int dal/ eude võdẽ at _Regeboorte!facols ſpꝛac.Soſweert mi hedẽ. Eũ daer een fonteyne leuende Water, Mer dye hetðs hilwoer hẽ / eñ bercocht alto Jacob ſün eerſte oge Han Gerat hadden twiſt mettẽ herderen Iſaacs/ D bootte.Doë gaf hẽ Jacob broot jertdatmoes ge eñſepden / Dat water is ons / Boen hiet bi díe Fon rechte / eñ hi adt eñ drãc / eñ ſtont op / eñ ghinc ban teyn Eſek / om dat ſi hem daet bedtegen/ daer / eñ alſo cleyn achtet Eſau zj eerſte geboo rre Doen groeuen ſieen auder fonteyn / daerom AAMIſac trect om der dierder tiit tot Gerar / he hadden ſi ooch twiſt / Daerom hiet hi hem lieden / wort beuelticht den eedt ſinẽ vader ghedaen / yyx Sitena, Ende trockẽ van daer/ ende groeuen … feyt Kebecam zijn (after te ʒiin/hy criſchtsoet/ noch eenander fonteyn/ daer en keten miet oin⸗ dacrom (toppen he die Phñuiſtinen die fonteynen hiethiſe⸗ ehoboteende erde Abimelech heet hem wech trecken / Mbimelectp daeram HIEU Lt eeeee maect verbont methenbat xxvi · Capittel ons die HERE rupmte ghemaeet / ende ons la⸗ — Ecquã eenẽ diers tt int ãt meer⸗ ken waſſenint lant / Daer na trorkhy van daer te Bia Sl Alder dãdie vooiieden die te Abrahãs Gerſaba —— Ad lech der Phiuilleẽ conine te Seraer. eluer natht / endeſpzae/ Ick ben ws vaders Abꝛa | ABoenopenbaerde bene hEAEcn hams Gad / vzeelt niet / want ir ben met v / ende ic > (prac/Trect niet afin Egiptẽ met blükt int lat dat (atd ghebenedien „ende b zaet vermeerdercrnom | Fa 5 ſegge/weeſt cen breem deline in deſen lãde / eũ MINE knechts Abꝛahams wille, Boen inaecte hi de Cal met b ſüjn/ eñ v gebenediẽ. Wãt veñ uwẽ ſa aldaer eenen outaer „ende acitetep den naem des de bil (catie Bit (ant geuẽ ven ſal vaſte manen inz IEAE /eñ ltelde daer zj teutẽ / eũ ljn knechtẽ nen eedt / diẽ it uwẽ vader Mbꝛaham geſworẽ heb grocuen aldaer een fouteyne. te te eñ icu ſaluwe zaet vermeerderẽ als Die ſterrẽ des Ende Abimelech quam tat hem banSerar en hemels /ende ic cal u wen ade alte dit lant gheuen de Abuſathh zijn briẽt / ende Picbol zijn velthooft Ende door uiwefart al alte bolck gebenedht wor man/Maer Iſaac ſprack tot hen / warrom romdi den / om dat Abraham minder ſtemmen gehooz bier tot miende ghi lieden haet mt doch ende hebt B faem gheeft ie / ende beelt ghehouden müne ze mi van v ghedzeuen / Si ſeyden/ Wi fen met ſien den / món geboden / min inſettinghen / ende mijn den oogen dat de GERE metvis / Kaerom Cop. wetten ben wi/ zet ſal eenen ec dttuſlchen ons ende vzjn Aidus woonde Tac te Gerar / ende wanneer ende Willen cen berbont met v makẽ / dat ghi ons a die lieden ban dice ſteden naſn wük vraechdẽ / ſoe Beene ſchade en doet: ghelch ib niet achgetalk fprac bp. Het is mijn ufter / want hy vreeſde teſeg en hebben / ende Hhelijch wi v met alle goet gedaë ghen⸗ jet fo mijn Wijf, mochten nu dooden / om en hebben / eude v met breder lietentrecſiẽ / Mer Kebeca wulen / want & was ſchoone va aenlichte Lbi zijt die gebenedide des VELGEN / Bolle MNis in daer een wule ghewrelt hadde / ſo ſach ALE tepde hy hen keden cen maeltijt / ende ſi aten ende ieilech Ber Phinttinẽ Conmt wt een ventiete/ cũ dzoncken / Ende des Morgens broech oude op wert gewur dat Paac boerde mz ſinẽ Wine ſebe ende die cen ſwoet den anderen, Erpe Iſaac liet A Doẽ riep Abimeierch Iaar / eñ teide / Siet het is ſe gaen. Ende 6 togen ban hem met breden. ö b wihoe hebdidã geleit / Stis mj ſuer. Itaat | Eentelien dage quam Iſaaes knecht / ende fep Antwodide hem. Irdachte / ir loude miſſchtẽ moe de hẽ, vander fonteynen die ſi gbegtauen hadden kenlieruen/ om haeren wilie / Abimeiech ſpraci/ ende ſpralien tot hem. Of hebben Water bonden licht gheſchiet / dat pemant vanden voicke hem bi Eba /tot op den dach hã hedente uwer wiue gheleyt hat zende hadde alſo een ſeult 3 den, Be —— moedets voot ir ⸗ bp one gebracht / Doen geboot Abimelech alle Dé —— on ik, — GEE —— bolcke/endelprac,WÔiedelen man / oft zjn wijt aẽ op Jacob gram/eit dieicht hem. Sie moeder laet taſt/die ſal die doot ſteruen hem tot ꝑ aban harẽ bꝛoeder ín aran vlieden. ↄ Ende JIſaae zaeyde indien lande / erhe want in Dat.xxvij. Capittel A dien iate hondert muddẽ / want de UEEE ge EE OE Cfau veertich iaer out Was / nã O benedide hem / ende bi wert een groot man / ghint ant Vb be wuiẽ. Judit Die dochter Bert ende wieſch/tot Hat hi ſeer groot wert / dat hibeel o LAS of. ded Hethithers/ ende Gaſmath dpe gaoets hadde aen cleyn ende groot Heeren tE grooet \ dochtere Elon beg ethiters. Deſe gefin. Daeromme benüden bern dye Philiſtinen /

*3*

* —

bepde baten Wedeefpännich Itaack Gebs ende verſtopten alte die konteynẽ die züns vaders ende Rebeca —— ei huecbten gegrauenhadden / ter tüt Abr ams züuns Eñ het gebuerde doẽ Iſaat out worden Was vaders/ eũ Huldëtemet.aerde/Dataocbimelech dat ſijn oogẽ dõcuer warẽ int ſien. Eñ tiep Eau tot hem prat / Bertrect ban ons / wãt ghi iijt ons Ant groocſtẽ ſone eñ ſprac tot hẽ. Mijn ſone / hy ke machtich gelogen. ———— ⏑⏑⏑—— i

„3

DatboeeGenelis

worden / eñ en Weet met wãneer ic ſtetuẽ (al „So neêt nb dijn getuych / kohere / eũ boge / eñ gaet wt ten belde / eñ bangt mi een wiltbraet / eñ maect mi eñ ſpiſe / ſo itt geerne heb / eñ bꝛẽget mi hier binnẽ dat ict eete / dat mij ſiele v gebenedide eet ic ſterue ser ſicheca hoorde dit woort / dat Iſaack tat linen ſone ſeide / eñ Eſau ghine ten velde / op dat hi een wilt bangë ſoude / eñ thuis bꝛochte. Doẽ (prach ſtebeca tot haren ſoue Jacob.Siet / it heb be gehoortuwẽ vader ſpreẽ inet Eſauuwẽ bꝛoe der / eñ engl. Brengt mi een wiſtbraet / eñ maect miteté datic eete / eñ it vgebenedie Goor DE UE: AE / eer ic ſterue / So hoort nb mijnſtemme / nĩ ſone / wat ic v herte/ Gaet henen totter cuddẽ / eñ haelt ini twee goede boerlens dat it uwen vader G daer af een ſpiſe malie / ſo hüt gheerne beeftsende Dre ſuldi biuwen vader draghen / dathi cete op dz

bib gebenedie baar (fin doot Jacob (prach totfijnder mocder ſtebeca / Stet mijn broeder Elſau ís rou / eũ ich ben ſachte / ende mijn vader mocht mi milſſcien taſten / eñ bi ſoude mi achten als íe met be ſpottede / eñ ſoude mi bee maledien / eñ nict gebenedien. Doẽ (prac Ane moe der tot hẽ / Die beemaledijnge ſi op mi / mijn ſone / berboort mi ſtẽme / gaet / eñ haelt mi / dat ie b bete Doẽ ginc hi henẽ /eñ haeldet/eñ bracht zij moeder Eñ ʒijn moeder maecte eẽ ſpiſe / ſoe zijn bader geerne adt / eñĩ nam Eſau haers grooten ſoons ca fteliſie cleederẽ / die & bp hair in huys hadde / ende trachte Jacob baren minſtenſone aen / Maer die vellen banden bocxkens dede fem om ſijn ban den/ ende daer hi fachte Was aenden hals/ eñ gaf

hem alſo dat eten mettenbroode / ſoe zijt genaert

hadde / in Jacobs handen baets (ooms

Eñ hi dꝛoecht biſinẽ vader/eñ (prach. Mi ba der/ hi antwoorde hier benit / Mie ſidi mijn one Jacob fepde/ Icke ben Eſaub eerſte gebogen (one ich heb gedaen / ſo ghi ini gheſeit hebt / ſtaet op / eñ ſidt om te eten bã minẽ wiltbꝛade / op dz mi uwe fiele gebenedie / Faacfpractot finẽ ſone Mijn ſo ne boe hebdüt ſo haeſte geuondẽ: i autwooxde / Die GERE b Bod booꝛſpoedicht mt alſo. Boen fprac Iſaat tof Pacob/cocmt bree bi mi mijnſone dat ic hb tatter of? ghi zijt mijn ſone Eau oft niet / Alſo ghint Jacob tot Ane bader Iſaac/eñ als hi hẽ getaſt hadde/(pr ac hi/Die ſtẽme is Facobs eme mer Die banden zijn Eſaus handen / En bien bek de hẽ niet / wãt zijn bande bare rou / gelijt Eſaus fina broeders handen / eñgebenedide hem Ende ſpꝛac tot hẽ / Sidi mjnſone Eſau! i antwoorde’ Ja/ic bent/Boen ſpzac hi /ſo bꝛenget mihier mi {one te etẽ ban uwẽ wiltbrade / dat v mijn ziele ge benedie / Boe bracht hijt hẽ / eũ hi adt / eñ droech be oock wijn / eñ hi Drac, Eit Iſaac ʒijn vader ſpꝛac tot hein / Comt bier eñ cuſt mi mijn One Wi gine tot be / eñ cuſte hẽ / Zoẽ rooc bi den rueck zijnder

tlederen / ende gebenedide hem /endefpran. Siet/ den rueck mijns ſoons is gele eenen ruecke des belts bat dielz ERLE gebenedüůt beeft OD God geve v banden dauwe des bem eisende vã der vetticheit Bet aerden! RHorens eit Wijns ouer⸗ uloedicheit/volen moet b dient ende liedẽ moeten bte boete vallẽ / weeſt een heere bouẽ uwen bioe der / ende uwer moeder lunderen moeten v te voe

Dat.xxbiij. Capittel

te vallẽ / veruloecrt moct hi weſen Bie b vloect. BE benedüt ſi / die gebenedijt

Als due Iſaat boleynt hadde Die ghebenedin EE | ge / eñ Jacob nauwe thuys gegaẽ en was vã inẽ vader Jĩaack / Boen quam Eſau zijn broeder DA zijnder iacht / ende coocte ooeeen ſpiſe / eñ droecht binnen bf Gnen vader / ende ſprat tat ſinen vader / Staet op mijn vader / ende eet bau bs ſoõs wilt⸗ bꝛaet/ op dat b ſiele migebenedie. Boe ãtwoorde hem ffaar lijn vader. Wie ſid: Ui prach Ick ben Elau beerfte geborẽ ſone Doe wert Iſaac bouẽ Der matẽ ſeer onſtelt / eñ ſprat / Mie eit Waer io dã die iager / die mar gebrochtheekt / eñ fc hebber al af: get /eer ghi quaemt / eude hebbe hem gebenedijt K Uifaloer gebenedijt bluuen·

Mis Eſau deſe zijns baders reden hoorde / riep bi luyde / eñ Wert weer uatẽ zeer droeue / eñ ſeyde tot ſinẽ vadere/gebenedijt mi ooc mijn vader / Hi ſprac / Bwe broeder is comẽ m3 liſte / eñ heekt uwe benedictie wech Doẽ ſprac hihhi heet recht Jaro > wãt bibeeft mi nv twemale oͤtredẽ / Mine eerſte geboorte beeft bi wech / eñ Get / nvneẽthi ooc mij benedictie ende ſprac. Beld miniet een benedic⸗ tie gehouden: X

Iſaat antwosrderenfpractot he „Fc hebbe hẽ een here ouer v geſet / eñ alleſijn btoedere hebbe it fine knechté gemacct Met corẽ eñ inz Wine bebe be it hẽ boo ⁊fiẽ Wat fatic v doch nb doẽ mj ſone Eſau ſpꝛat tot ſinẽ bader/ hebdi dã maer eẽ bene dictie mijn vadere: Gebenedijt mi ooc mijn bader Ende ick zijnſtemme op / ende weende / Doẽ ank woorde Iſaat ſine vader / eñ ſpꝛat tot hem Siet / ghi (ult een vette wooninge hebben opn ter aerden / ende vandẽ dauwe des hemels vã bo J uen bandẽ hemele metten ſwaerde ſuldiv genee

ſchiedẽ dat ghi zón toch Gutt allegghen / ende ban uwen hatte ſchudden * Lj

Ende Eſauwas opFacob gram / om der berte 9 ectie wille/ daer zij vader be mede gebencdijt had | de / eñũſprac inzijndet hertẽ. Bie tijt (al bacft comẽ I datmg bader rouwe dragẽ moet / want it wil my né broeder Jacob doodẽ / Doen wert ebeca ghe 3 boot chapt Dit Wort haers meeſtẽ ſoons / eñ ſandẽ wt / eñ hef baren cleiuſten (one Jacob roepeu / eñ | (practat hẽ / Siet uwe bꝛoedere Eſau drepget DA dat bib doodẽ wilt cit nv hoorzt mijn ſtẽme mijn lieue ſone / eñãgaet henẽ / eñ vliedet tot mijnẽ bꝛoe dere Laban / in Haran / eñ bliuet daereẽ wile bi hẽ tot Dat die raſerme dũs broeders leere/eñtot daf Die grãſeappe tegẽ v / vã hẽ keere / eñ bergetet wat ghy be gedaen hebt / eñ dantal ic ſeindẽ / eñ laten B i ban daer halẽ /waerom ſal ickt berooft wozdẽ ban beyden minen ſonen in eenen daghe

Eñ hebeca (prach tot Iſaat / Mi verdriet te leuen am Hethts dochteren / iſt dz Larob een WE neemt banden dochteren Heth / die belchietijnge íets die dochterẽ dees lants bat fat mp ban dat leuenbaten EE Iſaac ſeynt Facob rot p_abau/Hacobfiet indẽ flape cen leever totten hemel verheuẽ / eñ vien gelen dair op endeafclimmẽde/die B ERE be ueſticht bem zijn beloft en Abraham ghedaẽ / eñ toeſeit hẽ biſtant / daer op voer Iscob eégelofte

| mat xxviij.Capi iin

ren/cnde Dinen broederen dienen / Ende het fal ge | | |

me riep Flaack ſine bne Jacob/eñ GES Slachenedide bes eñ geboot HE ſeggen BA vut ede, sPeemt gheen Wijf baden dochte JA EEMS offeen Chanaan/tmer gact henen / ende reilt in Meſopotanien/tot Gethuel dijns moeders vader huys / ende neemt aidaer cer wijt vãden dochterẽ Taan Ws moeders bededer ende die almachtige Godgebenedie v / eñ maue v bꝛuchtbaer / ende vermeerdere v / dat ghi wort ee grooteſchare boics/ende hi geue vb dye benedictie atbrahams/v / ende uwenſade na bron bat ghibe ſitten muecht / dat lant / daer ghieẽ vꝛemdeline in zijt / dat welcke God Abrahammen gegeuẽ heekt Ni liet Iſaac Jacob reyſen/dat hi in Meſopota nien trocke tof Laban Gethuels ſoon / vanSyrien zijnre eit Claus moeders broeder E Als nb Elauſach / dat Ilaae Yacoh gebenedit hadde / ende laten repfenaf jin Meſopotanienop vat bialdaer een Wijf namesende Dat ín dte dat bi 8 hem gebenedide/ende geboot / ende ſprack / Ghy enſlult gheen Wijf nemen banden dochteren Cha naan / eñ dat Jacob nen bader ende moeder ghe Boorem side / reyſde in Meſopotamiẽ /eñ ach bac dat Iſaack fijn badee niet gheerne eu tach dye dochteren Chanaan / ghintk hi henen fot Iſmael / ende nam bowen die wiuen die hi te boren badde / Mahalath gie dochter Ifmabel „des (gone Abꝛa hams /die uiter Rebatoth te wiue

—*

Á Betboet Genelis

—— ——

— ——

—— — Biga

——

‘ A: ANN *

neplaetſe / Eñ hẽ dꝛoomde / eñ Gek; Gen leere Kot apter aerdẽ /die mettẽ opperſtẽ eynde dert hemel

Het.xxir.Capittet raecte / eñ fict/Die Engelen Gode clommen daet lance op eñneder / eñ die BERGE lont dair op / eñ (prac/ Ick ben die BEREN srabams ws vaders God, eit Iſaacs God /dat lant date ghi op ligt, (al it b/ eñ uwẽ zade geuen / eñ v zaet fal orde gele dat ſtok der aerdẽ / eit ghiſult wEgbebrept Worden ten welten / ooſtẽ / noordẽ / eñ ten zuydẽ / En dooz vb / eñũdooꝛ uüwẽ zade ſullen alle geſlachtẽ gebene⸗ diit worden.Eñ ſiet ic ben met vb / eñ ic ſal v behoe den Waer ghi henentrect / eñ ickſal v weder ün dak

landt brenghen / want ie en ſal v niet taten/tot dak

ic doe alle wat it b geſeyt hebbe

*

Als Jacob ban Eren uape ontwaecte / ſprac hi

Beherlie ís Ape ERE in Hete plaetſe / ende tc ent

wiſtes miet / eñ breeldereit fprac, Woe veruaerlit is deſe ſtede/ Tenis hier anders met / dan een huys {DP GSods / ende een poozteten hemel, Bit Jacob ſtõt des morgens broech op/citnam DE ſteen / die hi ſi nen beofde geleyt hadde / ende rechtenop ‘eit goot daer olie op: Eñ hiet Die ſtede SethEl/eñ daer te bozenbietdpeltedelus _ —

Eñ facob dede cen gheldofte / eũ ſprac. Iſt dz

God met mi lal zijn / eñ mi behoeden indẽ wege /

die ie reyle/ eñ broot te eten geuẽ / eñ cleederẽ aen te doẽ / eñ mimet brede Wed tot minen bad bren⸗

ER i/

SOENNINA fontepn opten beldejende Biet (ES Gs Dete ſchaepherders daerbp Want vander konteynen moeſten dye bet:

eren drinchen/chde dare iach een? grootë dr pteert boot Dat gadt der konteynen / rnde die

av e , A t WE S * EN hk —R = A} as. N * — STG +

herderẽ pledge alduer te vergaderen / eñ dert

4 ——

Aantwoorden / Het gaet be wel / eñ Get /Dact

wiſpiac / HHet is noch hooch dach/ eñ ten to noch gheen tijt” dat vee inte driven „Drent die ſchapen/ gaet henen / eñ weytſe / Siant wooꝛden / Wyen toniten nb tot dat al dye herderẽ te ſamen bergadert ſijn / ende den ſteen bã Daf gadt der fonteynen wentelen / ende alva dy? ſchapen Orínchen. | | | > Als hinoch met ben (frac du Rache mettẽ ſis pen haers daders/wãt A hoede Die ſcapẽ/ is Ya eob Gachel (ach Labãs dochtet / zgg moeders vroe ders/ ende Labans zijns moeders lii fcape - 5 B

Ecomtlin dochter Kachel met den ſchapen x

ad

… ‘Betboec Geneſis ghint be toe „ende wentelde denfteen bandẽ gate Dee fonteynẽ ent Decucte Die ſcapẽ ſjnder moeders O broeder / cũ cuſte ſtahet / cũ biefop jn ſtemme / cñ werende / ende (erde haer / dat hiwas haers vaders broeder / ende Febecas ſone / Doen liep ſi ende ſei det haren bader | | ls Laban boorde vã Jacob zijnder (uiter (ore fo Kep hi hẽ te gemoete / eñ õhelſde hẽ / eñ culte eñ brocht GE in 35 huys / Boen vertelde hie alle deſe geſchiedeniſſen / Doẽ ſprac Labautothẽ / Ghy zijt mijn been crt mijn vleeſch/ blijft bump een maent D lane/Daer na fprachitot Paco AlGdimijubroe der / ſoudi mt daerõ / om met Dienen! Det Wat al uwen loonfijn?tatan bad twee doehterẽ / die aut fe biet Lea / eñ die iõcſte hiet ahel / Mer Lea Was teer bã oogẽ /Rahel was ſcoon bã aẽſichte/eñ vã ghedaenten / Die ſelnecreech Jacob lief / eñ (prac/ Fe Wilg ſeuen iaer dienen om Kabel / die ioncſte dochter, Laban antwoozde/ Hyet ie beter / dat ict Gl vgheue/daneenen anderen / biijft bi mi AAdus Diede Jacob om dahel ſeuẽ iaer / eit het dotbte hẽ luétel dagẽ te weſen / fo hef had bibaer Eñ Bacob (practorkaLa/ geeft mimin Wit wãt dẽ tijt fa hier / dat ic bi haer igge. Boë noode Labã alle die liedẽ vã dier plaetſẽ/cũ bereidehẽ Dre bꝛuy loft.Mer des auonts nam bi fine dechter Lea / eñ bꝛachtſetot Jacob eñ hi beſtiepſe/eñ abã gaf Lea ſijndet dochter Silpa tat eenen ioncwue. Mer des moꝛgqẽs /Siet/doẽ waſt tea, EX hi ſpꝛac tof Labãl Vaerõ hebdi mi dz gedaẽ: Wel ic v m3 gediẽt om Kabel Wactõ hebdi mi dã bedꝛogẽ

H Laban antwooꝛrde / Mẽ boet nj alſo in onſenlãde / datmẽ die iöcſte wt geeft voor de outſte hout deſe

wek wi / ſo (alie b deſe ooe geuẽ omdẽ dienit, die

glhi mi noch ander ſeuẽ iarẽ diene ſult Lacob dede

alfo/eit bielt Die Wbeké wt / Doẽ gakhi hẽ Kabel zi

dochter tẽ Witte eit Labã gaf Kabel fijn dochter eẽ

(ocwáf/ die hietGilha Wico lach bi aac biſtahel / eñ bad abel lieuer dã Jeaser Diede hẽ ooc boort Di: Der ſruẽ race Alo Die YE RE Ach dat Lea gehaet

wert / marete bife bruchtbaer/ert Kabel onurucht

haer, En Lea ontfine / eũ baerde eenẽ ſoõ / diẽ biet

ne allẽde / No ſal mi mijnmã liekhebbẽ / Eñ noch eens ontline Beit baerde eenẽ ſoon / eñ ſeyde. Bie BERE heeft gelroort dzie gehaet bẽ / eñ heeft mi

G oac delen gegeuẽ/eñ biet Simeõ. Moch eens ont fine / eũ baerde eenẽ ſoon / eñ fptac. F9 (albe mij man weder tof mf doẽ / wãt ic beb hẽ drie ſonẽ ge baert / daerõ hiet ſi hẽ Leui:· Ten bierdeantfmc ſi / eit baerde eenẽ ſone / eñã pracb toil ic DEBERE danruẽ / doerõ hiet ſi hẽ Juda / eñ hielt op te baren

3 of Kn 2, EN, e) Es Nan S pe er pes} at zo €) 8 — 8: € 2

ee Altë raft anders (alíc teruê, Jacob die sad tert ertoosnich opKabet eit prat

Dat. err. Capittel Genie dan in ods ſtede / die b keert dye vruchte we lichaemoe Siet/ſpꝛat ſi/daer is mijn iontwijt Bilbarleggbet v bi haer / dat imop mine ſcoot bare / ende it door haer bermeerdert mach word. eit gaf hem alſo BSilha haer ioncwijf te wuie. Eñ Lacob leyde hem bihaer / aldus ontfinc Gil ha / eũ baer de Jacob eenẽſone. Boen ſpꝛac ſahel / Gad beeft mijn zaet gerecht / eñ mijn ſtemme ber G boozt/cit mieenê fone gegẽuẽ ‚dair om biet ſi hem Dan / Noch eens ontfinck Bila ſtahels ioncwijf eñ baerde Jacob DE twedẽ ſoon / Doe (prac Gabel God heekt migelije gemaect met münder ſuſtere eit íc neme Die ouerhãt / eñ ſi hiet hẽ Gaphtali / Mie _ Lea lach / dat ſi ap biel te barẽ / nam ſi haer iöcwijk Silpa / eũ gafie Jacob te wiue / Aldus baerdeSil padea ioncwijt Jacob eenẽ ſoon / doẽ ſpeac Lea cu ſtich / eñĩ hiethem SGad/daer na baerde Silpa Tea ioncwijtk / Jacob den tweeden ſone / Boe ſprac tea Wel mi / wandt mi ſullen ſalich priſen die dochte: terr, ende hict hem lee

bantsWaudragota optẽ belde/ende bzachtſe zijnð

moeð tea thuys / Boe fprac ſtahel tot Lea Geckft

mt cen deel vander Mandragoza ws ſoõs / Siant woorde / tzebdimet genoech dz ghiniy / minẽ mã genome hebt / eñ Wilt oac mijns ſoous Mãdꝛago ta nemé! Kabel ſprae wel laet hem deſen nacht bi vdapen / vooꝛ wo ſoono Mãdꝛagoꝛa /dils Jaco des auonts vandẽ velde quam / ginc Lea wt hẽ te gemoet / cũſprac Bi myſuldi ligghen / wãt ick bela v gecoft am mijns ſoons Mandtagoꝛa.

En biep DIE vacht bi haer / Eũ god verhooe de Lea / eñ ſi ontfint/ eñ haerde Facob De bijte ſo ne / eñũſprat / God beeft u geloont,dat ic mii ide Wijf mirte man gegeuen heb / eñ biet hem Iſaſchat Noch eens ontfine deaeñ baerde Jacob dẽ ſeſten ſoon / eũ prac/ God beeft mi bel beraden / Pb al mijne man weder bt mi wonen / want ie hebbehẽ ſes ſonen gebaert / eñ hiet hem Sebulon / Daer na

baerde Geen dochter ‚Die hiet ſi Dina.

God gedachte Rahels/ eñ oͤhoordeſe / eñã maee D

* ẽhiet teſe vruchtbate / Doẽ outfinc ſi / eñ baerdeneenen 6 uben / eñ ſpꝛac / die E E heelt aengefë mij

Cone / eñ ſpꝛac.God heeft minẽ lachter ban myge uomẽ / ende biet hẽ Joſeph/ende ſprac / God wil noch cenéanderé (aon Daer toe doẽ. «4

Als Kabel Joſeph gebaect hadde / ſpꝛac Jacob tot äaban / aaet mitrecken ett reyſen aen mij ſide eñ in mijn lant/ geeft mi mirte wiuẽ eñ mij kindee deren / daer ic v om gedient hebbe / dat ich trecke / Wat ghi weet / wat diẽſt dat it b gedaen hebbe / Ta ban ſpzac tot hẽ Can itgheen genade baat uwen ooghen bindẽ: Pe hebbe onderuondẽ/dat mi God ghebenedüt heekt / om uwẽ wille / Sedtuwẽ loon Dien ic b geen al

Hi antwoozde hem / Ghi weet / hoe dat ict ge Dient hebbe / ende / wat bee ghrfe voiẽ hadt onder mp/ghp bad luttel eer (ch hier quaon / maer nb iſt vermeerdert / in groter menichten/ende die HE RE heeft v gebenedijt / om münen wille / ende na Wanneer ſoude it oac vooꝛ mij hups voor Aen Wp antwoorꝛde / wat fal ic b dan geuẽ· Jacob (prach, bien ſult mi niet met allert geuen / maer iſt / dak ghi mi doẽ wilt / dat ic vſeggenſal / ſoo Woll ick Woe derom weyden / ende horden uwe ſchapen

eG ⸗

* bh, br Lat

Guben ghine wt ter tijt des tarwẽ oog/eude ct. á

& |

ak ern

An el ‚Je

en HD — Red

dat boec Geneũs

Ic qalhedẽ door alle Die cudden gaen / eñ ſchey Vet ghi van Daer alle geplacte eñ bonte ſcapẽ „atie Karte ſchapen onder den lammerẽ / eñ wat daet bont ende geplacket onder die gepten (Gn lat „Aaf ſal mijn loon fijn / ſo Al mimún gerechticheyt tup gen hedenoft morghen/wanneer het zoemt mp E e loonen / aiſs dat wat niet beplact ende bõt en is onder den gheytẽ / eñ watſwart is onder den lain meren / dat ſi als eens diefs pꝛoeye bi mi TabanfpracSietsbet & ſo ghi geſeyt hebt. Cn ſcheyde in dien dage wi / hefprenkclde eñ bõte bac ken/ eñ alie geplacte ende bonte geyten / alſde ber de alſſer Wat wits a was. Eñ al wat ſwart was endet den lammeren / eñ hi deet inſjnder kindere Ganden / ende bi maecte rupmte/Dryedach teyſen verdetuſſchenhemeñ Pacob/Ml(ge weyde Jacob Die ouerghebleuentudde Laban. — Jacob nam ſtocxkẽs/vander groendet weydẽ hazelaren / caſtanten / endeſchelde witte ſtreepkẽs | daer aen/ende hi leyde die ſtackẽ die hi geſcelt Gad de binnen inden drencke Hoor Die cudde / dye daer motten camê orn te drincken / op dat ſi ontfangen (ouder „als ſi quamẽ drincken / Aldus ontfinghen Bie cudden ouerdie ſtocken / ende brochtẽbeſprẽt kelde / beplacte/eñ bonte, Boe ſcheyde Jacob dye lammeren / wat niet bont / ende al watſwart was ende hi dedeſe tehoope onder Laban cudde. Ende hi maecte hem ſeluen cen eygencudde / vanden be placten ende bonten/ eñ heft en dede bi tot Labão cudbe met. Waer wanneer den loop det broeger G cudde was / leyde hi die ſtoerkẽs in die goten boor die oogen der cudden dat A ouer dyeſtochen ont: fangen ſouden. Maer indẽ ſpadelickẽ loopen ley de hiſe daet niet in / Alſo werden dte ſpadelingen / Labãs/ende Die broege Jacobs / Daer af wert dye man bowen maten tic, dat hi Geel ſchapen / ionck

wijks / knechten / kemelen / ende ezelen hadde Jacob merct milgonſt zijns ghelucx hẽ woꝛt benolenweverthuyste keeren / Rachel ſteelt haers vaders beeldẽ / Labanloopt hemna/ende werwiit hem Die vlucht / hi ſoect ziin beeldẽ ach⸗

ter hem niet vindende maect hi een verbont met

hem int ſcheyden / Endelitrecken beyde haers weechs/Zie Engbelontmoete Jacob

_ Bat.rerie Capitt

men vNe dat fRacob hoorde Labans ſoonen wooꝛden / die ſeiden. Jatob beeft alle

e Ilons vaders goet genomẽ/eñ vã ons

bvabders goet heeft bp Allulckẽ rücdõ

Igegrepen/æEnñ Jacob aeufarh Labãs aenftht/ eñ liet / ten was niet teghen hem/ gelijtt giſteren ende eergiſteren Was —

Eñdie EAEſpꝛae tot Lacob/TIrect weder in ws baders lant / eñ tot uwẽ maechtcap/ich fal met v z̃ / Eñ Jacob fant / eñ liet roepẽ Aachel / eñ Zeaopt velt bi zijn herderen / eñſprac tot hen / Ic ſie / dat ws baders aenſicht niet enistegen mi/ge lijct giſterẽ eñ eergiſterẽ was. Mer Die God mjs baders is mʒ mi geweeſt / Eñ ghiliedẽ weet / dz íe

naal minder machte uwẽ bader ghedieut hebbe Eñ hiheekt mi bedꝛogẽ / cñ nb thienmael m Ion Serándert/mer&od eit beeft hem niet toege laten /Dat bi miſcade dede / Wãneet bi fprat/ Die Bonte ſullẽ uwen loon fin Ao droectsalle die gant le cudde bonte / Maer Wanneer hiſpzac/ Die ghe

Dat.rxri. Capitte

ſprinckelde ſullẽ v leon ſijn/ſo droechdie gheheeſe eudde geſprinckelde. Alſoo beeft God die goeden ús baders hẽ ontkeert / eñ mi gegeven, Wãt ala die tt des loops quam/biefic mijn ooghẽ op „eit ſachinden drzoom / eñ ſiet / die boclien prongen op Die beſprinckelde/veplacte / ende bonte cudde Ende die Engel Gods ſpractot miindẽ dred Jacob:Endeie antwoorde / hier ben ick / Hiſprac Heftopb dogen / ende ſiet die bocken ſpringen op dte beſprinckelde / die beplacte / ende bonte cudden wantick hebbe al ghefien wat b Laban doet/ Ich ben die Sate BethEl daer ghiden ſteẽ gefalfd bebt/ende mi aldaer een gelofte gedaen heðt / Nb reyſt / ende trect wt delen lande „ende frect weder in Yos maechtchappenlant Doe antwooꝛde Kabel eit TearfprakE tot hem Wpen hebbẽ doch geen deel noch erue meer „in ons baders huys /en beeft ons doch gehoude als die bꝛeemde / wãt bibeeft ons vbercocht seit onſen loon verteert. Daerom Geeft God onſen vader ſi nen tücdom afghebendet tot ons / ende fot onſen Rindeten/al wat God d geſept heekt / dat doet Eh aldus ſtont Jacob op ende lette Ane kinde renende wiuen op hemels/ende buerde wech alle fijn bee/ende alle ſijn haue die hite Meſopotanien vercregenhad / op dat bi quame bi Iſaac ſinen ba der/ int lant Canaan / Taban was gegaen om zjn tudde te ſcheetẽ / En Kabel ſtal haers baders beel den/Aldus ſtal Jaeob Laban te Sirië therte / daer mede / dat hihem met en ſeyde / dat bi vloot / Alſos bloot hi ende allé dz fine was / teyſde eñ boot ouer dwater / eñ troe recht na dert berge ín Gilead TJen derden dage Weet Labangbeboottchap, daf Jacob vloot /eñ br nam ſinẽ broeder tothẽ /eñ iaechde hem nae/ eren dachreyſen / eñ hy achter⸗ haede hẽ opten berch Gilead; Mer God dye quã tot Zaban / die ban Sitien Was, inden drꝛoom / des nachts / eñſprac tot hem / Wacht b / dat ghimz Ja cob niet anders eñſpreert dan goet. Ende Laban naectetot acak, Jacob hadde ſin tenteü optẽ bet ge gellagen / En baban met Ené brꝛoedetẽ ſioech ſijn tenten oot opten berch Giltad — — Ende hi leyde tot Jatob / Mat hebdighedaen

daf ghi mine herte geſtolen hebt / ende hebt mi mi

ne dochterẽ ontuoert/als die / die door tſwaert ge uangẽ waren· Waerom hebdidat verborghẽ/dat

8

ghi vlien wout/ ende bebt v mi ontſtolẽ / eñ en hebß

bef mi niet geſeit / dat ie met biijſrappen geieyt

hadde / met ſanghe / met luyten / eñ met harpẽe: En been hebt mi mine kinderen niet later cuſſen/ ghy bebt foetelife gedaẽ / eñ ick badde( Bode ſi lof)wel foo beel machts / Hat ie quaet hadde mogen doen

t mi gheſeyt

mer ws vader God heeft giſteren

wacht b / dat ghi met Jacob nz anders dan goet en ſpreect / eñ wãt ghidan trecken wout / ende begeert def ſo zeer oa vaders huys / waero mhebdimymit negodengeſtolen Jacob antwoorde / ende ſpracu tot Laban / Ac breeſde Hat ghi uwe dochter bar mi trecken fout mer biden welcken ghi v goden Galt vindẽ / die ſterue hier boor onſen bꝛoedetẽ. Suect dat vbis / bimi / ende nemet wech / er bien wike

nief datſe dabef geſtolen hadde. Boe ghine Saban nde beydet ivnewinen

in Jacobs têten/ ende Leaend ende hr eu vant daer niet / ende las vn ten W

5,

Pd

)

Datboet Geneſis

gert fn ſiahels tentẽ. Doe nam ahel die beelden” endelepdefe onder Ber kemelen ſtroo / ende ghinc daer op Aéten/ Laban die onderſocht alle die tente ende en bant met, Boen ſpzacſe tot haren badete Múnbeere/en weelt niet toornich / want ie en cart boot biet opgeſtaen / (oant mr is nb geſchiet na Die gewoonte banden vrouwẽe / Aldus (ocht bien eu bant die beelde nief |

Dat.xxxii. Capittel Ende hi noẽde die ſclue ſtede Mahanaim / dat beet heyrleghet | | ¶ Jacob feyntbo ben ende gheſchenck voort tot ge fau soie trecthemtegẽ / Jacob deelt zijn volck enve beeftenwet vreefe in tvvee hope/ht vermact Bod van finder belofte /hikampt met eend En

ghel/Dicverleemt hem een hoepe / eñ verandert

hem den name/ende ghebenedijt hem

Eñ Jacoð wert tooꝛnich /eñ hadde twiſt my la ban/eũ antwoordende ſpzac hitot hẽ. Mat heb ie - nuſhãdelt oft geſondicht / dat ghy op mito verhit

mi Acol ſandt bodẽ voor hem wech tot A ſinen broeder Eſau/ int landt Sept/- BNA dee belts Edom / eñ beual haer liedẽ

ʒijt ghi hebt aile minen huyſraet onderſocht / wat hebdi ban uwẽ huyſraede gheuondẽ legt dat boor _ uwe eit minẽ btoedere/op dat ũ tuſſchen ben mi rechte, Twintich iaer beb ie bi gevoeelt/b ſchapẽ eñ geytẽ en hebbẽ nief onuruchtbaer geweelt/ die ranimenuwer cudden en hebie nief gheten. SOI bat die dierẽ verſehoordẽ / eñ ict v meten bꝛochte Smoeſtiet v betalẽ / ghi eyſchtet ban mijn der hãt at waſt ini doc des daechs oft machte geſtolẽ. Des daechs verſmachte ie bau hittẽ / eñ desnachts bet urosos ick / eñ den ſtaep die weeck ban muen ooge

Alſo hebbe ick twintich iaerin uwen huiſe ge E dient / veerthiẽ om uwe dochterẽ / eñ les om veud

deert ghi hebt mi thienmael minẽ loon verãdert⸗ eñ enhadde die God mijns vaders / die God bꝛa bam /endedie vꝛeeſe Iſaae / op Mijnder Ader uz ge weeſt / ghy hadt miberoeyt laten trecken / Maer

Sod heertt mijn ellende eñde iammer aengheſien/

ende heekt v ghilteren geltrakt *

rLaban antwooꝛde eñſpzae/ Die dochterenzin min dochteren / ende die indetẽ zijn mj kindere” eñ die cudde ís mij cudde / eñ al Wat ghi fiets mi

wat can ic min dorhteren hedẽ / oft hatẽ kindere gedoen die ũ gebaert hebben? Daerom coemt Ub/ - en laet ons een verbont maken/ictt eit ghi / die ecn.

gefupgenite â tuſſchen v eñ my En Jacob nam eenen ſteene / eñ rechtẽ ten eerſten op / eñ (practot Ane bꝛoederẽ / Legt ſteenẽ op/eñ name die ſteentẽ ef maecteneenë hoop / eñ ũ aten opte ſeluen hoop En JLabau hiet hem Jegar Sahaduta / mer Facols hiet hẽ Gilead / Eñ Labã ſprar / dezẽ hoop ſi heden getuych tulſſchen mieñ v / daer akſo heetmen hem Silead / eñ een dorconde/ wãt hi ſprat Dic HE RE moetaente tuſſchen mieñ v / wãneer wi ban malcanderẽgegaen (ijn Iſt dat ghi mine dochte rẽ lallich ſüt / oft ander wiuẽ daertoe neemt / Tet eit is bier gheẽ menſche inet ons maer ſfiet God is ons getuyge tuſſehen mi eit v. Eñ Laban ſpꝛac boort tot Jacob Siet / dezẽ hoop eit dit mael / ſi doc gelupge/Waet ic ouer bare tot v / oft ghi hier ouer daert tof mi/bouẽ bit mael eit deze hoope/omſca de te doẽ / Die Sad %brabasef die God Nahoz / eñ Die God haerder vaderẽ / n eẽ rechter tuſſchẽ ons

Ende Jacobſwoer hem/bi die vreeſe (ns ba ders Iſaae / ende Jacob offerde een offer optẽ ber ge / ende noode ſijn bꝛoederen omdat bꝛroot te etẽ ende doen & gheten haddẽ / bleuen ſi opten berghe alle den nacht Des morghens Font Laban bzoech op/eñ kutte Ginder dochter luuderẽ ende haer kur derẽ / ende hi gebenedidefe/cnde tooch wech / ende hi quam weder in (ijn Beer / Maer Jacob troch ſi nenwech / ende dieEngelen Sods gemoetẽ hem Ende als hile acl/(prac hi / Bet Cn Gods heyrẽ/

LE, legsẽde / Milo ſegt minẽ heere Eſau RD b knecht Jaeob laet vſeggen / Icheb

br wt geweeltsef heb tof noch foe bide vreẽ deu geweeſt / ende hebbe runderen / eñ ezelen / ſche pen / inechten eit maertẽ / eñ hebbe wtgheſonden /

gur binnen heere te bootſchappen / op dat ie gena

de baat uwen ooghen vinde. Die baden quamen weder tot Jacob / eñ ſpra⸗

ken / wiquamen tot uwen broeder Eſau / ende hy eomt 9 te ghemoet met vierhondert mannẽ. DBNoe

vꝛeeſde Jacob ſeer / eñã hem Weet bange / eñ deplde Bat volc dat bp hem was ende Die ſchapen / runde ten/hemelg intwee heyren / ende ſeyde / 2AAs Eſau comt opeen hepprende verllaet dat / ſoo tal dat an der ontloopen

Ende noch (prach Jacob / God mijns baders Mbrabam/ God ms baders Faae/BERE ghi die tot mi geſeyt hebt (rect Veder in vlant / eñ tot uwe maelſchappe / iek ſal v weldoen / Ick ben on⸗ waerdich alder bermherticheit / eñ alder trouwe

die ghi aenuwẽ inechte gedaen hebt( want ich en

hadde nief meer dan defen (faf/doen ick ouer Dele Jozdane ghint / eñã nv core ich met twee hepten) Herloſt mi doeh vãder hant mins bꝛoeders/ van⸗ ver bant Elau / want ick vzeeſe hem / dat hi niet en came ende verſlae mi / die moederen / mettẽ kinde ren / Ghi hebt gheſeyt / icn ſalb weldoen / eñ uwe

zaet malien / als dat zant des zees / datmen niet ge

tellen en can / ouermts der menichte Eñ hi bleek vien nacht daer / eñ nam bã diẽ dz

hi boorhandẽ hadde / en begifte Ant broeder Eau DD

twee hondert geyten / twintieh bocken / twee hon dert ſchapen / twintich rammen / eñ dertieh ſuygẽ de kemtlen/met haerẽ buelenen / veertich eoeyen eñ thien barren / twintich ezelinien / metthiẽ vue lenen / eñ ſantſe met ſinen knechten/ eñ cudde tſa⸗ mensen ſpꝛraetot ben lieden / gaet vooz mi henẽ / eñ laet ruymte tuſſchen die een eudde na den andetẽ ende geboot den eerlſten / eñ (prace Wanneer mijn broeder Eſau teghen v coemt eñ vꝛaget / wien gady aentert Waer wüldi henẽ / eñ wiens ift dat ghi voor v drijft: ſuldy ſegghen/ het hoort uwen knecht Jacob toe / die ſeint giftẽ ſinẽ here Elau / eñ hi comt hier achter na / Alſo geboot br oocden anderẽ / ende Den detden / ende alle dye dekt cudden na ghingen / eñſprac / ſo ie b geſeyt bele be / ſo ſegt tot Eſau / wanneer dat ghi bi hem coẽt eñ ſegt oor / ſiet uwe knecht Facob is achter ons/

want hi dachte / Kort bem verſoenen/ met deſe gik

ten / die boor mi benen gaen / daer na lalie hem ſiẽ

miſſchien hilal mi ontfangen * Alſo ghinghen die ghikten Goor hem / maer hp

bleef den ſeluen nacht inden leghere / ende ſtonde

|

K 5 Het boec Genelis Het.xxxiiij. Capittet. dox ſader nacht, eũ nam zij twee wiuẽ / eñ die krver ione is / werden eenen dach ouer dreuen / dan ſou ioncwüs / eñ zij elkſonẽ / eñreyſde aen dat beyr Ja de mi alle Die gantſe cudde afſteruẽ / Mijn beere HE bockveitnamfe/eit voerdeſe auct Datwaterrmjal gae vooꝛ ſinen knechte. Fe ſal allenciten volghen /

le dat hihadde / ende bleef op deſe Ade alleen daer nadat vee/ende die kinderen gaenconnẽ/tot Ende daer voeſtelde ren man met hem / tot dz Daficcometotminbeerete Sept - O

Die dageraet aen quam /ende als Die manſach / dat Eſauantwooꝛde/ fo wilic doch bi v laten fors hi Jacobniet verwinnen en mochte/ raeete hidye mighen van mijnen volcke / dat bp mits „ip aut⸗ enuwe ſünder dgyen/ eñ die verdorde in diẽ woꝛ wooꝛde /wat is dat Lan noode, laet mi lechts ge Helen met hẽ / ende hiſeyde/ laet mi gaen wãtdye nade boot minenbeere vinden / Alſoe frork Eſau dageraet coemtaen. Mer Jacobantwoor de / ieen dien dage wederonime ſinen wech tot Seys/ende ate b niet / ghi en gebenedidet mi. i ſpraek / oe Jacob trock tot Sucoth / ende timmerde hem cen beet gb Ui antwoorde / Jarob / hiſprac/ Ghien huys / ende maecte ſinen vee wooninghen / daer af lult niet meer Jacob heeten / maer Iſra El / want heet die ſtede Sucoth i ghihebt met Gode ende menſchen gheltreden et Daer naquam Fatol te Salem totter ſtat Sí douerhant gehouden chem /die int lant Canaanlept/na diẽ dz hi wt Me Ende Jacob vꝛaechde hem / ende ſeyde ſegtmi ſopotanien gecomen was / ende maecte ſinen lee⸗ hoe heettye thicrac / waeromme vraechdy haeick … ghere voor die ſtadt / cnde cocht een ſtuclants van heete / en bi gebenedide he aldaer. En Jacob hiet den kinderen Hemoꝛr / des vaders Sichem / om hõ Die ſtede Pnuel / want ie hebbe God van aenſicht dert penninghen. Aldaer ſtelde hi ſijn wooninge / tat aengefichte ghefien „ende mijn ziele is genezẽ. ende ſtelde aldaer eenen outacr / ende aenriep den Eñ als hy Pnuel ouer quam /ginchem die ſonne naemdes ſtercſten Gode Iſrael we À op eit hincte aen jn daye. Daerom en et? Die kút. | REE ee ———

ip treveslantsgelshent/wder wt eẽ groote bloets Ben dach ban beden/om dat aen Die helpe oft dgie ſtortinge ende ſchade alle den iiedẽ van venlande

acob geraect wort te F ES acob trect ſinẽ broeder Eſau metſinen vole | OE —— | Dat.xxxiiij. Capittel | ke tegen / Siſpꝛekẽ minlijcken met malcanderen EN Ina tea dochter dre Jacob gebaert

ende wordens eens / Eſau belooft veel duechden

ſinenbroe der / Jacob coemt tot Sochoth eũ Sa⸗

lem Eñ daer ᷣoonthi 0 ee | —— A Dat .xxxiij. Capit tel | —R— moge ſod Des eniters/die des lãts AT Acob hicklun ooghen op/ende ſach ſinen here was / Dinam lach / nam hiſe/eñ bꝛgeder Eſau comen net vierhondett belliepſe/eñ bercrachteſe / ende ſün heete hintk al mãnen / ende deplde ne kinderẽ tot Lea haer / ende hadde die deerne lief, einde ſprae driẽde ende tet Rabel/en tot beyden iencwiuẽ / ende ſtel lic met haer / ende ſeyde tot finen badere Hemoz /

ENbadde / gbüte tom te ſiẽ die dochte A rẽ van dyen laude. Ale Sichem Wez

——

de die ionewiuen met haren kinderen vooz / ende Neemt mi dat meyſtentot eenen wiue Zeamet haren kfndetcndact na/ ende/ Rabel met Ende Jacob betnam dat Ene dochter Dina ge Joeph tenlaetſten / ende ghint boor haer henen ſcheynt was/ende ſine ſonen pare metten vee int en neech hein ſruenmael ter aerden / tot dat hiby veit / ende Jacob ſweech tot datk quamen / Boen V Anenbzoeberquam — ghuneh hemoꝛ Scheme vader wt tot Jacob / om Eiau lep hem te gemoete / eñ omhelſde hem⸗ methem te ſpreken / Daer en binnen quamẽ die Co ballẽde om dert hals / cuſte hihẽ / eũ weẽde / eñũhief ne Jacobs vanden belde / ende als zijt hoorde ver > Kn oogen op /eñſach die brouwen metdenkinde droat diẽ mannẽ / ende Werden zeer toornich dat ten eit ſeyde bie (ijn deſe díe bi DGN Wianttwgor hieen vuyl dinck gedaen hadde in Afracl/ende Ja de / bet (ijn die hinderen die GSod uwen knechten cobs dochtere belagen hadde / wãtſo en plachme - leent heeft, Eude die ioncwijſfs quamẽ daer bim; niet te dden WE. | Gaten kinderen/endenegen boor hem / Lea quam _ Boen ſpꝛac Herat met hes endetcpde mijns — aac Bact toe met haren kindere /endeneechboor Coons Sichems herte hangt aen v dochter /geeft q hem / daer na quam Joſeph ende ſtahel daer bi/ eũ ſe hem doch ten wiue / maect brientchap met ons neghen boor hem — gheeft onsuwe dochterẽ sein neemt ghi onſe doch Eñ Elauſeyde/ Wat wildi met alle den heyre, teren / ende woont bions / dat fant (al 6 open ſijn / dat mite gemaet comenis: Sacob antwooꝛde / dz woont / verwerkt/ werct Daer inne Ende Sichem ich genade vinde Goor mincn heere. Eſau ſpꝛack ſpꝛac tot haren vader / eñ bꝛoederen/laet mi gena⸗ he hebbe genoech mijn bꝛoeder / behout dat ghy de bi v bindẽ / dat ghilieden miſegt / dat ſalit v ghe ebt, Jacob antwoorde, Ochneen / heb ic genade uen / eyſcht toch llechts ſtautelie moꝛgengauẽ ban bonden Hoog Boe neemt mijn gikte ban minder mi eñ giktẽ/ ir wilt b geuẽ / horghüit eyſcht / gheeft ant. Wãt ir ſach v aenſicht / als oft it ſage Gods mi maer Dic deerne ten wiue Be enficht/eitnemet m dancte van mi. Ontfanct Doen ãtwooꝛden Facobstonen Sichem eñ Dye gifterDreic b gebracht hebbe bant Sod heeft Anen vader Bemorsende (prakenbedriegelic/om mi verleent zende ic hebbe algenoech. Alſo dwõc dat haer ſuſter Dina gefchent Was „eri ſeyden tok hi hem / dat hüt ontkinekx Kn ben, Wyen counen dat nief ghedoen / dat wy ante nf Ende Elau ſpꝛack/laet ons voort trecken eñ ſuſter eenẽ onbeſnedẽ man geuẽ / Want dat waer teyſen / eñ wil beneuen v reyſen. Jacob antwooꝛ ons een ſchãde/nochtãs willen wi uwẽ wille doẽ de hem. Mijn heere ghibeet/datichteetekinde- ale ghi ons gelijck wort / ende alle wat manlic on ren bimihebbe / ooccleyn ende groot vee / dznoch der dis / beſuedẽ — B * EE OO ' EN

—

Ed

getboec Senelis 4

ren v geuen / eñ uwe doehteren ons ne mezen biv WwWoonen / eñ een volc ſiju. Mer iſt Dat ghi ono wiet

enhoort vte beſndẽ/ſo willen wionſe dochtereu

neimen/eit vandaer treeuen⸗ Oeſe reden beuiel He mot eñ finẽ one wel / eũ die iongelinck en vetttae niet dat te doẽ / wãt hi haode luſt tot Jacobs doch tete / eñ hiwert Die Beeehelte gehouden / bouẽ alle die in ins vaders huys watẽ / Als hemoꝛ eh Die chem ijn tone quamenonder der adt poorte/eñ ° (praken mettẽ borger? bau dier ſtat / eñ (ede, Be felieden fin vreedſaẽ bi ons/ eñ willẽ nt lât Woo

‚ nen eñ oefenen/ eñ aldus ís Dit landt breet beuan

ghen / wi billen ons hare dochter en nemer / ende ‚ benonfendochteren geuen / Mer dan altecu Witte fons te Wille ſijn / dat ñĩ bions woonen / ende ecn bolck metons worden / wanneer wial wat mãlie

“onder ons is / beſniden / ghelijc A beſnedẽ ſijn/ haer

Beever goedẽ / eñ al Wat ſũ hebbẽ ſal ons zh̃ / els wi maer hem te wille wozdẽ / eñ dat ſi bions woonẽ Endeũ verhoordenhemoꝛ / endeSichem ſinẽ coon / alle Die Efijnder ſtadt poorten wt ende mn gin ghen / endebeſneden al Wat manlic was/ dat En ‚Der ſtadt wt ende ui ghinck J Ende tenderden dage allt hen ſmertede / namẽ Jacobs twee ſonẽ Simeonende Veni Dinas Dros ders / een eygelic lijn (eert eñ ghingẽ in die ſtat ſtoutelit / eñ dooden at wat manlick was ende do⸗ den oock Hemoz ende ſinen foon Sichem / metter ſcherpten des ſweerts / ende namẽ haer ſuſtet Di nat Sichems huple / ende ghingen wech Boen ghinghen Jaeobs ſonen ouer die berſla ghen eude pluyſterden De ſtadt / om Daf ſi haer (u ftergelchent hadden ende uamẽ hare ſehapẽ / tun deren / ezelen / ende Watterinder ſtadt eñinden bel

de was / ende alle haer haue / alle kinderẽ „eit voile

namen & geuanghen / ende pluyfterden al wat út Den huylen was/ | on

En Jacob ſeyde tot Simeoneñ Leui/ghi liedẽ

hebt gedaẽ dat ie Finch boor die inwoonderẽ des

lants / den Cauaniten ende Phereũitẽ / ende ie ben

„genen eleynẽ hoop / wanneer Ant haet vergaderẽ

duet mi / ſoo ſullen f mi laenvalfoo werde ich te

niete ghedaen met minen huple. Sí antwooꝛden

ſoudenſi dan met onſe ſuſter als met cender hoe:

ten handelen —

J acob beueelt den ſinen / dat ſy die beeldenſ ou de grauẽ / Kabel ziin wijffterf inder geboortes € amin/Bacob wort Ffrael geheetẽ Kuben bes

J — Bilham vieboelfchap ziins vaders

Dat.xxxv.Capitt. WP NdeSod (practot Jacob / Staet op —E ende trect te BethEl / eñ woont al⸗ PS Gori daer / ende maect aldaer cent outaer MAS: dert Bod die b openbaerde / doẽ ghi bioot vooruwẽ broeder Elau / Doe

a ed)

‘ (ptac Jarob tot nen huyſe / eñ tot aldie met hert

waren / Doet ban b Die vreenide ged die onder v

ſijn / eñ tepnicht bert berandertuwecleederen / eñ

laetons gaen/ eñ reyſente BGethEl /dat ich aldaer maue eenẽ outaer / dẽ God die mi berhoortheckt/ tertijt mijns dzueks / ende is met migheweelt in gen Weghe / die ic gereyſt ben / Dusgauẽ ſ hem alte vreemde gode die onder haer handẽ waren/ eñ haer ooge tinghen / ende hy

—R

NN TT

Dat.xxxbi.Capittel.

begroekle onder ceneyete/Bieneuen Sichen ſton de/ eñtroc wech En daerquam een breef Gods Otter Die ſtedẽ Die daer ontrent lagẽ / dat BDE ſonẽ Jacob niet naeniaechden / dus quam Jacob te Zus int lãt Canaan / die daer Sethet hiet / met al DE Hote datter met hẽ·was /eñ maecte aldaer cenẽ

outaer / eñ hiet die ftedeSethEWl / dactom dat hem

God aldaer gheopenbaert was / als hi booꝛ ſinen ge bsocder bloot : « Te dien tijde leef Debora Gebeca boeſter / eñ werdt begrauen onder. GethEl onder die eycke / ende Werf genaemt Die claechepehe Noch openbaerde God Jacob / na diẽ Dat hi WE Meſopotamẽ gecomẽ was /eñ gebenedide hẽ / eñ ſprac tot bert Ehi heet Jacob / mer ghien ſult uz meet Jacob heetẽ / mer Iſrael ſuldi heetẽ / eñ alt heetmẽ he Iſrael / God ſprac tot GE. Fe ben die al⸗ machtige God / weeſt vruchtbair eñ vermeerðt v vole / eũ volcs hope ſullẽ vã v come eit coniugẽ ul lẽ wt uwẽ lendenen comẽ / eñ dz lãt dz te Abrahã eñ Iſaac gegeuẽ heb / ſal iev geven „en ſaltuwẽ za de na v geuẽ. Aldus boer God op bã hẽ / ban dien plaetzẽ dair hi met hẽ geſpꝛokẽ bad, acob rechte aldaer op eenẽ ſteenen tijtel op Die plaetſe / daer hi metbe geſprokẽ had / eñ goot dꝛancoffer daer op/ en begotẽ metolie, Eñ Jacob biet die ſtede / daet God met hem gefprokhen hadde BetheEl. Eiſ hitroc ban BethEl / ende als hi noth een velt weechs bas bã Ephꝛat / dair baerde aahel / eñ Daer quã haer aen die barmghe/ mer allt haer foo

ſwaer Wert in deler gheboorten/ſyrack Die brꝛoey⸗ d

vrouwe tot haer/ en bꝛeeſt niet/ wãt delen ſoõ ut Di ooehebbẽ / Mer als haer Die Gel wtghinc dat fp

ſteruẽ moelte/ hiet ſy hẽ Ben Om / mer ſijn vader

hethẽ Gen fam, di idus ſterf ſiahel / eñ wert be grauẽ aen dẽ Wege tot Ephrat / die nb beet Beth: leem / Eñ Jacob rechte eenẽ ſteenen tijtel op haer graft aldaer is dien tijtel vã ſtahels graue tot op Delen dach, Er Pleacltroch Weren rechtet opeen Wooningerop gheen Gdevandentoren Edet Eñ egebuerde!als Iſrael im diẽ tande woonde D ghinc Kuben/ert beliep Bilba zine baders billa. perſſe / eñ dat quã boor Iſrael/eñ Jacob hadde, ri ſonẽ Leas ſonẽ warẽ deſe / ſuben Die eerſte ghebo reu ſoon Jacobs/Simeon / Jeui/Juda / Iſaſchat eñ Sebulon / die ſonen Kabel waren / Joſeph ende Ben Jamin / Die ſonen Silha Kabels ionckwijf / Dan eñ Napthali / Bie ſonen ban Supa / die daet Leas ioncwijf was / Gad eñ Miller datſijn Jacobs ſonen/ die hem geboren ſiju in Meſopotanien Eñ hi quam tot ſinen vader Iſaae te Mamte ín die hooftſtadt / die daer heet hebꝛon / daer Abra ham eñ Iſaar vzeẽdelingẽ geweelt ſün / Eñ Flaac was.C.eñ lxxx.iaer out/eñ wert ſieck / eñſterf/ eñ Wert vergadert fot Ánen bolt oudt eũdes leuẽs faat/eitCijn onen Eſau eñ faceb begroeuê hem,

Lapittel.xrrvt It ſijn Eſaus gheſlachten / dye daer A bh Wibeet Edom, Eau nam een wijfban 'e BAANT ef. den Dochter Canaan / Ada die doch E49 Alter Elondes Hethiters/ nde Abas Qlibama / dye dochter Ana / die neut

X

Hhet boec Geneſss Zibeons des heuitẽ eñ Gaſmath Aimaels dochs ter Nẽbaiots ſuſter/eñ Ada die baerde Eſau Eli

J phaͤs mer Galmath baerde Geguel/ Ahalibama

baerde Jeus/ Jaelã ende ioꝛah/Dat lijn Claus Kinderen die hem geboren warẽint laut Canaan,

Ende Elau nam fine wiuen / fonen ende Boch

terensendealle die ſielen zijns huis/ ziin haue / ende

alle bee / met alle deu goeden ſo hit vercregẽ ban int landt Canaan / ende trocſt in een landt ban Ja „tol ſinen bꝛoedet / want hate haue was toe groot Dat ſi bi malcanderen nief ghewoonen en eouden ende daf lant Daer f br eemdelingben u waren en mochtele niet verdragen orn haerder goeder wil le / aldus woonde Elau opten gheberchte Seyr⸗/ eñ Eſau is die Edom | Dit is dat ghellachte Eſau / van dien zijn ghero men dye Idumitenopten gheberchte Sept „ende dus heeten Eſaus kindere Eliphas die (aon da

tegheerde Samla ban Maſtek / als Samla ſterk⸗

— 22 yet.xxrbij.Capittel. Dat sijndie borſtẽ der oriten / die geregeert Ge ben int lant Seyz — Bieconinghen die int lant ban Pôumea ghere gheerthebhen / eer Die kinderen Gan Iſrael eonin gen haddẽ / zin deſe / Gela Beo⁊ foon was coninc

‘ín Idumeen / ende zijnſtadt biet Dimhaba/eñ doẽ

Belatterfi teef conine in zijn ſtadt Fobab / Serah (gen ban Basta, Als Jobab ſterfwert ín zijn ſte Be conínc huzã wt der Lemaniten landt, Als Yu Can fEcef/beet in zijn Eede caninc hadad / Bedad

foonrdie die Madianiten ſioech opter Moabiten

beldt / ende zijn ſtadt hiet Voith ‚la Wadad ſterf

wert Saul ennine van Gebobath dat aent Water leyt / als Saul ſterf Weet in lijn ſtede conútc, Baal Henan dAchboꝛs ſoõ / als Baal hanam Nebbars foon ſterf/wert in (ijn ſtadt ranine Hadad / endeſt ne ſtadt biet Pagu / eñſ wijfhiet Mehethabeel Matredo dochter/ die Meſahab dochter was

G Eſaus wit, Reguel Gaſmath taan Eſaus wit’ 1 Clipbag Onen Waren bele / Theman Omar Ze _pbo Gacthäende Kenas / Ende Thimna was eẽ hiſlaper ſſe vã Eliphas Eſaus ſoon /eñ deſe baer·

de Amalel / Dat zijn dye kinderen ban da Sſaus wijt / mer Neguels hinderẽ zijn deſe / Nahath/Se⸗ 2x eab/Santna, rita / dat zijn Gaſmaths kinderen Elaus wijf, Maer die kinderen ban Rhalibama

Alſo bieten die vorſten ban Eſau/ inharenge Aachten ſteden ende namẽ / die boiſt Thimna / dye vorft Alwa / die vorſt Jetheth/dye vozſt Chaliba· ma / die vorſt Ela / die vorſt Pinõ / die vorſt Vinas dievorſt Temã/die boet Midzar / die bor Mage⸗e diel / die vorſt Jrã / Zat jn die vorſtẽ in Foumear / geliüe ũ gewoont hebben int lant haerder beũttin

za <

Eus wijf Una dochters neve Zibeonis/ zĩ dele

die ſi Eau baerde / Jeus Jaelam erde Rota Dit zijn die borſten onder Eſaus hindert, Die kinderen Eliphas des eerſten ſoons Eſau waren deſe Die vorſt Themã Bie vork Amar Die voꝛſt Zepho / dye vorſt Uenas/dye voꝛſt Roꝛach / Vye bolt Gaethã. Bie bart Amalehi/dat zijn dye bot ſten ban Eliphas ín dat landt Edõ eñ tzijn Hia kinderen … — 7

Ende bit zin Neguel kindere Elaus ſoon / e bost Nahath / die boiſt Serah / die borlt Samna, — ZES die vorſt Miſa/ dat zij Ape borſtẽ bã ſieguelindet

dumitẽ landt / ende Gijn Gaſmath kinderen E (aus wf IE a ge Dit zijn Ahalibama linderen Efaus wijt/ die

voꝛſt / Jeus die vorſt Jaelam / die vorſt Rozab· dz zijn die Lore vã Ahalibama Ana dochter Eſaus … WifrBat zijn Eus hinderen eit hare bosten i

ís Edom

. Die inderé vã Sepe des Hoꝛiters die int lant woondẽ / zijn deſe / Lotham / Sobal / Zibeon / AAna Tiſon /Eſer/ende Dilan / dat zijn dye vorſten / der

Hoꝛiten alle Seyes hinderen / int landt Van Bdu⸗ mea / maer Zothams kinderen watẽ defe / Bozen De Bemam / ende Jothams ſuſter biet Thimma /

Sobal kinderen waren deſe/ Alwan / Mana⸗ hath / Ebal / Sepho eit Onam / Sibeons Kinderen warẽ Aia ende Ana / dat is Die Ana die in die woe

Stine mulẽ bant/als hi zijns baders Zibeon ezelẽ

hoede / na kinderen wart dele / Biton ende Aba kbana/dat is Ana dochter | Diſon kinderen baren deſe / hemdã Eſbã Je

thrꝛam èn Charã Eler hinderen aren Gilhã Se

awã ende kam Diſon / kinderen waren deſe/ Vz eude Atam .

Dit ʒijn der Hoꝛiten voꝛſten/ die bart Lotbam die borſt Sobal/dye bart Zibeon / die vorſt Ana,

dye boft Dior dye boſt Ezer/ dye borſt Bilan

cocht

gen / ende Eſau is die vader der Idumiten

¶ Joſeph des vaders liefſte foon wort van ſinẽ bioederen gehaet / Eñin eenen verdꝛoochdẽ put gefteké Eñ wort ven cooplieden én Egipten ver Dat . xxxvij ˖ Capittel.

ten int lant Canaan/ende dat ziju die Sh BN oedachten Jacobs/Joſeph was. rbi mr (aet oudt ala bp ten berder des Hees en bꝛoederen / ende dit kint was Lite

— —

was een quaet ghetuchte teghen hem / Iſraelhaðd Joſeph lieuer dan alle u kinderen / om dat bp be in zíjn dutheit ghewonnen bad, ende maecte bent eenen bonten rock pe na

Als nv zijn brꝛoeders ſagen dat haer bader hẽ lieuer had / dan alle ſijn broederen / waren ſi hẽ vp⸗ ant / enhe en couden bem gheen vriendeliru woott toe gheſpreſen / Gock hadde Joſeph eens/eenen

dꝛoodin / ende hier akſeyde hiſinen breederen / doẽ

werden fl hemnoch meerð vianden / Joſeph ſprae fot ſinen bꝛoederen / Hoort doch bat mighedroõt

heeft. Mydocht wy bonden ſchouen inden velde /

ende mijnen roof rechte hein op ende ſtont /ende uwe ſchoouen alamme neygheden bare tegen mi nẽ ſcoot / Doen ſprakẽ ſine bꝛdederẽ tot hem̃ / ſou⸗ di onſe conine wozden ende ouer ons heerſeappie bebbentende werden hem noch meerder vyanden om zuins drooms/ende zijnder redenen bille. Ende hi bad noch eenen anderen dzoom / dien vertelde bp inen bꝛoederen ende (prac/Gêt / ic heb nach enẽ drꝛoõ gehadt mi docht die zone eñ die ma ne eñ elkſterrẽ neyehdẽ ben boot mi / eũ als dz Ane vader eñ Ane bioed geſeit wert / ſtrafte hẽ zg baz / eñ ide tot hẽ / wat dzoõ is dz die ghi gedidot hebe

—— —— gm — — *

Hetboec Geneſis

loude ie / eñ b moeð / eñ vbꝛoederencomẽ / eñ booe vop die aerde vallen / eũ ine bꝛoeders benidẽ hẽ⸗ maet zíjn vader onthieltdeſe woordẽ / Als nd ſijn broeders wt gingen om haers vaders vce te wei den in Sichẽ / ſprac Iſraei tot Joſeph/hoedẽ nzu we broeders Dat bee in Sichẽ! coẽt ic wil vtot he leyndẽ / hi antwoorde biet bin ic: ende hi ſcide gaet benenerndefietoft welffaet met uwẽ broederẽ / eñ met Dat bee / eñ ſegt mp weder hoe dattet hẽ gaet Ende hilandt hem té totten dale Hebꝛon om te Sichem te gaen

Boen vanthem een man dolende iné belt / dye Hraechde hem eñ ſeyde / wiẽ ſoect ghi:hi antwoox· de / it ſoecke mine broederen / ſegt mi doch waer ſi hoeden / Dye manſpzae / ñ zijn ban daer getrockẽ/ want ie hoorde dat ſi ſeydẽ laet ons te Botha gaẽ Baer volchde JLoſeph Arien broederen nae / ende bantſe te Sothã

Mie l hem ſagẽ ban berre/eer hy bi hen quam

tri Dachten ſi hem te dooden / endeſeyden onder mal

d crandeten / ſiet / die droomer coemt Daer / coemt cit it xxi. laet ons hem dooden / ende in eenen put worpen / hb ende ſegghen / Een quaet dier beeft hem gheten / e xxa dan ſalmen Wel ſien wat Gre dꝛoomenſijn E Als ſtuben dathoorde/wilde hi hem wt haerẽ banden verloſſen / ende ſprat/en laet ans geen fles le verſtaẽ / boort ſpꝛac Ruben tot hen / en laetons gheen bloet ſtorten / maer laet ons hem inden put worpen / dye inder woeltinenis / ende endoetdpe handt niet aen hem / Hiwuüde hem wthaten ban Den betloſſen / dat hi hem weder brochte tot nen bader Als nb Joſeph tat Ant bʒoederen quã/ teocken & berm ſinen roch metten bonten roct wet die hiaen had / ende namen hem erde wierpẽ hem in eenen put inaer Die ſelue put was leech/ eñ dait en was geen water in / eũ gingen ſitten om te etẽ binnen diẽ ſeluen hieuen ſi haer ooghen op / cit (a gen eenen boap Iſmaeliten comen bar Salaad / met bare hemelen die deoegen crupt / balſem ende myperen / ende reyſdenakin Egipten

— IL 3 4 N p RAT AS, £ 4 & ä 9

| í 4 \ : Ui Ia, U J — 4 — * * he ir * np R 4 fa t = q Erve 9 1 —

—*

—v

J

7

\ —— nf -

gene a As —

Te NN ee eee

Boen ſprac Juda tot Ane bꝛoederen / wat he

pet ons / dat wi onſen broeder doodẽ eñ fijn bloet

verbergen! coemtlaet ons hem den Iſmaelitẽ ver

coopen op dat onſe handẽ hem nieten vergrijpen

aenhem /waut hu ís onſe brꝛoeder/ ons bleeſch / eñ

bloet ende verbooꝛdenhem / Eñ als die Madia

niten boorbi reiſden/trockken die Madianitẽ Jo

ſeph bf den putte / eñ vercrochten hem den Iſmae

Uliten / om · xx. ilueren penningen / ende die brochtẽ Joteph in Egipten

Dat.xxxbiij. Capittel 4 Als nv Nuben weder totten putte quam / ende en vant Joſephz daer nietin / berſchoorde hizj clee derẽ / eñ quam weder tot Gne broedetẽ rñ ſpiack / | die knechten is daer niet / waer (al ic benen: Boen namen ſi Joſephs rock ende loegbeneenenbocts - eñ ſtakẽ den rock in daf bloet / eñ fi ſondẽ dẽ bontẽ rock wech tot harẽ vadere / ſegghende / deſen rock hebben wi vondẽ / net / oft wo ſoons toc is ofniet! — Hi bekende ende ſprack / Hetis mijns ſoons roc? Een quact Dier beeft hem geten / Een verſlinden debect beeft mijnen (oon Joſeph verſimdt / ende Jacobs verſchoorde zijn cieederewende lepde een (ack om Ane lendenẽ / ende dꝛoech route om ſinẽ ſone lange tüdt / Ende alte Ane ſonen ende dochte ten ſtonden opom hẽ te trooſten / maer bi en wi de henꝛ miet laten trooſten / ende (prach Lc ſal met rouwe ender wech bare in die helle / tot minen (a ne/eit zijn vader beweende bern 4 Maer Dre Madianiten bercochten Joſeph in | Egipten Potipbar Phataos boofimeeftere Fe Á Wier west verhaelt hoc vat Judas houwede ef lijns loons wijfbellaept/ Ende hoeft van hem * tweefonen ontfanct enbaert. * Dat.xxxviij. Capitt. | NA dyentiden ghebuerdet dat fuda EL akfreiſde ban nen broederen/ ende: 4kigbincbieenen mandieWsira hiet / tot | ,Odollam / eit Juda ach aldaer eẽs J Cananiters mas dochter welcke mä Sua hiet / ende namſe tot cenen wijue / Ende als bile beſuep ontfincte eñ baerde eenen ſoon dye fp biet Er, Ende anderwerkwerdt A beurucht ende baerde eenen (oon dyen Biet  Gnan/ Noch / baer De ſy eenen foon diẽ biet f Sela’ ende Juda bas” te Cheſib doen ſyhem baerde Ed: … Ende Juda gaf ſinẽ eerſten ſoon Et / een wijk die Thamar hiet maer hi was quaet booꝛ dẽ IS R / daerom doode hem die EER ErDoëfprac Juda tot finen ſoon Onan/legt v bpv broeders wijf / ende verſaemt v met haer / op dat ghi v biee dersſaet ber wect/ / Maerals Onan wiſte dat dat ſaedt zin eyghen niet enſoude zijn / als hi byſjns bꝛoeders wijtlage/liet bit op die aerde valien/eñ berdozkt / op dat hi linen broeder geen fact gheuẽ en ſoude / dat meſhaechde dẽ EEAE dat bp dak dede / ende doode hem ooe Boentprach Juda tot zijnder behouder doch teren Thamat / bljft een weduwe in ws Hadera bups,tof dat minſoon Sela groot woꝛt / wũt hy dachte miſſchien mochte biooe ſteruen ghelijt zj bzoeders / io ghine Thamar ende bleekin haers baders huys.Als nb bele daghen berloopen Was ten/flerf dele Sua dochtere / Judas oht/ende na dien dat Judas rou gedaen was ghinek bibenen om fine (capen te ſcherente Thimnath / met gnen herdere hira ban Odollam * Doen werdt Thamar ghefept/ Siet! h Abee gaet op te Ehímnatbrom Anefchapen te ſcheren⸗ Boen dede f dye weduwen cleederen ban haer die ſi dꝛooch/ ende nam CE Auper ende verhulde haer? ende ghine ũtten aen den weghe bupten der paar: tente Thimnath / wãt Afach dat Sela groot bog en was / ende B en werdt hem niet ten wiue ghs

— — 2 —

8

a 3

Bat boecGeneũs

Eñ als Baer Judaſach/meynde hp Ebaer een D hoere /want ſ had haer aenficht gedect / eñ higine cot haer aenden bege ende ſeyde / Laet midoch bp b liggẽ / wãt hi en wiſt niet dat zijn behoude dach ter was Si antwooꝛde / Wat wiidimi gheuẽ / dat ghi bimiligt: hiſprae ie ſal b eenẽ bach band cud dẽ ſeyndẽ/Si antwooꝛde / gheeft mi danpanttot Dat ghijt mi ſeynt. Wifprac / Wat pant wůdi dat ic b geue Si antwoorde / uwẽ ſegel / armrite „eit u⸗ Wen ſtak die ghi in v hant bebt / Doen gaf hy haer dat / ende ginc bi haer liggen / eñ ũ ontfinc ban hẽ/ eñ ſi ſtont opeñ gine wech / eñ lede den ſlupyer af,

eñtrae die weduwen cleederen weder gen. Juda ſandt den boe met ſinen herdere ban O dollam / op dat hi dat pãt weder haelde vãden wt E ne/ende hr en vantſe niet / Doen vraechde bidt lie

Den Gar dier plaetſen ende ſeyde / waer is die Goe

te die buyten aenden wege ſadt: Si antwoorden / Baer endeelt geen hoere geweeſt / Ende hy quã weder tof Juda ende ſprac. Yeh en hebſe nief von den oocſegghen die lieden ban Diet plaetſen / dat: ter gheen hoere en beeft geweeſt / Judaſprac / Dt hebben dat haer / dat wimiſſtien met beſchaemt Ee worden / ant ic heb den boe gheſonden / ende ghi en hebtſe niet bonden | * Na dꝛie maendẽ Gert Juda ghebootſchapt / b behoude dochter Ehamarbeeft ghehocreert/ et daer toe/ſi heeft vanhoereren ontfanghen / Juda ‚ Gptac/brenctfe voozt /dat ſi verbrãt woꝛde „Ende allinẽſe boor brachter ſtelde fi haer bi harẽ ſweer ende ſprac / ban dien man Geb ic ontfanghen / dien dat behooꝛt/ende ſprat / Hendidoc wiens datdye ſeghelende armrinck ende dien ſtoekis? Juda be kendet/ ende ſprae / Siis gerechter ban teh Avant it en hebbehaer niet ghegeuen minen toon Sela’ ende bien beſliepſe niet meer Enteals É baren (oude Werden Hage tweelin ghen in haren lichaem beuonden /ende als ſi baer

G

Be quam daer een hant wt / Aden nam dye vroey⸗

urouwe ende banteenenroodẽ draect Barr om/ cñ ſprae, Die ſal eerſt wt comen / Wie die zón hant be Ger in troch / quaim zijn broeder we / ende ſt ſprack / waer om is om uwen wille een lieſken geſcoort / ende men hiet hem Perez / daer na quam zijn broe der die den rooden dzaet ep zin bant hadde / ende men hiet hem Sorah. F MJoſeph wert vã ſinen heere in Egiptẽ dien hi vercocht was bemint/hil werdt van zijns beren huyſpꝛrouwe tot oncuyf hz verwect / endeaisby baer níet en wilde confenteren /fo vert higeuas gen inden kercker Dat xxxix · Capittel. ez eteeb wert neder in Egipten ghe⸗ Audoert/eñ Potiphareen man van E⸗ bsgipten Pharaos hoofmeeſter/ cocht AIN ij 0e banden Iſmaelitẽ/die hẽ ban dact NU afbrochte „EN die BERGE was met Joſeph/dz bieë geluickich mä bert jer was ĩ zins

heerẽ des Egiptenaers huys / Eñ zijn heere ſach

Daf die VERE met hẽ was / Want al Wat hi dede dat liet Die HERE geluckich bergaen duer hem⸗ alſo dat bigendbe bant boog Anen Heere / eñ wert zijns dienaer „ef ſtelde hem ouer zn huys „ende al at Hiba „dede btonder Joſephs handẽ/eñ Lan dier tijt aen als hi hem ouer zijn huys ende aile zijn

Dat.xi. Capitte

goeden gefet had / gebenedide die HERE des E giptenaers huis / om Joſephs wille/ ende tẽ wab niet dã gebenedidinge des HEREN / ín allẽ wat hi had ín huys/ eñ opten vclde/daetõ liet hijt al oi der Foſephs bande, / wat hihadde / Eũ Joſeph cn had niet daer af/dã lechts dz beoot/dz hi adt / Eñ Joſeph Was ſchoon eñ huepſch dau denſichte / Eñũ het gebuerde na defe geſchiedeniſſe / dz zijs heerẽ wijf haet doghẽ op Joſeph werp /eñ ſprack

7

Ndaept bimi/Hi weigerde hẽ eñ prac tot bact Bet

mi beer cut beet niet watter in huys is/eñ al wat bi beeft dat beeft bionder mijn handẽ gedaẽ / Eñ eutseeféniet fo groot inden huyſe / dat hi boor mp Verholen Geeft onder v alleen / want gbi ſijt zijn wijt / hoe foude fcit Ban nb (oe groten quaet doen, ende teghen Godt ſondighen! maer G had ſulcke oorden tegẽ Joſeph alle dage / mer hi en ͤhoor⸗ deſe n3/03 hi neſtens haer ſſiepe / noch bi hair wate Hetghebuerde op cenen dach / dat Joſeph in dat huys ghincom zijn dingente doen „ende daer en was gheen meuſeh vanden gheinne des buys daer bi, ende ũ batede herr bi ſinẽ cleede / eñ ſprae Slaept bimi / mer hiliet dat eleet in haerder hant ende vloot / ende liep ten huyſe wi / As ſi iv ſach / Dat hi zijn cleet in haet hat het jeïtontulooch/riep ſi égefinne in huys/ ende farack tat benttede, Stet ghi bebt óns Ben Ebreeuſcen manghebrocht / dat hi ons te ſrãdẽ maliẽ ſoude. iquã tot mi hier in/ omdat bebt miſlapẽ wilde / ic riep Met luyder KEE mẽ / eũ doe hi hoorzde date betu maecte eñ riep/ doẽ liet Hin cleedt bv mp / eñ vloot eñ liep werk wt / Ende ſi leyde zjneleerneftẽs haer/tot dat zón heere thuis quam / ende ſeyde hem vock dye ſelue ‘boorden eude ſprac / Dye ebreeuſche imecht die ghi ons hier in brꝛacht hebt / quã tot mi hier in / dat hi mi tot ſcande brzengen ſoude / mer doẽ iceen ge ruchte maecte ende riep / doẽ liet hi zijn elret bimt ende vloot wech wi / als die heere hoorde die tedẽ zijns ifs die fi GE ſeideeñ (prac „Alto beeft mi dig Ebꝛeeuſch knecht gedaen / wert hp (eer toornich D Eñ zijn heer nam Joſeph ende leyde hem mt geuangheniſſe / daer des contes ghenanghenen in lagen / ende lach aldaer int gheuanghenis / Mer die EERE Was met hem / eſi ontkermde sing ende hete genade berwetuen boor dẽ meeltee des ghenangheniſſen sbat En herh beval alle dic ge uangenen inder geuangeniſſen onder zijn Bandt? op dat álle at Daer gefchiede / door hem gheſchie den moeſte / want dpe meefter des gheuanghenis ſath dat die GERE met hem was / in alle dat on der zijn banden was/ ẽende dat Die UEREG ghelut kichlic vergaen liet wat Joſcph dede. JJoſeph bediet den tyvee gheuanghen haeren A droom/ ende voorſeyt haer vvat haer ghebneren ſal Dat.xl.Capittel * Nde het ghebuerde daer na / dat dye MN ccẽemeeſter des ronines vã Egiptẽ / AMenñ die bachmeelter miſdedẽ teghen aM bate heere HE coninc vã Egiptẽ En Phbharao wert ouer haet foornich eñ lietſe fette ín des hoofmeeſters hius inder geuãc⸗ lieniſſen daer Joſeph gevangen lach / eñ dte boof mecfter (telde Joſeph ouer Baer dat hi hẽ diendé ende ſiſaten daer ommighe daghen

sä

Date Geneſis

\

Eñ het droomde hen beyden denſchent | ef

kere eñ dein backere / in eender nacht/een

pegelijckẽ eenẽ eygen dzoõ / ẽ een yegelics droo Gad sin bebiebmgle a:

(ach Dat Gluee ſagen / vnaechde hi hen / ende ſprae Macrom ſiedi hedẽ quadelit / Si ant: woorden / WMi hebben gedroomt / eñ en bel, LE ntemãt diet ons wtiegge / Joſeph ſprac witleggẽ boort Sod toe / dertellet toch my. Doẽ vertelde die ſcheucker linẽ dzoom⸗ JZoleph / eñ ſeyde tot hem / Mi droomde Dat ter een wijnſtock boog mp was / dye hadde Drie ranchensen higroeyde wieſch eñ bloc; de / eñ zjn drupuen Werden rijp; Eric ha De Pharaos napt ín mijn handt / eñ namſc eñdructeſe wt inden napt / eñã gakden napt ẽ Pharao in die handt. J Joſeph ſpzack / dat is dye bediedeniſſe/ Opie rancken (jn drie daghen / na drie Dagen Ara (al Pharao bhooft berheffen / eñ v weder fl Den naptindie bant gheuẽ / ſoe ghite Gozers Beet/als ghi zijn ſchencket waert / Mer ach denct mijnder wãneet Dat v Wel gaet / eude Po | Doek barmherticheyt aen my / dat ghi Pbakik rao vermaent dat hi mi wt deſen huyſe br El) ghe / want ic ben heimelic gheſtolen wt den/

Bebzeeutchenlande/ooc en heb ic hier uier} je

miſdaen / dat 6 miop geleitbebben, /

Als die backer lach dat die bediedinghen goet Wastprachitot Iotepb / Myheeft gedroomtichs Droech drie geulochte coꝛuẽ op mijn hooft / eñ in: den ouerſtẽ coꝛfalderley gebacken ſpijſe Pharao⸗ ni / eñ die bogelen aten Yot DE coꝛue op inijn hooft

Joſeꝑãtwoozde eftprac/ditis dpe bediedin- ge/òzie coruen zijn dzie Dagervert na dzye daghen Cal Pharao v hooft verheffen/ eñ baen die galge hangen eit die vogelẽ (uilen 6 vleeſch aen beten.

Eñ het gefciede deg derden daechs / doen hielt Pharao ſijnder geboorten dach / eũ bi bereide eenn maeltijt allẽ ſinẽ knechtẽ / eñ verhiefdz hooft des querſtẽſchenckers sert Dat hooft dee bacltermeeſ ters / onder ſinen knechten / eñ (Eelde der ouerſten ſcencker weder in Gn officie/ dat hi den napt Pha raoni in zijn bant gak / Maer den backermeeſter dien liet br hangen ſo hem Joſeph bediet hade, mee die ſcencmeeſter en gedacht niet aẽ Joſeph/ met hi vergadt zindert

Joſeph bediet den Loninc Pharao fine dꝛoõ Ende bt wort here ouer Egipten gheſet / Dye dieren tijt ende honger beghinnẽ.

mat · xli Capittel

mee iarẽ daer na hadde Pharao ce: 6nẽ droõ Hoe dat hiſtont aen (water Jende ſiet wt ben watere clommẽ op Vſeuen fine tunderen/ende bet ban lie —tt uͤe /ende ghinghen ín Die bepde, fn Vroeeachtighe plaetfen/sae deren ach bpander ſeuen runderen wtden Watereop climmen/ dre

warẽ ongeftelt eñ mager bãliue / eñ gingë netêo

Dre runderen aẽden deuer banden watere / eñ die ogeftelde eit inagere tunderẽ / vᷣnondẽ die feuê fi ne eñ bette tunderen / Doẽ weet Pharao wachte

/dAls nv deo mor TE ghens Joſeph tot ben Vinnen quan /cnurpE

ESE ———

En Un ——

—2

—8*

N 1 4 e X — 9 4 me

0) pn Li 1

——F en Sr

ef

—

wteenſtroo/ volende goet / Daer na ſach bi ſeuẽ dunne eñ verſengde haernen op gaen / Ende dye ſeuen maghere haernen verſtonden die ſeuen gea te eñ volle haernen Doen ontwaecte Pharao eñ (ach Dat eeren Droom was / Ende alſt morgheu wert / was finen geeft bedro eft / ende ſandt Wteit 8 het roepen alle die waerſegghers tan Egippten ende al die wiſen / ende bertelde ben ſinen dꝛdom / Maet daer er was niemandt dieſe Phataoni be dieden conde r

Boen ſpꝛac die ſchencmeeſter tot Pharao en de ſeyde / Itkbben beden ghedachtich miinder fort den / als Pharao tooznich beet ouer ſnẽ knecbte ende mimetten backmeelter int gheuaugheniſſe leyde / int thofm eeſtets huys / Boe dzcemdẽ wy beyde in eender nacht / een yeghelic ſinen dzoom⸗ ende fijn eyghen bediedinge hebbende / Doe Wes by ons een zebzeeuſch iõgelint / des bofineefters kuecht / dien verdeldẽt wi ende bibediedeonson - fe droomen cen vegelitk nae ſinen droom / eñ ba hijt ons bediede fo iſt nh geſehiet / want it ben ve Ber aen Mijn officie gelet/eude dpe ander ie ghe

hanghen 4

_ Boen landt Pharao ende liet Joſeph roepen: Ol ende liet hem bt den put / eude bi tiet — ende beranderdefine cleederẽ / cñ quam tot Pha: tao/ Boen (prac Pharao tof hem My heeft eenẽ droom gedroomt/ende daer en ie nyentandt dien mibedtede (ch beb ban b bootenfegabensals ghy

eenen droom boort/be condüthem bedieden/Fa

fepb antwooʒ de Pharao eñ fprar Gob:

tao Wel gelue lat ſegoẽ/ooc * londer mio bertelde Pharao Joſeph/Mi dioẽ de dz it ſfonde aẽ dẽ oeuet bãdẽ watere / eñ (ach weden watete clk

| |

—

Betboet Geneũs

Wen ſeuen runderen bef ban lijue ende kün / ende

ghinghen ín die weyde int broeck / Ende nae deſe ſach ick ſeuen andere runderen opclimmen / dun⸗ ne ende leer ongeſtelt magher ban lue / It en Gels be in al den lande van Egiptẽ / z alſulciien onge; Geiten gheſien Endedpe ſeuen magere ende on⸗ geſtelde runderen / verBandëdie ſeueueerſte bet te rũderẽ / Eñals ſiſe opgeſtoct haddẽ / en mercte mens aen ben niet / dat ũ dye vette geten hadden⸗ et waren geſtelt ghelijck A te boren Waren „Ei doen werde ich Wactter Esñ noch erns lach ick in minen dꝛoome / ſeuẽ haernen op een (frog waſſcen bol eit goet/daer na D gingen opſeuẽ dorre haernẽ / dunne eñ berſenot /

eñ die ſeuen dunne haernen berllonden die ſeuen

gaede haeruen / eit ic heut minen waerſeggheren ghefept ‘mer die enſegghen mi daer ak niet | Aafenb antwoorde Pharaarbepde dre room

ujn eendetley / Godt bercandicht Pharaoni wat

Groen ſal / Dye ſeuen goede runderen zijn (evert iaer / eñ die ſeuen goede haernen zijn aoc ſeuẽ iaer

Het is eenderley dꝛoom / Die ſeuen magere runde ten ende ongeſtelde die na deſe opgecomẽ zijn/dat zj leuẽ iaer / Eñ ſeuen magere haernẽ / eñ berſeng

Be dat ſullen zijnſeuen iaren diers tüts/ dat is nb Vat íe gheſeyt heb tot Pharao / dat God Pharao thaont wat bi doen (al | Ô Siet, ſeuen iaren ſullen comen met grooter d uerulsedicheit in alle Egipten lant / eñ na dele fel ue lullen comẽ ſeuen iarend iers titdo/eñ dat bet geten ſal warden alle ſulcke oueruloedicheyt in E gipten lant / eñ die diere tijt al verteren dat lant, datmen niet wetẽ en ſal bander oueruloedicheyt des lauts/ om den Dieet tijt die daer na cout / wãt hiſal ſeer ſwaer zijn / Mer bat Pharao ten ande⸗ rẽ maeigedroomt beeft beduet dat ſulcue dine vã Gad gelciẽ àl, eit Bod ſal dat ſelue haeſtelie doẽ Dacroui moet Pharao Bea nä cenéu verſtan digen cit bijten man / diẽ hi ouer Sgipten lãtſet te / eũ beſcicke/ dat bt oficierd hitte indẽ lande / eñ ontfange den bijften deel in Egipten lant/in die ſeuen ouernloedighe iaren / eñ vergadert alle (pij

aaf 27 Jk

Bet. vl. Capittet· ER Pharaoſpꝛac tat Joſeph/Ic be Phatao/ fonder uwben Wille en Al niemant zón bant /oft ſi⸗ nen boef raeten út Alle Egiptenlant / eñnoemde be ZaphnathPaenea sen gafbeeen wijf dAſnath

die dochter Potipherts deo prieſters tot On. A